Zülal Çelik
Doğu Asya’daki Geç Kuvaterner dönemine ait insan fosilleri, geçmişte düşünüldüğünden çok daha fazla morfolojik çeşitlilik gösteriyor. Son yıllarda yapılan araştırmalar, bu bölgedeki fosillerin yalnızca bir türün değil, birden fazla farklı insan türünün varlığını ortaya koyduğunu gösteriyor. Bu yeni türler arasında Homo floresiensis, H. luzonensis, H. longi ve en yenisi H. juluensis yer alıyor.
Yeni türler nasıl keşfedildi?
Son yirmi yılda yapılan arkeolojik kazılar ve detaylı fosil analizleri, Doğu Asya'daki insan evrimine dair bilgi birikimimizi önemli ölçüde artırdı.
Homo floresiensis: Endonezya’nın Flores Adası’nda 2004 yılında keşfedilen bu tür, küçük boyutları nedeniyle “hobbit” olarak adlandırılıyor.
H. luzonensis: 2019 yılında Filipinler’in Luzon Adası’nda bulundu. Bu tür, Asya’daki çeşitliliğin bir başka kanıtı.
H. longi: Çin’in Harbin şehrinde keşfedilen bir fosile dayanan bu tür, 2021 yılında tanımlandı.
H. juluensis: Çin’deki Xujiayao ve Xuchang fosilleri üzerinden tanımlanan bu yeni tür, Denisova insanları ve diğer fosil gruplarıyla bağlantılı bulunuyor.
Homo Juluensis: Çin'de keşfedilen yeni tür
Araştırmacılar, Çin'in kuzeyindeki Xujiayao ve Xuchang bölgelerinde bulunan fosillere dayanarak Homo juluensis adını verdikleri yeni bir insan türünü tanımladı. Bu keşif, insan evrimine dair mevcut bilgimizi derinleştirirken, Orta Pleistosen dönemi (yaklaşık 300 bin ila 50 bin yıl önce) hominin çeşitliliğini daha iyi anlamamıza olanak sağlıyor.
Orta’daki karmaşa ve yeni türün keşfi
Homo sapiens yaklaşık 300 bin yıl önce evrimleşti ve Afrika'dan Avrupa ve Asya'ya yayıldı. Ancak modern insandan önceki hominin türlerinin evrimi hala gizemini koruyor. Özellikle 700 bin ila 300 bin yıl önce var olan hominin türlerinin sınıflandırılması konusunda tartışmalar devam ediyor. Bu tartışmalar, bilim dünyasında "Orta’daki Karmaşa (The Muddle in the Middle)" olarak adlandırılıyor.
2023 yılında Hawaii Üniversitesi'nden Christopher Bae ve Çin Bilimler Akademisi'nden Xiujie Wu, Xujiayao’da bulunan hominin fosillerini inceledi ve bu bireylerin Homo juluensis olarak adlandırılmasını önerdi. Bu fosiller, modern insanlara, Denisovalılara ve Neandertallere özgü özellikler taşıyan büyük kafataslarıyla dikkat çekiyor.
Homo Juluensis’in özellikleri
Bu tür, yaklaşık 220 bin ila 100 bin yıl önce yaşamış ve büyük beyin hacmi ile kalın kemik yapılarıyla öne çıkıyor. Xujiayao'da yapılan kazılarda 10 bireye ait fosiller ile 10 binden fazla taş alet bulundu. Fosillerin özellikleri, bu popülasyonun farklı hominin türleri arasında genetik alışveriş sonucu ortaya çıktığını ve Asya’daki insan evriminde hibridizasyonun önemli bir rol oynadığını gösteriyor.
Bilimsel tartışmalar ve yeni tür ismi
Homo juluensis henüz tüm bilim dünyasında kabul görmüş değil. Londra Doğa Tarihi Müzesi’nden Chris Stringer, bu türün Homo longi ile örtüşebileceğini belirtirken, Wisconsin Üniversitesi’nden paleoantropolog John Hawks, bu adlandırmanın fosil kayıtlarını daha iyi sınıflandırmaya yardımcı olacağını savunuyor.
Xiujie Wu ise bu yeni tür adlandırmasının Asya’daki fosil kayıtlarını netleştirdiğini ve bilimsel iletişimi kolaylaştırdığını ifade ediyor.
Editörün notu: Bu haber, bilimsel dergi Live Science'den derlenmiştir. Makale için tıklayınız