Ekonomi

Bütçe maratonu başlıyor: En fazla ödenek eğitime ayrılacak

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, 2025 yılı bütçesinden en fazla ödeneğin 2 trilyon 181 milyar lira ile eğitime ayrılacağını açıkladı.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, 2025 yılı bütçesinden en fazla ödeneğin 2 trilyon 181 milyar lira ile eğitime ayrılacağını açıkladı. Eğitimin bütçedeki payı yüzde 14,8 olacak. Yılmaz, savunma ve güvenlik sektörü için 2025 yılında 1 trilyon 608 milyar lira ödenek tahsis edileceğini bildirdi. Yılmaz, vatandaşların elektrik ve doğalgaz faturalarına destek için 2025 yılı bütçesinde 472 milyar lira kaynak öngördüklerini belirtti.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi’ne ilişkin Bütçe Bağlama Toplantısı'nda bilgilendirme yaptı. Yılmaz’a; Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve Strateji ve Bütçe başkanı İbrahim Şenel de eşlik etti.

Yılmaz, bütçe kalemlerine ilişkin şöyle konuştu:

“AK Parti Hükümetleri olarak eğitimi hep en öncelikli meselemiz olarak gördük ve 2002 yılında 8 milyar lira olarak devraldığımız Milli Eğitim Bakanlığı bütçesini 2025 yılında 1 trilyon 452 milyar liraya yükselttik. Öğretmenlerimizin kariyer imkânlarını genişlettik. Özlük haklarında da kapsamlı düzenlemeler yaptık. Yine geçtiğimiz hafta TBMM’de kabul edilen Kanunla öğretmen yetiştirme sürecinde reform mahiyetinde düzenlemeler yaptık. Artan üniversite ve öğrenci sayısıyla birlikte üniversitelerimize ayırdığımız kaynağı da sürekli artırıyoruz. Yükseköğretim kurumları bütçelerini 2025 yılında 488 milyar liraya çıkarıyoruz. Yükseköğretimi de dâhil ettiğimizde eğitim bütçemizi; 2025 yılında 2 trilyon 181 milyar liraya yükseltiyoruz. Böylece merkezi yönetim bütçesinden yüzde 14,8 oranı ile en büyük payı yine eğitime ayırıyoruz.  Eğitimle birlikte hükümetlerimiz döneminde en fazla önem verdiğimiz konuların başında sağlık gelmektedir.

Sağlığa toplam 2 trilyon 435 milyar liralık ödenek

2022 yılında kabul edilen yasal düzenlemelerle; başta hekimlerimiz olmak üzere tüm sağlık personelimizin sabit ek ödemeleri merkezi yönetim bütçesine alındı ve taban ödeme adı altında yeni bir ödeme unsuru getirildi. Hekimlerimizin mali haklarının yanında emekli aylıkları da önemli oranda artırıldı. Vatandaşlarımızın sağlık hizmetlerinden en iyi şekilde yararlanmasını sağlamak amacıyla merkezi yönetim bütçesinden sağlık hizmetleri için 1 trilyon 106 milyar lira kaynak ayırıyoruz. Merkezi yönetim bütçesinden sağlık için ayrılan kaynağa Sosyal Güvenlik Kurumundan yapılacak sağlık harcamalarını da eklediğimizde sağlık alanına ayrılan toplam kaynak; 2 trilyon 435 milyar liraya ulaşmaktadır. Sosyal devlet ilkesiyle ülkemizin sahip olduğu refahı toplumun tüm katmanlarına yaymaya kararlıyız. Sosyal yardım ve destekler için 2025 yılı bütçemizde 651 milyar lira kaynak ayırdık. Bu tutar 2025 yılı bütçesinin yüzde 4,4’üne denk gelmektedir.

