Zülal Çelik
Çin, UNESCO’nun İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsilî Listesi’nde en fazla öğeye sahip ülkelerden biri. Çin’in köklü kültürel miraslarından, geleneksel Li tekstil teknikleri, Sichuan’da kutlanan Qiang Yeni Yılı festivali ve ahşap kemerli köprülerin inşasına yönelik geleneksel tasarım ve uygulamalar, UNESCO tarafından İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsilî Listesi’ne dahil edildi.
Bu gelişme, UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Hükümetlerarası Komitesi’nin 2-7 Aralık tarihleri arasında Paraguay’ın başkenti Asuncion’da düzenlediği 19. oturumda duyuruldu.
Geleneksel Li tekstil teknikleri: Kadim bir sanat
Hainan Adası’nda yaşayan Li etnik grubu, geleneksel tekstil yöntemleriyle Çin’in kültürel tarihine katkı sağlayan önemli topluluklardan biri. Eğirme, boyama, dokuma ve nakış teknikleri, bin yılı aşkın bir süredir nesilden nesile aktarılıyor.
Li kadınlarının dokuma sanatında kullandığı doğal boyalar ve el yapımı dokuma tezgahları, bu tekniklerin ekolojik ve sürdürülebilir yönünü ön plana çıkarıyor. Ancak bu kadim gelenek, modernleşme sürecinde kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya.
Qiang Yeni Yılı Festivali: Doğayla iç içe kutlama
Çin’in Sichuan eyaletinde yaşayan Qiang etnik grubu, her yıl ay takvimine göre sonbaharda Yeni Yıl’ı kutluyor. Qiang Yeni Yılı festivali, doğaya saygıyı ve toplumun birliğini vurgulayan ritüelleriyle biliniyor.
Festivalde, geleneksel giysiler giyilerek şenlik ateşi etrafında danslar ediliyor, dağ tanrılarına ve atalara adaklar sunuluyor. Çocuklar için çeşitli oyunlar düzenlenirken, topluluk üyeleri birlikte yemek yiyerek dayanışma ruhunu güçlendiriyor.
Ahşap kemerli köprüler: Mühendislik ve estetik harikası
Çin’in güneydoğusundaki Fujian ve Zhejiang eyaletlerinde yaygın olan ahşap kemerli köprüler, hem estetik hem de mühendislik açısından etkileyici bir geleneksel uygulama. Çivi kullanılmadan, yalnızca ahşap kirişlerin birleştirilmesiyle yapılan bu köprüler, dayanıklılığı ve suya karşı direnciyle dikkat çekiyor.
Ahşap kemerli köprüler, çevreye uyumlu tasarımları ve toplumsal bağları güçlendiren iş birliği süreçleriyle kültürel bir sembol niteliği taşıyor.
UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Mirası'nda Çin
Çin, UNESCO’nun İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsilî Listesi’nde en fazla öğeye sahip ülkelerden biri. 2001 yılından bu yana listeye alınan Çin öğelerinin sayısı 43’e ulaştı. Bunlar arasında Beijing Operası, Ejderha Bot Festivali, Tai Chi, Çin çay kültürü gibi dünyaca ünlü gelenekler yer alıyor.
UNESCO’nun bu girişimi, kültürel çeşitliliğin korunmasını ve nesilden nesile aktarılmasını sağlamayı hedefliyor. Çin’in kültürel öğelerinin listeye alınması, sadece bu geleneklerin uluslararası alanda tanınmasını sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda bu mirasın korunması için somut adımlar atılmasını teşvik ediyor.