Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasını öngören düzenlemeyle, Türkiye’deki işletmelerin haritalı adres (konum) paylaşımı için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan izin alması zorunlu hale geliyor. Yeni düzenlemeyle birlikte işletmeler, yıllık 1.750 TL ile 1.750.000 TL arasında değişen izin ücretleri ödeyecek.
İzinsiz paylaşım yapanlara ağır cezalar
Kanun tasarısına göre, izinsiz konum paylaşımı yapan işletmeler için belirlenen yıllık izin bedelinin iki katı tutarında idari para cezası uygulanacak. Ceza ödemesi, izni alma zorunluluğunu ortadan kaldırmayacak ve işletmeler izin sürecini tamamlamak zorunda olacak.
Yabancı firmalar için daha yüksek ücret
Yabancı şirketlerin ödeyeceği izin ücretleri, finansal verilerine dayalı olarak belirlenecek ve yerli işletmelere kıyasla daha yüksek olacak. Ancak, bu durum bazı eleştirileri beraberinde getiriyor. Google, Apple, Yandex gibi büyük yabancı firmaların izin bedellerinin, yerli işletmelerle aynı ölçekte belirlenmesi, haksız rekabet yaratabileceği kaygısını artırıyor.
Doğalgaz dağıtım lisansı olanlar muaf tutulacak
Doğalgaz dağıtım şirketleri, coğrafi veri izni alma zorunluluğundan muaf tutulacak. Ancak, bu işletmelerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformu’na kayıt yaptırmaları gerekiyor.
Eleştiriler ve endişeler
Yeni düzenleme, yerli ve yabancı şirketler arasında eşitsizlik yaratabileceği gerekçesiyle eleştiriliyor.
Yabancı şirketlerin denetimlerde daha gevşek bir yaklaşımla karşılaşacağı,
Yerli firmaların daha sıkı denetimlere tabi olacağı endişesi dile getiriliyor.
Ayrıca, mükerrer veri üretiminin önlenmesi amacıyla getirilen düzenlemenin, özellikle küçük işletmeler üzerinde ek maliyet yükü oluşturacağı ifade ediliyor.
Hedef: Veri paylaşımında sistematik kontrol
Düzenleme, coğrafi veri üretimi ve paylaşımını daha sistematik hale getirmeyi amaçlıyor. Böylece mükerrer veri üretimi önlenirken, ulusal veritabanlarının güvenliği artırılacak.
Anayasa Mahkemesi’nden gelen değişiklik talebi
Anayasa Mahkemesi, düzenlemedeki yetki sınırlarının netleştirilmesi gerektiğine karar vermişti. Bu nedenle yeni düzenlemede, izin bedelleri, başvuru süreçleri ve muafiyetler konusunda objektif ölçütler belirleniyor.
Uygulamanın ekonomik boyutu
Türkiye’de yaklaşık 6 milyon işletme bulunduğu ve bu düzenlemenin yılda 30 milyar TL’nin üzerinde gelir sağlayacağı öngörülüyor.
