İsrail ile Hamas arasında varılan ateşkes anlaşması dünya genelinde olumlu karşılandı, ancak Gazze'deki insani kriz hala gündemde.
Hamas ve İsrail arasındaki ateşkese yönelik müzakerelerin kilit arabulucuları, Gazze'deki 15 aylık savaşın 19 Ocak'tan itibaren sona ereceğini duyurdu. İsrail, anlaşmanın son aşamalarında olduklarını bildirdi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, anlaşmanın tüm detayları kesinleşene kadar konu hakkında yorum yapmaktan kaçındı. Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamada, anlaşmanın perşembe sabahına kadar sonuçlandırılmasının beklendiği, ardından İsrail başbakanının resmi bir açıklama yapacağı ifade edildi.
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, Netanyahu ve müzakere ekibini anlaşmanın sağlanmasındaki çabalarından dolayı övdü ve hükümeti anlaşmayı kabul etmeye çağırdı. Herzog, aynı zamanda rehinelerin eve getirilmesi için daha fazla adım atılması gerektiğini belirtti.
Ateşkesin duyurulmasının ardından Hamas, İsrail'e karşı savaşta Gazze'deki halkına yaşattığı acılardan dolayı affetmeyeceklerini açıkladı. Hamas’ın baş müzakerecisi Halil el Hayye, "Dökülen her damla kan, acı ve gözyaşının hesabı sorulacak" dedi.
Dünya liderleri ve uluslararası kuruluşlar, ateşkesi memnuniyetle karşılarken, Gazze'deki acıların sona ermesini umut ediyor.
Türkiye
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsrail ile Hamas arasında varılan anlaşmayı memnuniyetle karşıladığını söyledi.
Erdoğan şu ifadeleri kullandı:
"Anlaşmanın başta Filistinli kardeşlerimiz olmak üzere bölgemiz ve tüm insanlık için hayırlı olmasını, kalıcı barış ve istikrara kapı aralamasını temenni ediyoruz."
"Türkiye olarak Filistinli kardeşlerimizi baskı ve zulme karşı verdikleri mücadelede bir an olsun yalnız bırakmadık."
"İnşallah, Gazze halkının yanında olmaya devam edeceğiz ve Gazze'nin yaralarını sarmasına ve yeniden ayağa kalkmasına yardımcı olmak için tüm kaynaklarımızı kullanacağız."
Amerika Birleşik Devletleri
ABD Başkanı Joe Biden anlaşmanın kendi yönetimi altında "müzakere edilmek üzere geliştirildiğini" ancak büyük ölçüde Trump'ın yeni kabinesi altında uygulanacağını söyledi.
Biden, kendi ekibinin ve Trump'ın ekibinin tek bir ekip olarak müzakere etmesine rağmen, anlaşmanın aylarca süren yoğun bir çalışma sayesinde olduğunu söyledi ve "diplomasim bunu başarma çabalarında hiç durmadı" dedi.
Donald Trump ise kendi sosyal medya platformu Truth Social'da yeni anlaşmayı şöyle övdü:
"Bu destansı ateşkes anlaşması ancak Kasım ayındaki Tarihi Zaferimizin bir sonucu olarak gerçekleşebilirdi, zira tüm dünyaya Yönetimimin Barış arayışında olacağı ve tüm Amerikalıların ve Müttefiklerimizin güvenliğini sağlamak için anlaşmalar müzakere edeceği sinyalini verdi. Amerikalı ve İsrailli rehinelerin ailelerine ve sevdiklerine kavuşmak üzere evlerine dönecek olmalarından büyük bir heyecan duyuyorum."
"Beyaz Saray'da bile olmadan çok şey başardık. Beyaz Saray'a döndüğümde ve Yönetimim tamamen onaylandığında gerçekleşecek tüm harika şeyleri hayal edin, böylece ABD için daha fazla Zafer elde edebilirler!"
Katar
Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Thani, "Gazze'de ateşkes anlaşmasının ilan edilmesinin, Gazze Şeridi ve işgal altındaki Filistin topraklarındaki saldırganlık, yıkım ve ölümlerin sona ermesine katkıda bulunacağını umuyoruz," dedi.
Katar Emiri ayrıca bu yeni anlaşmanın Filistin halkının davasının marjinalize edilmeyeceği "yeni bir aşamaya" olanak sağlayacağı umudunu dile getirdi. Katarlı lider, onlarca yıldır süren çatışmanın uluslararası hukuka uygun olarak adil bir şekilde çözülmesi için ciddi çalışmalar yapılması gerektiğini belirtti.
Ülkesinin bu anlaşmada arabulucu olarak üstlendiği diplomatik rolün siyasi değil insani yükümlülük ve görevlerden kaynaklanan bir rol olduğunu vurguladı.
Mısır
Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi, Katar ve ABD'nin yanı sıra kısmen ülkesinin de arabuluculuk yaptığı ateşkesin ilan edilmesinin ardından olumlu açıklamalarda bulundu.
Mısır lideri X'te yaptığı bir paylaşımda, "Bu anlaşmayla birlikte, iki devletli çözüm yoluyla sürdürülebilir barış sağlanıncaya kadar Gazze'ye acil insani yardım girişinin hızlandırılmasının, mevcut feci insani durumla hiçbir engelle karşılaşmadan yüzleşilmesinin önemini vurguluyorum," dedi.
