CGTN Türk Dış Haberler Servisi
Ukrayna krizinin çözümüne dönük çabalar ve ABD Başkanı Donald Trump’ın Filistin halkını Gazze’den sürme planları başta olmak üzere çok sayıda sıcak gelişmeye paralel olarak Güney Afrika’nın Johannesbyurg kentinde düzenlenen G20 zirvesi sona erdi.
İki gün süren toplantılara Washington yönetimi, evsahibi Güney Afrika’yı ABD karşıtı olmakla suçlayarak katılmazken Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi gerek temasları sırasında gerekse zirvede yaptığı konuşmayla Pekin’in çözüm önerilerini kamuoyuna sundu.
ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze planına karşı çıkan Wang Yi “Filistin’i Filistinliler yönetmeli” çağrısını yineledi. Gazze’de Filistinli örgütlerin tasfiye planlarına karşı net mesajlar veren Wang, Batı anlatısının aksine krizin 7 Ekim 2023’te başlamadığını aksine sorunun 70 yıllık bir geçmişe sahip olduğunun altını çizdi. Wang Yi, Ukrayna krizinin çözüm çabalarına ise destek vermekle birlikte Çin’in küresel güney ülkelerinin endişelerini göz önünde tutarak sürecin içinde olabilecekleri mesajını verdi.
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, uluslararası toplumun acil sorunlarını gündeme alırken giderek çok kutuplu hale gelen küresel sistemin ilkelerinden vazgeçememesi gerektiğini vurguladı. Wang bu bağlamda konuşmasında 3 temel ilkeyi gündemi getirdi.
İlk olarak dünyadaki tüm ülkelerin barışın koruyucusu olmak zorunda olduğunu dile getiren Çin Dışişleri Bakanı ülkelerin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı gösterilmesi gerektiğini söyledi. Küresel ihtilafların “blok çatışmasına” dönüşmemesi gerektiği uyarısını yapan Wang Yi “Çin ve diğer bazı Küresel Güney ülkeleri tarafından 70 yıl önce başlatılan Barışçıl Birlikte Yaşamanın Beş İlkesi, mevcut koşullar altında her zamanki kadar geçerliliğini korumaktadır.” diye konuştu.
Küresel Güvenlik İnisiyatifi’nin zamanı
Ukrayna krizi bağlamında sık sık Çin’in vurguladığı “güvenliğin bölünmezliği” ilkesini ikinci sıraya yerleştiren Çin Dışişleri Bakanı Wang bu bağlamda Küresel Güvenlik İnisiyatifi’ni bir kez daha gündeme getirdi. “Çin bu konuda tüm taraflarla daha yakın işbirliğine hazırdır.” Diyen Wang üçüncü ilkeye dair şunları kaydetti:
“Üçüncüsü, çok taraflılığın savunucuları olarak hareket etmek. Bu yıl Birleşmiş Milletler'in 80. yıl dönümü. Aynı zamanda Dünya Anti-Faşist Savaşı'nın zaferinin 80. yıl dönümü. Uluslararası durum daha karmaşık ve küresel zorluklar daha da keskin hale geldikçe, BM'nin otoritesini savunmak ve rolünü tam olarak oynamak daha da önemli hale geliyor. Geçtiğimiz yıl, G20 dışişleri bakanları, özünde çok taraflılığı desteklemek ve BM'nin rolünü güçlendirmekle ilgili olan Küresel Yönetim Reformu için Eylem Çağrısı başlattı. Bu girişimi eyleme dönüştürmemiz ve BM'nin merkezinde olduğu uluslararası sistemi, uluslararası hukukla desteklenen uluslararası düzeni ve BM Şartı'nın amaç ve ilkelerine dayanan uluslararası ilişkileri yöneten temel normları sıkı bir şekilde korumamız gerekiyor.”
