Zülal Çelik
Çin’de “İki Toplantı” başlığı altındaki, Çin Ulusal Halk Meclisi (ÇUHM) 3. Toplantısı bugün yapıldı. Çin Başbakanı Li Qiang, 2025 Hükümet Çalışma Raporu'nu sundu.
Rapora göre, 2024 yılı, Çin’in ekonomik kalkınma açısından önemli bir dönüm noktası oldu. Raporda, Çin ekonomisinin 2024 yılında yüzde 5 büyüme hedefini yakaladığı, ülkenin Gayrisafi Yurt İçi Hasılası (GSYİH) yıllık bazda yüzde 5 artarak 134 trilyon 900 milyar yuana (yaklaşık 18 trilyon 479 milyar 452 milyon dolar) ulaşarak dünya ekonomisine büyük bir katkı sunduğu ifade edildi. Bu oran, küresel ekonominin yüzde 3,6 oranında büyüdüğü dikkate alındığında, Çin’in küresel büyümeye katkısının ne denli kritik olduğunu gözler önüne seriyor.
Çin’in ekonomik büyümesindeki başarının en önemli sebepleri arasında, sürdürülebilir yatırımların teşvik edilmesi, dijitalleşme ve teknolojiye dayalı reformların hızla uygulanması yer alıyor.
Çin'deki diğer önemli bir öneri ise, "yaşlıların gönüllü emekliliği" sisteminin hayata geçirilmesi. Çinli yetkili Chen Zhongyi, 2025’te uygulanması gereken bu yeni reformun, emeklilik yaşı gelmiş ancak emekli olmayı istemeyen kişilere yönelik olacağı belirtti. Böylece, gençler için iş fırsatları yaratılacak ve toplumun yaşlanma problemi hafifletilecek.
Toplantıdan sonra, “Hükümet çalışma raporu”nun sadeleştirilmiş hali yayınlandı, işte o rapor…
Çin’in 2024 Yılının Özet Performansı:
Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYİH): Çin ekonomisi 2024 yılında yüzde 5 büyüdü. Bu oran, Çin'in küresel ekonomik toparlanmaya katkısının güçlü bir göstergesi olarak kaydedildi.
Tarım: Çin, bu yıl tarımsal üretimini daha da güçlendirerek, yıllık 1.4 trilyon kilogramlık rekor bir gıda üretimi seviyesine ulaştı.
İstihdam: 2024 yılı boyunca 12 milyon yeni şehirli istihdamı yaratıldı.
Yeni Enerji Araçları (NEV): Çin, yeni enerji araçlarının üretiminde büyük bir başarı elde ederek yıllık 13 milyon adet üretim seviyesini aştı.
2025 Yılı İçin Belirlenen Hedefler:
GSYİH Büyümesi: 2025 yılı için Çin’in GSYİH büyüme hedefi yaklaşık yüzde 5 civarında.
Yeni İş Alanları: 2025 yılı sonuna kadar 12 milyon yeni iş alanı yaratılması planlanıyor.
Enflasyon: Tüketici fiyatları, yüzde 2 civarında bir artış ile sınırlı tutulacak.
Enerji Verimliliği: Enerji verimliliği hedefi, her bir birim GSYİH için enerji tüketiminin yüzde 3 civarında azaltılması.
2025 Yılı İçin Hükümetin Alacağı Önlemler:
Maliye Politikaları ve Hükümet Yatırımları:
Bütçe Açığı: 2025’te bütçe açığının yüzde 4 civarında olması planlanıyor. Bütçe açığının büyüklüğü bir önceki yıla göre 1.6 trilyon yuan arttı.
Hükümet Borçları: Yerel yönetimler için 4.4 trilyon yuanlık yeni özel tahviller çıkarılacak, bu da geçen yılki seviyeden 500 milyar yuan fazla. Ayrıca, devletin toplam borçlanma miktarı 11.86 trilyon yuan olarak belirlendi.
Özel Tahviller: Özellikle tüketime yönelik yeni bir destek paketi ile 3 trilyon yuanlık özel tahvillerin ihraç edilmesi planlanıyor. Bu tahviller, eski ürünlerin yenilenmesi için kullanılması amaçlanacak.
Yeni Ekonomik Alanlar ve İnovasyonlar:
Çin, özellikle yeni teknolojilere ve sektörel değişimlere odaklanarak yüksek teknoloji alanlarında yatırımlarını artırmaya devam ediyor.
Yeni Sanayi Alanları: Çin, ticari uzay araştırmaları, düşük irtifa ekonomisi gibi yeni gelişen sektörlerde güvenli ve sağlıklı büyüme sağlamayı hedefliyor.
Yüksek Teknoloji: Çin, biyoteknoloji, kuantum teknolojileri, yapay zeka, 6G gibi alanlarda dünya çapında liderlik hedefliyor. Dijitalleşme sürecine hız verileceği ve üretim sektörlerinde dönüşüm sağlanacağı vurgulandı.
Eğitim ve İstihdam Politikaları:
Eğitim Reformları: Ortaöğretim seviyesinde eğitim imkanları artırılacak. Ayrıca, ücretsiz okul öncesi eğitim uygulamaları genişletilecek.
İstihdam Politikaları: 2025 yılı boyunca üniversite mezunları ve gençler için yeni istihdam alanları açılacak. Ayrıca, esnek çalışma koşullarına yönelik haklar güçlendirilecek.
Kentsel ve Kırsal Kalkınma:
Kentsel Yenileme: Çin, kentsel dönüşüm projelerine devam edecek, özellikle eski ve yıkık binaların restorasyonu yapılacak. Ayrıca, tarım nüfusunun yerleşim alanlarına entegrasyonu için konut erişilebilirliği artırılacak.
Kırsal Kalkınma: Kırsal alanlarda tarım ve üretim kapasitesinin artırılması için desteklenecek. Gıda üretim kapasitesinin artırılması ve çiftçilerin gelir seviyelerinin yükseltilmesi için çeşitli önlemler alınacak.
Çevre ve Sürdürülebilir Kalkınma:
Çin, çevresel sürdürülebilirlik adına daha yeşil bir ekonomi oluşturma yolunda önemli adımlar atmaya devam edecek. Hükümet, karbon salınımını azaltma ve yeşil enerji kullanımını teşvik etme amacıyla çeşitli politikalar geliştirecek.
Özetle:
Çin, 2024 yılı boyunca önemli ekonomik başarılar kaydederken, 2025 yılı için belirlediği hedeflerle hem iç pazarını güçlendirmeyi hem de küresel ekonomik alanda liderliğini sürdürmeyi hedefliyor. Bu doğrultuda, ekonomik büyüme, yenilikçi sektörlere yatırım, sosyal politikalar ve çevresel sürdürülebilirlik gibi alanlarda köklü reformlar yapmayı planlıyor. Bu adımlar, Çin’in küresel ekonomideki etkisini daha da artırarak, gelişmekte olan pazarlarla olan ilişkilerini güçlendirecek ve dünya ekonomisinin büyümesine önemli katkılar sağlamaya devam edecek.