Ukrayna, 1 Ocak itibarıyla Rus gazının akışını durdurduğunu açıkladı. Bu durum, Rusya’nın Avrupa pazarını kaybetmesi ve enerji akışının Türkiye üzerinden yönlendirilmesi açısından önemli bir dönüm noktası olarak öne çıkıyor.
Ukrayna Enerji Bakanı German Galuschenko, sabah saatlerinde yaptığı açıklamada, "Rus gazının akışını durdurduk. Bu tarihi bir gelişme. Rusya tüm pazarlarını kaybediyor ve ekonomik kayıpları olacak. Avrupa zaten Rus gazını bırakma kararını aldı" dedi.
Rusya-Ukrayna savaşının ardından, Avrupa ülkeleri büyük ölçüde Rus gazından vazgeçti ve alternatif kaynaklara yöneldi. Bir dönem toplam tüketiminin %35'ini Rus gazı ile karşılayan Avrupa, Norveç, Katar ve ABD gibi ülkelerden LNG alımına yöneldi. 2023 yılı itibarıyla, Ukrayna üzerinden Avrupa'ya taşınan Rus gazı miktarı, 2022'ye kıyasla yaklaşık %28 azalarak 15 milyar metreküpe geriledi.
Son dönemde, Ukrayna’dan Slovakya, Moldova ve Macaristan’a gaz sevkiyatı devam etmekteydi. Ancak Ukrayna'nın son kararı bu ülkeleri doğrudan etkileyecek. Moldova, bu gelişmeye karşı olağanüstü önlemler almışken, Slovakya, Ukrayna’yı bu konuda uyarmış ve Moskova ile temasa geçmişti.
Türkiye’nin Güvenli Alternatif Pozisyonu
Bu gelişme, Türkiye'nin enerji tedarikinde güvenli bir alternatif olarak öne çıkmasını pekiştiriyor. Türkiye, coğrafi konumunun yanı sıra, Karadeniz’de kendi gazını üreten altyapısı ve Karadeniz’e döşenen boru hatları sayesinde önemli bir enerji geçiş noktası haline gelmiş durumda. Ayrıca, Rusya-Ukrayna savaşının başlamasından sonra Türkiye, Moldova, Bulgaristan, Macaristan gibi ülkelere gaz sevkiyatını sürdürüyor. Yunanistan ve Bulgaristan ile yapılan kapasite artırımları sayesinde, Türkiye'nin Avrupa pazarlarına daha fazla gaz ihraç etme potansiyeli de bulunuyor. Türkiye, farklı kaynaklardan temin edilen gazları, kendi ürettiği gazla birlikte Avrupa'ya satma kapasitesine sahip.
Türkiye’nin Enerji Altyapısının Gücü
Enerji uzmanı Emin Emrah Danış, Hürriyet’e yaptığı açıklamada, "Türkiye’nin pozisyonu güçlenecek" dedi ve ekledi: "Bu konu hem siyasi hem de ticari bir mesele. Anlaşmaların yenilenip yenilenmemesi kesin değil, ancak gaz akışının durdurulması büyük bir miktar kesilme değil ve fiyatlarda aşırı bir yansıma beklemiyoruz. Avrupa, Sovyet döneminden itibaren Rus gazının en büyük alıcısıydı. Şimdi, bu gazın kesilmesi, bölgedeki ülkeleri alternatif tedarik yolları aramaya itebilir. Türkiye, sağlam bir doğalgaz altyapısına sahip ve gazı getirip tedarik edebilir. Türkiye, özellikle Güneydoğu Avrupa için önemli bir güzergah haline gelmiştir. Artık Avrupa için en güvenli alternatif tedarik yolu Türkiye."
Türkiye’nin Gaz İhracatı
Türkiye, bugün itibarıyla Mavi Akım ve Türk Akım hatları üzerinden Rusya’dan, TANAP hattı üzerinden Azerbaycan’dan ve İran’dan gaz alıyor. Kendi ürettiği gaz ve LNG kaynaklarıyla da Bulgaristan, Makedonya, Macaristan, Moldova ve Romanya'ya gaz sevkiyatı yapıyor.
