Dünya

Filistin'den İsrail'e karşı açılan soykırım davasına 'müdahil olma' başvurusu

Uluslararası Adalet Divanı, Filistin'in, Soykırım Sözleşmesi'nin ihlali gerekçesiyle İsrail'e karşı açılan davaya müdahil olmak için başvuru yaptığını duyurdu.

Uluslararası Adalet Divanı (UAD), Filistin'in, Soykırım Sözleşmesi'nin ihlali gerekçesiyle Güney Afrika Cumhuriyeti'nin İsrail'e karşı açtığı davaya müdahil olma başvurusu yaptığını bildirdi. UAD'den yapılan yazılı açıklamada, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin 1948 tarihli Birleşmiş Milletler (BM) Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi çerçevesinde İsrail'e açtığı davaya Filistin'in de katılma talebinde bulunduğu aktarıldı.

UAD, bugün yaptığı başka bir açıklamada, Filistin'in, soykırım sözleşmesi kapsamındaki uyuşmazlıklar için Divan'ın yargı yetkisini tanıyan bir bildirimde bulunduğunu belirtmişti.

İki maddeden başvuru

Filistin'in, Divan Şartı'nın hem 62. maddesi hem de 63. maddesi uyarınca, birlikte ve alternatifli olarak Güney Afrika'nın davasına müdahil olmak istediği kaydedildi.

Açıklamada, Filistin'in ilk olarak Divan Şartı'nın hem 62. maddesi kapsamında 'verilecek karardan hukuki menfaati etkilenen' devlet olarak 'müdahillik başvurusu' yaptığı belirtilirken, söz konusu davanın kendisini 'özellikle ilgilendirdiği'ni aktardığı ifade edildi.

Filistin'in 62. madde kapsamındaki başvurusunda, davaya 'taraf olmayan' müdahil devlet olmak istediği bildirildi.

İkinci olarak; Filistin'in 'uyuşmazlık konusu sözleşmenin yorumuna ilişkin beyanda bulunma amacıyla müdahil olma hakkı veren' Divan Statüsü'nün 63. maddesi kapsamında 'müdahillik bildirimi'nde bulunduğu kaydedildi.

Daha önce Nikaragua'nın Divan Şartı'nın 62. maddesi kapsamında müdahillik başvurusunda, Kolombiya, Libya ve Meksika'nın Divan Şartı'nın 63. maddesi uyarınca müdahillik bildiriminde bulunduğu açıklanmıştı.

62. madde

Devletler, UAD nezdinde açılmış bir davaya, 2 madde üzerinden müdahil olabiliyor.

Bunların birincisi; müdahillik başvurusu olarak belirtilen ve Divan Şartı'nın 62. maddesi uyarınca "Bir devlet, davadaki karardan etkilenebilecek hukuki nitelikte bir menfaati olduğunu düşünürse mahkemeden müdahil olmasına izin verilmesini talep edebilir" hükmüne dayanıyor.

Divan Şartı'nın 62. maddesi uyarınca yapılan müdahillikler Divan'ın iznine bağlı olurken, devletlerden bu madde uyarınca yaptıkları müdahillik başvurularında dava sonucunun kendilerini özellikle etkileyecek bir hukuki menfaatinin varlığını ispat etmeleri bekleniyor.

Devletler, 62. madde kapsamında davaya taraf olan veya taraf olmayan müdahil devlet şeklinde yer alabiliyor.

UAD, 62. madde kapsamındaki müdahilliklerde, müdahil devletlere uyuşmazlığın esasına ilişkin somut olayla ilgili yorum ve beyanlarda bulunma, duruşmalara katılma, yazılı ve sözlü beyan ve taleplerde bulunma gibi haklar veriyor.

63. madde

İkinci olarak; Divan Şartı'nın 63. maddesi uyarınca yapılacak müdahillik bildiriminde uyuşmazlık konusu somut olaydan ziyade, uyuşmazlık konusu olan sözleşmenin nasıl yorumlanması gerektiğine ilişkin genel beyanda bulunma imkanı getiriliyor.

UAD Statüsü'nün 63. maddesi uyarınca yapılan müdahillikler, devletler için bir hak olarak görülüyor ve Divan, dava taraflarının beyanını aldıktan sonra bu bildirimin şekli incelemesine göre müdahillik hakkının kullanımını kabul veya reddediyor.

Bu maddedeki müdahillik hakkının kullanıdığına ilişkin bildirim uygun görülürse, Divan'ın o davanın kararında yaptığı yorum müdahil devlet için de aynı derecede bağlayıcı oluyor.

DÜNYA HABERLERİNİN TAMAMI İÇİN TIKLAYIN

ü