Çin-ABD Ekonomik Çalışma Grubu yılın ilk toplantısını başkent Beijing’de tamamladı. İki gün süren toplantılarda tarafların maroekonomik politikaları, G20 mali işbirliği, gelişmekte olan ülkelerin borçları, sanayi politikaları gibi başlıkların yanı sıra yaptırımlar, Çinli şirketlere dönük baskılar ve ticari kısıtlamalar ele alındı.
Çin tarafı toplantının ardından yaptığı açıklamada “samimi” ve “pragmatik” sözcüğünü seçerken, ABD’li yetkililer ülke basınına verdikleri demeçlerde “açık sözlülük” kelimesinin altını çizdi. Çin Maliye Bakan Yardımcısı Liao Min ve ABD Hazine Bakanlığı Müsteşarı Jay Shambaugh tarafından ortaklaşa başkanlık yaptığı toplantıdan iletişimin devam ettirilmesi kararı çıktı.
Beijing zirvesi öncesinde Çin Ticaret Bakanlığı Uluslararası Ticaret Müzakere Temsilcisi olan Wang Shouwen da ABD Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Marisa Lago ile video konferansta bir araya gelmişti. Wang, Çin ve ABD liderleri arasında San Francisco’da varılan önemli fikir birliğinin ciddiyetle uygulanması, anlaşmazlıkların kontrol altına alınması ve iki ülkenin iş ve ticaret çevreleri arasındaki iş birliği için elverişli ortamın oluşturulması konularında ABD ile çaba harcamaya hazır olduğunun altını çizmişti.
Washington’ın değişen tutumu
Çin ve ABD liderlerinin geçtiğimiz yılın eylül ayında Bali’de kurulması talimatını verdikleri Çin-ABD Ekonomik Çalışma Grubu o tariften bu yana finans, ekonomik kalkınma ve yapısal uyum gibi temel makroekonomik konuları tartışıyor. Şimdiye kadar üç kez düzenlenen toplantılarda Washington yönetiminin Çin’e dair yaptığı tespitlerin müzakereleri kolaylaştırması dikkat çekiyor.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan başta olmak üzere çok sayıda Beyaz Saray yetkilisi Çin ile köprüleri atmanın olanaksızlığına dikkat çekerek Çin ile “riskleri azaltma” yoluna gideceklerinin sinyalini vermişti. Böylesi bir politika iletişimin önünü açmasına karşın Çinli yetkilileri “riskleri azaltmanın” da bir “risk” olduğunu vurgulamaya devam ediyor.
Riskleri azaltma politikasının riskleri
Çin Ticaret Bakanı Wang Wentao “riskleri azaltma” kararının ticari değil siyasi nedenlerle ele alındığını söyleyerek bunun Çinli ve ABD’li şirketler için en büyük risk olduğunu dile getirmişti. Çin-ABD Ekonomik Çalışma Grubu toplantısının sonuçlarına dair başyazı kaleme alan Çin’in Global Times gazetesi de “Çin mallarına uygulanan çarpık yüksek gümrük vergileri, yatırım kısıtlamaları, Çin yüksek teknolojisinin abluka altına alınması ve kontrol altına alınması gibi konular, "ulusal güvenlik" bahanesiyle ve "daha ziyade riski azaltma" iddiasıyla kolayca haklı gösterilemez. Çin’in kaygılarını uluslararası toplum da paylaşıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Öte yandan Çin ve ABD arasındaki iletişimin önündeki bir diğer belirsizlik ise kasım ayında yapılacak ABD Başkanlık seçimleri olarak gösteriliyor. Başkanlık koltuğuna oturmak için seçmeleri seferber etmek gerektiğini düşünen adaylar sıklıkla başka ülkeleri tehdit olarak sunuyor. Uzmanlar böylesi bir senaryoda iletişimin yeniden engellerle karşılaşabileceğinin altını çiziyor.
Diğer Çin haberleri için tıklayınız.
