ABD Temsilciler Meclisi, Çinli teknoloji şirketi ByteDance'in kısa video uygulaması TikTok'u, altı ay içinde ABD’li bir şirkete elden çıkarmasını talep ediyor. Aksi takdirde TikTok tüm ülkede yasaklanacak. Söz konusu tasarı mecliste, 352 evet ve 65 hayır oyuyla kabul edildi.
Karar alındıktan sonra Amerikan toplumunun gündemi haline geldi. Çünkü hâlihazırda ABD’de, 170 milyon kişi TikTok kullanıyor ve bu rakamın belli bir oranı, küçük işletmeler ve eğitimcilerden oluşuyor. ABD bu kararı alarak, ekonomik olarak da birçok kişiyi zor durumda bırakacak.
Bu nedenle, düzinelerce TikTok destekçisi, geçtiğimiz Çarşamba günü Kongre Binası dışında toplandı. Bunların arasında, TikTok yasağının kendisini mali açıdan mahvedeceğini söyleyen Chicago'lu finans eğitimcisi Gigi Gonzalez de vardı. Geçimini büyük ölçüde TikTok'taki marka anlaşmalarından, TikTok aracılığıyla güvence altına aldığı konserlerden ve TikTok aracılığıyla sattığı dijital kurslardan kazandığını söyleyen 34 yaşındaki Gonzalez, "Bu karar benim en büyük gelir kaynağımı mahvedecek" dedi. Gonzalez, TikTok'tan önce çoğunlukla web seminerleri aracılığıyla insanlara ulaşmaya çalıştığını ancak katılımın az olduğunu söyledi. TikTok’la tanıştıktan sonra, milyonlara ulaştığını ve bunların birçoğunun derslerini ve kitaplarını satın aldığını belirtti.
Los Angeles’ta mağaza sahibi olan 30 yaşındaki Brandon Hurst, The Washington Post’a verdiği demeçte, "TikTok'un yasaklanması benimki de dâhil olmak üzere birçok küçük işletmeyi kapatır" dedi. “Bu temsilciler ve senatörler, aldıkları bu kararın 'içerik yaratıcıları' olarak adlandırdıkları kişilere zarar vereceğini anlamıyorlar.” İfadesini kullandı.
ABD’de, 7 milyondan fazla Amerikalı işletme ürünlerini TikTok aracılığıyla pazarlıyor ve satıyor. Oxford Economics tarafından Çarşamba günü yayınlanan bir araştırmaya göre TikTok, geçen yıl küçük işletme sahiplerinin 14,7 milyar dolar gelir elde etmesini sağladı ve ABD'nin gayri safi yurt içi hasılasına 24,2 milyar dolar katkıda bulundu.3 yılda 5 yasak
Bu karar da dahil TikTok, Amerika Birleşik Devletleri'nde beş kez yasaklanma veya kaldırılma riskiyle karşı karşıya kaldı.
İlki 2020 yılında, dönemin Başkan Donald Trump'ın, ByteDance'in TikTok'un ABD'deki işlerini 90 gün içinde elden çıkarmasını gerektiren bir idari emri imzalamasıydı, aksi takdirde bir yasakla karşı karşıya kalacaktı. Mart 2023'ün sonlarında ABD Başkanı Joe Biden da ByteDance'tan TikTok'u elden çıkarmasını istedi. Mayıs 2023'te Montana valisi, TikTok'un eyalette faaliyet göstermesini yasaklayan bir yasa tasarısını imzaladı. Ağustos 2023'te New York Şehri Siber İşleri, TikTok'un New York şehrinin teknoloji ağına yönelik bir güvenlik tehdidi oluşturduğunu belirterek kullanımını yasakladı.
En sonuncusu bu karar oldu, 5 Mart'ta ABD Temsilciler Meclisi'nin 19 üyesi, ByteDance'in TikTok kontrolünü 165 gün içinde elden çıkarmasını gerektiren "Amerikalıları Yabancı Düşmanlarca Kontrol Edilen Uygulamalardan Koruma Yasası"nı sundu. 7 Mart'ta ABD Temsilciler Meclisi Enerji ve Ticaret Komitesi tasarıyı kabul etmek için oy kullandı. Daha sonra 13 Mart'ta ABD Temsilciler Meclisi tasarıyı hızla kabul etti.
TikTok ABD'de gerçekten yasaklanabilir mi?
Tasarı Meclis'ten geçip Senato'ya taşınacak olsa da, sonucu belirsiz olabilir çünkü ABD’nin önünde büyük bir engel mevcut. Bu büyük engel, TikTok’un kullanıcılar arasında büyük ölçüde popüler olması ve bunların birçoğunun 2024 ABD seçimlerinde önemli bir etkiye sahip olabilecek genç seçmenler olması. Bazı TikTok kullanıcıları Meclis oylamasından önce kendi bölgelerinin adaylarını aradıklarını ve tasarıyı geçirmeleri halinde diğer adaylara oy vermekle tehdit ettiklerini gösteren videolar yayınladı.Ayrıca, tasarı Senato'dan geçse ve Biden tarafından imzalanarak yasalaşsa bile TikTok, tasarının anayasaya uygunluğuna mahkemede itiraz edebilir. Montana Eyaleti, daha önce uygulamayı 2023'te eyalet çapında yasaklamaya çalışmıştı ancak TikTok'un dava açmasının ardından Montana'nın ilgili tasarısı, Birinci Değişikliği ihlal ettiği gerekçesiyle federal bir yargıç tarafından engellendi.
TikTok'un yasaklanması konusundaki süreç belirsizliğini koruyor ve uzmanlara göre, mahkeme sürecine taşınacak. Bu nedenle, TikTok'un ABD'deki geleceği hakkındaki tartışmaların önümüzdeki günlerde de devam etmesi bekleniyor.
Zülal Çelik ÇİN HABERLERİNİN TAMAMI İÇİN TIKLAYIN