Ticaret Bakanlığı tarafından Resmi Gazete’de yayınlanan “Bazı Elektrikli Araçların İthaline İlişkin Tebliğ” ile özellikle Çinli elektrikli araçlar için yeni zorunluluklar getirildi. Belirlenen yeni kurallar Türkiye pazarına “yeni” girecek markaları bağlarken bu markalara satın alım öncesi ve sonrası birtakım destek zorunlulukları getiriliyor.
İZİN BELGESİ İÇİN BELİRLİ ŞARTLAR SAĞLANACAKResmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanan bazı elektrikli araçların ithaline ilişkin tebliğe göre, gümrük tarife istatistik pozisyonunda 8703.80.10.00.11 ve 19 numaralarla yer alan hibrit araçların ithalinde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca veya yetki verdiği kurum veya kuruluşça düzenlenen izin belgesi aranacak.
İzin belgesi muafiyeti sağlanabilmesi için eşyanın A.TR Dolaşım Belgesi veya ilgili serbest ticaret anlaşması kapsamında menşe ispat belgesi ile gelmesi gerekiyor.
Bu kapsamda izin belgesi düzenlenebilmesi için; ithali yapılacak araçların satış sonrası montaj, bakım ve onarımı için 7 coğrafi bölgede en az 20 yetkili servis istasyonunun ithalatçının kendisi tarafından kurulmuş olduğunun Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından belgelendirilmesi gerekecek.
Elektrikli araç alım, satım, bakım ve onarımından sorumlu olacak kişilerin TSE veya Meslekî Yeterlilik Kurumu tarafından elektrikli araç alım, satım, bakım ve onarımına ilişkin bir yeterlilik belgesine sahip olması, her bir marka için Türkiye'de kurulmuş en az 40 personele sahip Türkçe çağrı merkezi ile hizmet verilmesi şarı aranacak.
İmalatçısının yurt içinde yerleşik yetkili temsilcisinin olması ile batarya sistemlerinin izlenmesi, kontrolü ve denetimine ilişkin yürütülecek işlemlerin ithalatçı tarafından kabul edildiğine dair yazılı bir taahhütname verilmesi koşullarının bir arada sağlanması gerekiyor.
İlgili karara göre, Türkiye pazarına yeni gelecek markalara Türkiye’nin 7 bölgesinde TSE standartlarında en az 20 yetkili servis açma şartı getiriliyor. Bu servisin bizzat ithalatçının kendisi tarafından kurulması gerektiğinin altı çiziliyor. Buna ek olarak Türkçe hizmet verecek en az 40 personelin bulunduğu çağrı merkezi kurma zorunluluğu getirildi. Elektrikli araç bakım onarım personelinin yeterlilik belgesine sahip olması da şart koşuluyor.
İthalatı yapılacak aracın üreticisinin yurt içinde yerleşik yetkili temsilcisinin olması gerekirken batarya sistemlerinin izlenmesi, kontrolü ve denetimine ilişkin yürütülecek işlemlerin ithalatçı tarafından kabul edildiğine dair yazılı bir taahhütname verilmesi de şartlar arasında bulunuyor. Bu arada merak edenler için; mevcut durum itibariyle bu karardan Togg, Tesla ve BYD (Toyota'nın distribütörü tarafından getiriliyor) etkilenmiyor.
Halihazırda ülkemizde satışta olan 8 Çinli marka bulunuyor. Bunlar BYD, Hongqi, MG, Leap Motors, Chery, DFSK, Skywell ve Voyah. Bu markalar arasına Türkiye’de aralık ayında satış yapacağını açıklayan Hozon Neta ve SWM eklendi. Chery, elektrikli araç getirmediği için muaf durumda.
Bu karar, AB ülkeleri ve Serbest Ticaret Anlaşması imzalanan Güney Kore ve İngiltere gibi ülkeleri kapsamayacak. Dolayısıyla kararda açıkça belirtilmese de bu, Çinli üreticiler için atılmış bir adım. Bu şartları yerine getiremeyen ithalatçılara izin belgesi verilmeyecek.
Bunlarla birlikte karar şimdiden otomotiv sektöründe kafa karışıklığına neden olmuş durumda. Gazeteci Emre Özpeynirci’nin dikkat çektiği gibi Avrupa merkezli, menşeili olup da Çin'de üretilen bir modelini getiren markalar ne yapacak?