CGTN Türk Dış Haberler Servisi
Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, yılın ilk yurtdışı ziyaretine Asya’dan başlıyor. Xi Jinping pazartesi ve salı günü Vietnam’ı ziyaret ettikten sonra Malezya ve Kamboçya’ya geçerek temaslarını tamamlayacak. Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre ziyaret davetleri sırasıyla Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Başkanı Luong Cuong, Malezya Kralı Sultan Ibrahim ibni Almarhum Sultan Iskandar ve Kamboçya Kralı Norodom Sihamoni’den geldi.
Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping’in ziyaretleri çarşamba günü yaptığı “ortak kaderi tesis etme” çağrısının ardından geldi. Çin lideri başkent Pekin’de komşuluk diplomasisi konulu iki günlük toplantıda yaptığı konuşmada Pekin yönetiminin komşuluk diplomasisine hız vereceğini duyurmuştu. Toplantıya dair yapılan açıklamada Çin’in Vietnam, Kamboçya ve Malezya dâhil olmak üzere 14 ülke ile komşu olduğu anımsatılarak “Ülkemizin geniş topraklara ve uzun sınırlara sahip olması, çevredeki bölgeyi kalkınma ve refaha ulaşmak için önemli bir temel, ulusal güvenliğin korunması için kilit bir alan, genel diplomatik çalışmaların koordine edilmesinde birincil unsur ve insanlık için ortak bir gelecek topluluğu inşa etmede önemli bir itici güç haline getirmektedir” denilmişti.
Uzmanlar yorumluyor: ABD’ye göre güvenilir ortak
Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping’in ziyareti bölge uzmanları tarafından da dikkatle takip ediliyor. Uzmanlara göre Çin’in komşu ülkelerle kurduğu diplomatik ilişki son haftalarda ABD’nin uluslararası topluma karşı uyguladı ek gümrük vergileri sonrasında daha da önem kazandı.
Singapur’daki ISEAS-Yusof Ishak Enstitüsü’nde kıdemli araştırmacı ve eski bir ABD ticaret müzakerecisi olan Stephen Olson, Nikkei Asia sitesine yaptığı yorumda “Üçüncü taraflar ABD’ye kıyasla kesinlikle Çin’i daha güvenilir bir ticaret ortağı olarak görmeye başlayacaklar.” İfadesini kullandı.
Xi daha önce 2016’da Kamboçya’yı, 2013’te Malezya’yı ziyaret etmişti. Xi Jinping Vietnam ziyaretini en son 2023’te yapmıştı. En son resmi gezisi ise kasım ayında Brezilya ve Peru’ya oldu.
Çin’in ASEAN mesaisi devam ediyor
Çin lideri Xi Jinping’in ziyaretleri öncesinde Pekin yönetimin ASEAN ülkeleri ile temasları da hız kazandı. Çin Ticaret Bakanı Wang Wentao, ASEAN dönem başkanlığı yürüten Malezya Yatırım, Ticaret ve Sanayi Bakanı Zafrur Aziz ile görüştü Wang,, ABD'nin "karşılıklı tarifeler" adı altında empoze ettiği gümrük vergilerle, yıllarca süren çok taraflı ticaret müzakereleriyle elde edilen dengeli sonuçlarını ve kendisinin de uluslararası ticaretten uzun yıllar büyük fayda sağladığı gerçeğini görmezden geldiğine dikkati çekti.
ABD'nin tarife politikasının hem Çin'in hem ASEAN ülkelerinin meşru haklarını ve çıkarlarını zedelediğinin altını çizen Wang, "Çin, ASEAN ve diğer ticaret ortaklarıyla iletişimi ve eşgüdümü güçlendirmeyi, karşılıklı kaygı konularını eşit diyalog ve istişarelerle ele alarak çok taraflı ticaret sistemini birlikte korumaya hazırdır." değerlendirmesinde bulundu.
Çin, Güneydoğu Asya’yı komşu ülkelerle bağlarını güçlendirme stratejisinin anahtarı olarak görüyor ve daha yakın bir “ortak gelecek” yaratma sözü verdi. Geçtiğimiz yıl ASEAN, Çin’in en büyük ticaret ortağı olurken onu Avrupa Birliği ve ABD takip etti.