Ayrıca, "Mısır her zaman ahdine sadık, adil barışın destekçisi, barışın sağlanmasında sadık bir ortak ve Filistin halkının meşru haklarının savunucusu olarak kalacaktır" ifadelerini kullandı.
Birleşmiş Milletler
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımda, "Gazze'de ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılmasını öngören anlaşmanın duyurulmasını memnuniyetle karşılıyorum. Arabulucuları -Mısır, Katar ve ABD- bu anlaşmanın sağlanmasındaki özverili çabalarından dolayı takdir ediyorum," dedi.
BM Genel Sekreteri ayrıca anlaşmaya dahil olan herkesi anlaşmanın tam olarak uygulanmasını sağlamaya ve taahhütlerini yerine getirmeye çağırdı.
Ayrıca bu anlaşmanın ilgili tüm taraflar için, "Filistinliler, İsrailliler ve daha geniş bir bölge için daha iyi bir geleceğe giden güvenilir bir siyasi yol oluşturmak" için bir fırsat olmasını umduğunu belirtti.
Avrupa Birliği
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen "Gazze'deki ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması anlaşmasını memnuniyetle karşılıyorum" dedi.
AB Komisyonu Başkanı, "Rehineler sevdiklerine kavuşacak ve insani yardım Gazze'deki sivillere ulaşabilecek. Bu, insanların çok uzun süredir büyük acılar çektiği bütün bir bölgeye umut getiriyor" diye ekledi.
Von der Leyen ayrıca her iki tarafı, İsrail ve Hamas'ı bu anlaşmaya saygı göstermeye ve anlaşmayı eksiksiz bir şekilde uygulamaya çağırdı. AB lideri ayrıca on yıllardır süren çatışmaya diplomatik bir çözüm bulunması gerektiğine işaret ederek anlaşmanın "bölgede kalıcı istikrara yönelik bir basamak" olarak kullanılmasını umduğunu ifade etti.
Almanya
Ülkesinde yaklaşan seçimlere hazırlanan Almanya Şansölyesi Olaf Scholz, X'e yaptığı açıklamada, İsrail ve Hamas'a anlaşmanın ve şartlarının "harfiyen" uygulanmasını sağlamaları çağrısında bulundu.
Anlaşmaya varılmasıyla, Gazze'de Hamas'ın elinde bulunan tüm rehinelerin serbest bırakılması ve ölenlerin cenazelerinin "onurlu bir defin" için ailelerine teslim edilmesi gerektiğini de sözlerine ekledi.
"Ateşkes, savaşın kalıcı olarak sona ermesine ve Gazze'deki kötü insani durumun iyileştirilmesine kapı açıyor," diyen Scholz, Almanya'nın bu hedefe ulaşmak için "çalışmaya" devam ettiğini kaydetti.
Birleşik Krallık
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani'nin anlaşmayı duyurmasından kısa bir süre sonra bir açıklama yaptı.
İngiliz Başbakan, "Aylardır akan kanın ve kaybedilen sayısız canın ardından, bu İsrail ve Filistin halkının umutsuzca beklediği gecikmiş bir haberdir" dedi.
"O gün [7 Ekim 2023] vahşice evlerinden koparılan ve o günden bu yana akıl almaz koşullarda esir tutulan rehineler artık nihayet ailelerine dönebilecekler. Ancak bu anı, evlerine dönemeyecek olanları anmak için de kullanmalıyız," dedi. Starmer ayrıca "evleri bir gecede savaş alanına dönen" ve o zamandan beri tarifsiz acılara katlanan masum Filistinlilerin acısını paylaştığını ifade etti.
"Bu ateşkes, Gazze'deki acıyı sona erdirmek için çaresizce ihtiyaç duyulan insani yardımda büyük bir artışa izin vermelidir."
"Dikkatimiz İsrail ve Filistin halkları için kalıcı olarak daha iyi bir geleceği nasıl güvence altına alacağımıza çevrilmelidir" diyen Starmer, "Egemen ve yaşayabilir bir Filistin devletinin yanı sıra İsrail için güvenlik ve istikrarı garanti altına alacak" iki devletli bir çözüme ulaşılması gerektiğini belirtti.
İspanya
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, bu olumlu gelişmenin çatışmalara son vermesi ve temel ihtiyaç maddelerine ve yardıma muhtaç sayısız Filistinliyi rahatlatmak üzere insani yardıma derhal izin vermesi gerektiğini vurguladı.
Sanchez ayrıca Gazze'de tutulan tüm rehinelerin güvenli bir şekilde serbest bırakılması gerektiğini belirterek, bu anlaşmanın iki devletli bir çözümle kalıcı barışa giden yolda çok önemli ve vazgeçilmez bir adım olduğunu kaydetti.
İspanyol lider ayrıca, anlaşmayı mümkün kılan arabulucular olarak gösterdikleri kararlılık ve "yorulmak bilmeyen çalışmaları" için Katar, Mısır ve ABD'ye şükranlarını sundu.
