Çin, kâğıdın ilk üreticisi olarak bilinir. M.S. 100'lerde, Avrupa'da Yunanlılar ve Romalılar, Mısır'dan getirilen papirüsleri kullanırken, Çinliler bu dönemde kâğıt yapımını biliyorlardı. Araplar, M.S. 7. yüzyılda Semerkant'ı aldıklarında kâğıt üretimini öğrenmiş ve kullanmışlardır. Daha sonra kâğıt üretim tekniği, Araplardan Sicilya ve İspanya'ya geçmiş ve 12. yüzyılda Avrupa genelinde kâğıt fabrikalarının kurulmasına yol açmıştır.
Kelime ve satırların basımını gerçekleştiren ilk kişi, 1440'larda Almanya'da Johann Gutenberg olmuştur. Ancak Çin'de harflerin ağaç yüzeylerine kazınarak basımı M.S. 600 yıllarında gerçekleşmiştir.
Ortaçağ'da düzenli haber yayınlayan ve gazete niteliği taşıyan dünyanın en eski gazetesi olan 'Di Bao', 911 yılında Çin'de yayımlanmaya başlamıştır. Bu gazete, Tang Hanedanlığı’nın görevlendirdiği kişiler tarafından saray bildirisi mahiyetinde kullanılmış ve farklı isimlerle Çin'deki yönetim değişiklikleriyle birlikte yayımını sürdürmüştür.'Di Bao,' aynı zamanda 'Chaobao,' ve 'Tiaobao' olarak da bilinir. 'Bao' kelimesi Çincede haber anlamına gelir. Gazete, imparatorluk sarayı tarafından hükümet işleri ve siyasi bilgileri iletmek amacıyla özel olarak kullanılmıştır.
Gazetecilik tarihi araştırmacıları, 'Di Bao'nun ilk olarak Han Hanedanlığı döneminde mi ortaya çıktığı konusunda farklı görüşlere sahiptir. Ancak, Tang Hanedanlığı'nın 'Di Bao'suna kadar uzanan en eski gazetenin izine Tang Hanedanlığı döneminde rastlanabilir. 'Di Bao,' Han, Tang, Song, Yuan, Ming'den Qing Hanedanlığı'na kadar farklı adlarla anılsa da tirajı ve içeriği genel olarak değişmemiştir. Tang Hanedanlığı'nda posta yollarının iyileştirilmesiyle birlikte 'Di Bao'nun iletimi hızlanmıştır.
'Di Bao,' ilk olarak imparatorluk sarayında kopyalandıktan sonra halka açık dolaşım için saray kapısına asılmış ve bu, haber yaymanın en eski yöntemlerinden biri olmuştur. Qing Hanedanlığı döneminde 'Di Bao'nun tirajı artmış, daha sonra 'Jing Bao' olarak adlandırılmış ve okuyucu kitlesi genişlemiştir. Qing Hanedanlığı'nın sonunda, ek olarak 'Beijing Bao' da yayımlanmış ve gazete, 1912'de Qing imparatorunun tahttan çekilmesine kadar devam etmiştir. 1912'den sonra, Çin'de medya ve gazetecilik alanında önemli gelişmeler yaşanmıştır. Cumhuriyet dönemi, Çin'deki basın ortamında çeşitliliği ve bağımsızlığı teşvik etmiştir. Modern medya kurumları kurulmuş ve gazetecilik pratiği evrim geçirmiştir. Çin'de medya tarihi, zaman içinde siyasi, sosyal ve teknolojik değişimlere paralel olarak şekillenmiştir.
Editörün notu: Di Bao, Türkçe kaynaklarda 'Tio Pao' olarak geçse de, doğru okunuşu ve yazımı 'Di Bao' şeklindedir.
Zülal Çelik
ÇİN HABERLERİNİN TAMAMI İÇİN TIKLAYIN
ü
