Çin'in Fengyun meteoroloji uyduları, hava durumu tahmini, iklim tahmini, doğal afet ve çevre izleme ve bilimsel araştırma gibi alanların yanı sıra meteoroloji, tarım, ormancılık, su koruma, ulaştırma, havacılık ve uzay gibi birçok sektörde yaygın olarak kullanılıyor.
Fengyun meteoroloji uyduları, Çin tarafından bağımsız olarak geliştirilen bir dizi meteorolojik uzaktan algılama uydusudur. 1988'de Çin ilk meteoroloji uydusunu başarıyla fırlattı. Fengyun uyduları, Shanghai Uzay Uçuş Teknolojisi Akademisi (SAST) tarafından üretilir ve Çin Meteoroloji İdaresi (CMA) tarafından işletiliyor. Şu ana kadar, Çin dört sınıfta (FY-1'den FY-4'e kadar) yirmi bir Fengyun uydusu fırlattı.
Fengyun 1 (FY-1) sınıfı uydular, Çin'in yörüngeye yerleştirdiği ilk meteorolojik uydulardı. FY-1 uyduları, yörüngede Dünya'yı düşük bir irtifada (yaklaşık 900 km yükseklikte) yüksek bir eğimle dolaşarak her 14 dakikada bir Kuzey Kutbu'nu geçiyordu. Bu sayede FY-1 sınıfı uydular, tekrar ve tekrar hızlı ziyaret süresi ve bulutlara daha yakın olmaları nedeniyle küresel meteorolojik kapsama sağlıyordu.
FY-1A, Eylül 1988'de fırlatıldı ve yön kontrol sorunları nedeniyle 39 gün boyunca çalıştı.
FY-1B, Eylül 1990'da ilk iki QQW (Qi Qui Weixing) balon uyduları ile birlikte fırlatıldı ve yön kontrol sisteminin arızalandığı için 1992'nin sonlarına kadar çalıştı.
FY-1C, Mayıs 1999'da Shijian-5 ile birlikte fırlatıldı ve tasarım ömrü olan iki yılı tamamlayarak Ocak 2004'e kadar çalıştı.
FY-1D, Mayıs 2002'de fırlatıldı ve Mayıs 2011'de geçici olarak kaybedilene kadar dokuz yıl boyunca kesintisiz çalıştı.
Tüm Fengyun 1 uyduları, Shanxi Eyaleti'ndeki Taiyuan Uydu Fırlatma Merkezi'nden (TSLC) Uzun Yürüyüş Programı kapsamında 4A ve 4B roketleri ile fırlatıldı ve sırasıyla 750 kg, 880 kg, 954 kg ve 954 kg ağırlığındaydı. Her uydu üzerinde, Shanghai Teknik Fizik Enstitüsü (SITP) tarafından üretilen iki çok kanallı görünür ve kızılötesi tarama radyometresi (MVISR) bulunuyordu. FY-1C ve FY-1D uyduları ayrıca uzay ortamını incelemek için bir yüksek enerjili parçacık dedektörü (HEPD) taşıyordu, bu da kütlelerinin artmasına katkıda bulunuyordu. FY-1 uyduları, iki açılabilir güneş paneli ve dahili piller ile çalışıyor.
Fengyun 2 (FY-2) sınıfı uydular ise, Dünya yüzeyinin 35 bin km üzerinde sabit bir konumda kalır ve belirlenen bir alanı sürekli olarak izler. Kutup yörüngesindeki uydular aynı alanı günde yaklaşık iki kez görüntülerken, FY-2 türü uydular bir konumu dakikada bir görüntüleyebilir ve uzun vadeli meteorolojik eğilimleri gösterebilirler. FY-2 uyduları 4.5 m boyundadır ve dakikada 100 dönüş yapabilirler. Her kullanıcıya açık verileri ile pazarlanmış olup, bir alıcıya sahip olan herhangi bir kullanıcı FY-2 kaynaklı sensör verilerini görüntüleyebilir.
Doğal afetleri önlemeye yardımcı oluyorlar
13 Kasım 2023'te "Fengyun Earth" uygulamasının uluslararası versiyonu resmi olarak yayınlandı.
CMA'ya göre Fengyun meteoroloji uyduları 2023'ten bu yana 28 uluslararası acil destek hizmeti talebine yanıt verdi. "Lola" ve "Mocha" tropikal siklonlarını gözlemlediler ve Solomon Adaları, Vanuatu ve Bangladeş gibi ülkelere meteorolojik destek hizmeti sağladılar.
Ayrıca Cezayir'in kuzey kıyı bölgelerinden Tunus'un kuzeybatı bölgelerine kadar uzanan yoğun yangın noktalarının izlenmesine yardımcı olarak, yerel yangın önleme ve kontrol çabalarına destek oldular.
Çin bugüne kadar, dokuzu şu anda yörüngede faaliyette olmak üzere toplam 21 Fengyun meteoroloji uydusunu başarıyla fırlattı. CMA’ya göre bu uydular 129 ülke ve bölgeye veri ve ürün sağlıyor.
Zülal Çelik BİLİM-TEKNOLOJİ HABERLERİNİN TAMAMI İÇİN TIKLAYINü