65 yaş üstü yaşlılar, bakıma ihtiyacı olan engelli vatandaşlar ve yakınlarına bağlanan aylıklar kapsamında 88 milyar lira kaynak

2025 yılında; ödeme gücü olmayan vatandaşlarımızın sağlık primi giderlerini karşılamak amacıyla 131 milyar lira, 65 yaş üstü yaşlılarımız, bakıma ihtiyacı olan engelli vatandaşlarımız ve yakınlarına bağlanan aylıklar kapsamında 88 milyar lira, engelli vatandaşlarımızın evde bakımına destek amacıyla 70 milyar lira, engelli vatandaşlarımızın eğitim desteği için 47 milyar lira, sosyal konut finansmanının desteklenmesi amacıyla 23 milyar lira, ekonomik yoksunluk içinde olan çocuklarımızın aileleri yanında yetişmelerine imkân sağlayan sosyal ve ekonomik destek ödemeleri için 17 milyar lira, gelir düzeyi düşük vatandaşlarımıza sağlanan elektrik tüketim desteği kapsamında 10 milyar lira, engelli eğitim taşıma giderleri için 8 milyar lira, koruyucu aile uygulaması kapsamında yaklaşık 2 milyar lira kaynak ayırdık.

Elektrik ve doğalgaz faturaları için bütçeden 472 milyar lira kaynak

Vatandaşlarımızın daha ucuz elektrik ve doğalgaz kullanabilmeleri için 2025 yılı bütçesinde 472 milyar lira kaynak öngörüyoruz. Bu kapsamda bugün, konut tüketicileri için doğalgaz ve elektrik maliyetinin yaklaşık yüzde 60'ının bütçeden karşılandığını ifade etmek istiyorum. 2022 yılı Ocak ayı itibarıyla asgari ücreti vergi dışı tuttuk. Bu imkândan tüm çalışanlarımız yararlanmaktadır. Bu kapsamda 2025 yılında 810 milyar lira vergi istisnası öngörüyoruz. Doğalgaz ve elektrik sübvansiyon destekleri ve asgari ücretin vergi dışı tutulmasını da dikkate aldığımızda sosyal harcamalara ayrılan kaynaklar 1 trilyon 933 milyar liraya ulaşmaktadır. Bu tutarın bütçemize oranı yüzde 13,1 seviyesindedir.

Tarıma 706 milyar liralık kaynak

2025 yılında bütçemizden tarıma 706 milyar lira kaynak ayırdık. Bu kapsamda; tarımsal destek programları için 135 milyar lira, tarım sektörü yatırım ödenekleri için 166 milyar lira, tarımsal kredi sübvansiyon desteği için 160 milyar lira, tarım sektörü vergi harcamaları kapsamında 200 milyar lira, tarımsal KİT’lerin finansmanı, müdahale alımları ve ihracat destekleri için 45 milyar lira kaynak ayırıyoruz. Son iki yıl içinde önemli ölçüde artırdığımız reel sektör desteklerine 2025 yılında da devam ederek ‘yatırım, istihdam, üretim ve ihracat’ odağımızla özel sektörle omuz omuza büyüme stratejimizi sürdürüyoruz.  Reel kesim destekleri için bütçemizden 561 milyar lira ödenek öngörüyoruz. Bu kapsamda; Sosyal Güvenlik Kurumu işveren prim ödemeleri için 223 milyar lira, tarımsal krediler sübvansiyon desteği olarak 160 milyar lira, Halk Bankası esnaf kredileri sübvansiyon desteği için 60 milyar lira, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı teşvik ödemeleri için 32 milyar lira, mesleki eğitim kapsamında ödenen Devlet katkısı için 30 milyar lira, ihracat başta olmak üzere diğer reel sektör destekleri için 57 milyar lira kaynak ayırdık.

Savunma sanayiine 1 trilyon 608 milyar liralık ödenek

Savunma sanayiinde dışa bağımlılığını asgari seviyeye düşüreceğiz. Savunma harcamaları için 913,9 milyar lira, iç güvenlik için 694,5 milyar lira ödenek öngördük. Savunma Sanayii Destekleme Fonu için ayrılan kaynak da dâhil edildiğinde toplamda savunma ve güvenlik sektörü için 2025 yılında 1 trilyon 608 milyar lira ödenek tahsis ediyoruz. 

