CMG Haber Merkezi
Bahar Bayramı’nın UNESCO listesine alınması, kuşkusuz Çinlilere ait daha birçok geleneğe dünya çapında popülarite kazandıracak. Uzmanlara göre bu tür gelenekler, Çinlilerin uyum felsefesini ve refah arayışını simgeliyor. Bu kavramlar dünya insanlarının da ortak arzusunu yansıtıyor.
UNESCO belgesine göre, Bahar Bayramı’yla ilgili gelenekler, aile ve toplum içinde nesilden nesile aktarılmakta ve eğitim sistemi aracılığıyla yaygınlaştırılmakta. Bayramla ilgili zanaatkârlık ve sanatsal beceriler de usta-çırak döngüsüyle yüzyıllardır sürdürülmekte, kültürel kimlik duygusunu pekiştirerek sosyal uyum ve barışı teşvik ediyor.
Çin Medya Grubu (CMG) tarafından yapılan bir yayına göre, Asuncion’da düzenlenen UNESCO'nun Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Hükümetlerarası Komitesi oturumunda, dünya çapından gelen temsilciler Bahar Bayramı’nın UNESCO listesine alınması nedeniyle tebriklerini ilettiler. Sosyal medya kullanıcıları da UNESCO’nun X hesabında, bu karar nedeniyle duydukları heyecanı ve tebriklerini hem İngilizce hem de Çince olarak paylaştılar.
Beijing Normal Üniversitesi Antropoloji ve Folklor Çalışmaları Bölüm Başkanı Xiao Fang, Bahar Bayramı’nın küresel popülaritesinin Çin halkının yaşam tarzının güçlü cazibesinden kaynaklandığını belirtti. Bugün, Bahar Bayramı sırasında insanlar kötü ruhlardan korunmak ve iyi şans getirmek için kırmızı fenerler asma, havai fişekler yakma ve bahar beyitleri ile yeni yıl resimleri yapıştırma gibi gelenekleri sürdürüyorlar. Ayrıca, kağıt kesme, ejderha dansı, panayır ve fener festivali gibi etkinlikler de bu kutlamaların önemli parçaları.
Ortak değerler ve arayışlar
Bahar Bayramı’nın Çin’in geleneksel kültürünün daha fazla tanınmasını sağlayacağı ve bu tür geleneklerin dünya çapında daha büyük bir etki yaratacağı öngörülüyor. Bu gelişme, Çin’in söz konusu listede bulunan kültürel miraslarının sayısını 44’e çıkararak, bu alanda dünyada birinci sıraya yerleşmesine de katkı sağladı.
UNESCO toplantısında, Çin heyetine başkanlık eden Çin Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Rao Quan, Bahar Bayramı’nın UNESCO listesine alınmasının evrensel barış ve uyum değerlerinin yayılmasına yardımcı olacağını ve sürdürülebilir kalkınmada somut olmayan kültürel mirasların önemli rolünü vurguladığını söyledi.
2024 Bahar Bayramı vesilesiyle Paris’teki Çin mahallesinde ejderha dansı gösterisi düzenleniyor /VCG
Rao, Bahar Bayramı’nın sadece Çinliler arasında değil, dünya çapında da bir tarihsel bağ kurduğunu ve tüm insanlığın ortak değerlerinden olduğunu belirtti.
Beijing Normal Üniversitesi Antropoloji ve Folklor Çalışmaları Bölüm Başkanı Xiao Fang, Bahar Bayramı’nın küresel etkisinin yıldan yıla arttığını ve UNESCO listesine dahil edilmesiyle bu etkinin daha da güçleneceğini söyledi.
Çin halk geleneği uzmanı Li Hanqiu ise, Bahar Bayramı’nın insanların baharı karşılama umudunu içerdiğini ve bu bayramın yeni yaşam tarzları, yeni başarılar ve ideallerin karşılandığı bir dönem olduğunu vurguladı.
Bahar Bayramı Hakkında
İçeriği ve kutlama biçimleri zaman içinde değişmiş olsa da, Bahar Bayramı’nın Çinlilerin yaşamındaki yeri ve ideolojisi hiç değişmemiştir.
