ASEAN ülkelerinin dışişleri bakanları Laos’un başkenti Viantene’de bir araya geldi. Toplantının gündeminde ise Myanmar’daki son durum vardı. Zira Mynamar’da 1 şubat 2021’de darbe ile ordunun yönetime el koymasından sonra ülkedeki çatışmalar daha da şiddetlendi. Son olarak Myanmar Ulusal Demokratik İttifak Ordusu sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada iki kenti daha ele geçirdiklerini duyurdu. Açıklamada, Çin sınırının yaklaşık 110 kilometre güneyindeki Lashio'nun ele geçirilmesi "tarihi zafer" olarak nitelendirildi.
Laos’taaki ASEAN Dışişleri Bakanları toplantısı hakkında sosyal medya üzerinden açıklama yapan Singapur Dışişleri Bakanı Vivian Balakrishnan, kendisi ve mevkidaşlarının görüşmeleri sırasında bölgesel ve jeopolitik gelişmelerin ele alındığını belirtti.
Balakrishnan, görüşmelerde, Myanmar'daki kötüleşen durumun değerlendirildiğini, bakanların Beş Maddelik Mutabakat'ın sürdürülmesinin önemini vurguladığını kaydetti. Endonezya Dışişleri Bakanı Retno Marsudi ise insani yardımların genişletilmesi de dahil olmak üzere Beş Maddelik Mutabakat konusunda ilerleme kaydedilmesi gerektiğini bildirdi. Marsudi, Myanmar'da diyaloğun artmasının önemine dikkati çekti.
ASEAN üyesi ülkeleri ve Myanmar askeri yönetim arasında 24 Nisan 2021'de Beş Maddelik Mutabakat'ta anlaşmaya varmıştı. Mutabakattaki maddeler şöyle sıralanıyordu: Myanmar'daki şiddetin derhal sona erdirilmesi, tüm taraflar arasında diyalog kurulması, ASEAN tarafından insani yardım yapılması, özel bir elçi atanması ve özel elçinin tüm taraflarla görüşmek üzere Myanmar'ı ziyaret etmesi.
Türkiye’yi Hakan Fidan temsil ediyor
Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre Bakan Fidan, ASEAN Dışişleri Bakanları 57. Toplantısı çerçevesinde Türkiye-ASEAN Sektörel Diyalog Ortaklığı Altıncı Üçlü Toplantısına katılmak üzere 26-27 Temmuz tarihlerinde Laos'un başkenti Viyentiyan'a gidecek. Bakan Fidan'ın toplantı kapsamında ikili görüşmeler gerçekleştirmesi bekleniyor.
ASEAN Dışişleri Bakanları 57. Toplantısı'na ASEAN Üye Ülkeleri'nden; Brunei, Doğu Timor, Endonezya, Filipinler, Kamboçya, Laos, Malezya, Myanmar, Singapur, Tayland Dışişleri Bakanlarının yanı sıra, ABD, Avustralya, Bangladeş, Birleşik Krallık, Cezayir, Çin, Hindistan, İsviçre, Japonya, Kanada, Güney Kore, Moğolistan, Norveç, Pakistan, Rusya, Sri Lanka, Yeni Zelanda Dışişleri Bakanları da katılımcı ülke statüsünde yer alacak.
İkili ticaret hacmi artmaya devam ediyor
Sektörel diyalog ortağı ülkelerin Dışişleri Bakanları ile ASEAN Dönem Başkanı ülkenin Dışişleri Bakanı ve ASEAN Genel Sekreteri arasında düzenlenen üçlü toplantılarda, ikili iş birliğinin mevcut durumu ile izleyen döneme yönelik perspektifleri ele alınıyor. ASEAN'ın temel belgelerinden olan Dostluk ve İşbirliği Antlaşması'na 2010 yılında taraf olan Türkiye, 2017'de ASEAN'ın ‘sektörel diyalog ortağı' oldu. Türkiye ile ASEAN arasında 2010 yılında 6,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşen ticaret hacmi, sektörel diyalog ortaklığının tesis edilmesi ile 2017 yılında 12 milyar dolat seviyesine yükseldi. 2021 yılında pandemi nedeni ile ASEAN ile ticaret hacminde azalma eğilimi yaşansa da 2022 yılında 14,8 milyar dolar ve 2023 yılında ise 14,6 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi önemli mesajlar verecek
Laos’taki toplantının en önemli katılımcılarından biri ise Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi olarak öne çıkıyor. Laos’a gitmeden önce konuşan Wang, 20. ÇKP Merkez Komitesi'nin üçüncü genel oturumunun 300'den fazla reform görevi önerdiğini, genel olarak reformu derinleştirmek için bir plan taslağı hazırladığını ve reform ve açılımın her zaman devam edeceğine dair net bir sinyal gönderdiğini söyledi. Çin Dışişleri Bakanı “Çin, Laos'un Çin'in temel çıkarları ve büyük endişeleriyle ilgili konularda her zaman Çin'in yanında yer almasını takdir ediyor. Laos ile yönetişim konusunda deneyim paylaşımını artırmaya hazır, Laos'un en güvenilir dostu ve ortağı olmaya devam edecek.” diye konuştu. Dışişleri bakanı, Çin'in Laos'un kendi kalkınma yolunu keşfetmesini ve ulusal egemenliğini ve onurunu korumasını kararlılıkla desteklediğini, Laos ile her yönlü işbirliğini derinleştirmeye, Çin-Laos Demiryolu boyunca kapsamlı kalkınmayı güçlendirmeye ve Laos'un ekonomik gelişimini artırmak için bağlantıyı teşvik etmeye istekli olduğunu söyledi.
Öte tandan Wang, Laos Başbakanı Sonexay Siphandone ile yaptığı görüşmede, her iki tarafın da geleneksel dostluklarını sürdürmeleri, ortak geleceğe sahip bir Çin-Laos topluluğu inşasını derinleştirmeleri gerektiğinin altını çizdi.