“Yatırımlara ayırdığımız kaynak 1 trilyon 569 milyar lira”

Mahalli idarelerimizi de güçlendirmeye devam ediyoruz. Büyükşehir ve diğer belediyelerimiz ile il özel idarelerimize ayırdığımız toplam kaynağı 1 trilyon 344 milyar liraya çıkarıyoruz. 2002 yılında bu kaynağın bütçe içerisindeki payı yüzde 4 iken bu oranı 2025 yılında yüzde 9,1’e yükseltiyoruz. Sulama projelerinden, demiryolu projelerine, havalimanlarından, denizyolu yatırımlarına birçok alanda yatırımlarımıza hız kesmeden devam ediyoruz. 2025 yılı bütçemizde yatırımlara ayırdığımız kaynağı 1 trilyon 569 milyar liraya yükseltiyoruz. Bu tutar 2025 yılı bütçemizin yüzde 10,7’sine denk gelmektedir.

“Çalışanlarımızın ve emeklilerimizin aylık ve ücretlerinde enflasyonun çok üzerinde reel artışlar yaptık”

AK Parti Hükümetleri döneminde çalışanlarımızın ve emeklilerimizin aylık ve ücretlerinde enflasyonun çok üzerinde reel artışlar yaptık. 2023 yılı Ocak ayından geçerli olmak üzere, tüm kamu görevlilerimizin ek göstergelerini artırdık, öğretmen, hemşire, polis, din görevlisi, şube müdürü, avukat gibi birçok kamu görevlimizi 3600 ek göstergeden yararlanır hale getirdik. 2023 yılında yapılan kanuni düzenlemeyle birlikte 2023 yılı Temmuz ayından itibaren memur ve diğer kamu görevlilerine net 8 bin 77 TL tutarında ilave ödeme yapılmaya başlandı. Halihazırda bu tutar net 14 bin 383 TL olarak ödenmektedir. Kamu görevlilerinin mali hakları 2024 yılında kümülatif olarak yüzde 78 oranında artırılmıştır. Bunun yanında 2024-2025 yılları için uygulanacak olan Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararı ile hizmet kollarına ilişkin toplu sözleşmelerde öğretmen, akademik personel, mühendis, mimar, teknik personel, sağlık personeli gibi birçok kamu görevlisinin hâlihazırda yararlanmakta oldukları ek ödeme, zam ve tazminat, ilave ödeme, nöbet ücreti, fazla mesai ödemesi gibi birçok mali ve sosyal haklarında önemli iyileştirmeler yapılmıştır. En düşük emekli aylıklarında da iyileştirme yapılmış ve 7 bin 500 TL olan en düşük emekli aylığı 2024 yılı Ocak ayından geçerli olmak üzere 10 bin TL’ye, Temmuz ayından itibaren geçerli olmak üzere ise 12 bin 500 TL’ye yükseltilmiştir.

“22 Ekim’de TBMM Plan ve Bütçe Komisyonuna sunum ile maraton başlayacak”

İnsan odaklı ve sosyal adaleti gözeten bir anlayışla hazırladığımız 2025 yılı bütçemizi, önümüzdeki süreçte Gazi Meclisimizin takdirlerine sunacağız. 22 Ekim’de TBMM Plan ve Bütçe Komisyonuna sunum ile maraton başlayacaktır. 2025 yılı bütçemiz ile eğitimden sağlığa, enerjiden tarıma ve sanayiye her alanda büyüyen, güçlenen, kalkınan, itibarı artan ve refahı yükselen Türkiye için tarihi yürüyüşümüze devam edeceğiz. Türkiye Yüzyılı vizyonuyla, en üst düzeyde insani gelişmişliği yakalamış, ekonomik olarak güçlü ve refah seviyesi yüksek bir ülke olma hedefiyle, milletimizin yaşam kalitesini artırmak için durmaksızın çalışmayı sürdüreceğiz. 2025 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifinin bir kez daha ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını diliyorum.”

Bilgilendirmenin ardından Cevdet Yılmaz ve Mehmet Şimşek, bütçe kanun teklifi dosyalarını bağladı.