Bahar Bayramı, ilkel inançlardan ve doğaya tapınmalardan kaynaklanmaktadır. Söylentilere göre Çinlilerin Bahar Bayramı’nı kutlama geleneğinin 4 bin yıllık geçmişi var; ancak ilk başlarda bir bayram günü olarak sabit biçimde kutlanmamış ve "Bahar Bayramı" olarak adlandırılmamıştır. M.Ö 2100 yıllarına gelindiğinde zamanın insanları Jüpiter gezegeninin bir turunu bir yaş (Sui, 岁) olarak saptamışlar ve bunu Bahar Bayramı olarak kutlarken adına da "yaş" demişler. M.Ö 1000 yılında ise "yıl" (Nian, 年) sözcüğüyle Bahar Bayramı betimlenir olmuş. "Yıl", o zamanlar bol ürün anlamında kullanılıyordu. Tarımdan bol ürün alınmasına "bereketli yıl" denilmiş.
Bahar Bayramı öncesi ve sonrasında halk, eskiyi uğurlayıp yeniyi karşılamak, uğur dilemek, aile fertleriyle bir araya gelmek ve uyum içinde olmak gibi temalar etrafında sosyal etkinlikler düzenleniyor. Bu tür etkinlikler genellikle "Yeni Yıl Kutlamaları" adıyla anılır.
Halk arasında yaygın olan geleneklere göre Bahar Bayramı, Çin’in Ay Takvimi’ne göre 12. ayın 23. gününde başlar ve yeni yılın ilk ayının 15. günü düzenlenen Yuan Xiao Bayramı (diğer adıyla Fener Bayramı) ile sona erer. Bu yaklaşık üç haftalık süreç içindeki en önemli günler, 12. ayın 30. gününün gecesi ve yeni yılın ilk günüdür. Bu günler, Bahar Bayramı’nın en neşeli ve görkemli kutlandığı günlerdir.
Yeni yıl resmi /CFP
Çin’in çeşitli bölgelerinde insanlar Bahar Bayramı’nı farklı örf ve adetlerle kutlarlar. Bunlar arasında bahar beyitleri ve yeni yıl resimleri yapıştırmak, Jiaozi (Çin mantısı) yemek, arife yemeği ve arife gecesinde hiç uyumamak, bayramlaşmak ve panayırları gezmek gibi etkinlikler yer alır. Bahar Bayramı kutlamaları rengârenk geçer; bazı yerlerde yerel operalar ve filmler gösterilir, bazı yerlerde Aslan Dansı, Yangge Dansı ve panayırlar düzenlenir. Yani ülkenin her köşesinde neşeli bir bayram atmosferi hakim olur. Ayrıca, pek çok kişi CMG tarafından hazırlanan Bayram Galası gibi televizyon programlarını izlemeyi tercih eder.
Halkın yaşam düzeyinin ve refahının artmasıyla birlikte, Çinlilerin Bahar Bayramı’nı kutlama biçimleri de değişmektedir. Örneğin, yurt dışına seyahat etmek, Çinlilerin Bahar Bayramı’nı kutlama biçimleri arasında yer almaya başlamıştır. Ancak ne kadar değişirse değişsin, Çin halkının Bahar Bayramı vesilesiyle doğa, tarih ve diğer milletlerle ilişkilerini yeniden düzenleyerek yeni bir yılı karşılamaya yönelik arzuları hiç değişmemiştir. Bu bayramda vurgulanan aile ve vatan sevgisi de sabit kalmıştır.
Bahar Bayramı’nın dünyadaki etkisi her geçen gün artmaktadır. Edinilen bilgilere göre, dünyada yaklaşık 20 ülkede Çin’in Ay Takvimi’ne göre Yeni Yıl resmi tatil olarak kabul edilmekte. Bahar Bayramı’na dair etkinlikler, dünyanın yaklaşık 200 ülke ve bölgesinde düzenleniyor ve artık küresel bir kültürel şenlik haline geldi.