Dış Haberler Servisi
ABD Dışişleri Antony Blinken, Rusya’ya silahlanmada fayda sağlayacak ürünleri ihraç ettiği gerekçesiyle Washington’ın Çin’e karşı ek önlemler alabileceğini duyurdu. Uzmanlara göre Çin’in yeni enerjili araçlarını ve teknolojideki atılımını “kapasite fazlası” bahanesiyle cezalandırmaya çalışan ABD, baskıyı artırmanın yollarını arıyor. Blinken’in Çin ziyareti öncesinde yapılan açıklamalar Beijing ve Washington hattındaki ilişkilerin gerilmesine yol açabilir.
Çin Sosyal Bilimler Akademesi’nden Lü Xiang, Global Times gazetesine verdiği demeçte Washington yönetiminin müzakere masasında üstünlük kurmak amacıyla Blinken’ın ziyareti öncesi yaptırım haberlerine hız verdiğini söyledi. ABD’nin son olarak Ukrayna’ya 61 milyar dolarlık yardım paketini onaylamasına karşın sahadaki durumu değiştirmekten aciz olduğunu ve seçim öncesinde dış politikadaki başarısızlığın faturasının Çin’e kesilmek istendiğini dile getiren Lü “Seçim gününe kadar Washington’ın kışkırtmaları karşısında dikkatli olmalıyız.” dedi. Çinli uzman Blinken’ın ziyaretinin nisan ayında Çin’e gelen ABD Hazine ve Ticaret Bakanı Janet Yellen’ınkinden gergin geçeceği öngörüsünde bulunarak “İkili ilişkilerdeki tansiyon aşikâr hale geldi” diye ekledi.
Rekabetten kaçışın bahanesi: Kapasite fazlası
Çin Dış İlişkiler Üniversitesi’nden Li Haidong’un gündeminde ise Beijing yönetiminin yeni nesil teknoloji araçlarında, güneş panellerinde ve lityum pillerdeki üretimi vardı. Washington yönetiminin Çin’in üretim fazlasına işaret ederek iç pazar dengesini bozduğu iddiasına yanıt veren Li Haidong “Çin’in ABD’ye yeni enerji endüstrisine yaptığı ihracatı karalayan iftiraların ardından Biden yönetiminin rekabetten kaçışı kadar iş olanağı yaratamaması yer alıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Çin’in ABD Büyükelçisi Xie Feng hafta sonu Harvard Kennedy Çin Konferansı 2024 isimli etkinlikte yaptığı konuşmada Beyaz Saray’ın “üretim fazlası” olarak tanımladığı durumu “endişe fazlası” olarak tarif etmişti. Xie ayrıca Çin iş dünyasının ABD ile rekabetten kaçmadığını ancak yarışın kurallarının adil olması gerektiğinin altını çizmişti.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Jin de cuma günü düzenlenen basın toplantısında “Kim ticarette korumacılığı aklamak için kapasite fazlası terimini kullanıyorsa bundan bir şey kazanmayacak. Sadece küresel endüstri ve tedarik zincirleri istikrarsızlaşacak.” Değerlendirmesinde bulunmuştu.
ABD’li uzmandan Biden yönetimine eleştiri
Washington yönetiminin Çin’e yönelttiği “üretim/kapasite fazlası” eleştirilerine ülke içinden de itirazlar gelmeye devam ediyor. ABD merkezli Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü’nden Nicholas Lardy, Xinhua haber ajansı ile yaptığı röportajda “Üretim/kapasite fazlası düşüncesine göre yurt içinde satabileceğinizden fazlasını üretmemelisiniz. Bunu daha da radikal hale getirseniz bu küresel ticaretinde de olmaması anlamına gelir. Eğer düşünce buysa Boeing üretimi kesiyor mu ya da ABD’li çiftçiler iç pazarda satabileceği kadar mı üretim yapıyor?” şeklinde konuştu.
Diğer Çin haberleri için tıklayınız.
