Dünya

AB'den Trump'ın Grönland açıklamalarına yanıt

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump'ın "Grönland'ın ABD kontrolünde olması gerektiği" yönündeki açıklamalarına, "devletlerin egemenliğine saygı duyulması gerektiği" yanıtını verdi.

AB Komisyonu sözcülerinden Anitta Hipper, Brüksel'de düzenlenen günlük basın toplantısında, Trump'ın Grönland'a dair açıklamalarına ilişkin soruları yanıtladı.

Trump'ın açıklamalarına ilişkin "ayrıntılara girmeyeceğini" kaydeden Hipper, "Bu konudaki politikamız, bizim için bir ilke meselesi olarak, devletlerin egemenliğine saygı duyulması gerektiği açıktır. Bu aynı zamanda bizim diplomatik değerimiz ve üzerinde çalıştığımız temel ilkemizdir." dedi.

Hipper ayrıca, bir sonraki ABD yönetimiyle "daha güçlü bir transatlantik gündem için çalışmayı dört gözle beklediklerini" dile getirdi.

Sözcülerden Olof Gill ise Trump'ın açıklamalarına yönelik tepki ve endişelerin "varsayımsal" olduğu yorumunu yaparak, "Biraz sakin olalım. Henüz göreve gelmemiş bir yönetim hakkında oldukça uçuk varsayımlardan bahsediyoruz." diye konuştu.

Gill, "Önceliğimiz yeni yönetimle Atlantik'in her iki yakasında karşılıklı yarar sağlayacak işbirliği yolları bulmaktır, ticaret ve diğer konulardaki çıkarlarımızı gerektiği şekilde savunmaya hazırız." ifadesini kullandı.

Öte yandan sözcülerin cevabından tatmin olmayan gazeteciler tarafından konuya ilişkin sorular gelmeye devam etti. Bir gazeteci, Trump'ın açıklamalarını Rusya'nın 2022'de Ukrayna’da başlayan savaş öncesi yaptığı açıklamalarla kıyasladı.

Bunun üzerine söz alan AB Komisyonu Baş Sözcüsü Paula Pinho, "Bu durumu Ukrayna'da yaşananlarla da kıyaslamak istemiyorum." cevabını verdi.

Pinho, AB üyesi Danimarka’ya bağlı bir özerk bölge olan Grönland'a karşı herhangi bir askeri harekatın AB Antlaşması'nın 42'nci maddesindeki "karşılıklı yardım" maddesini harekete geçireceğini teyit etse de ABD'nin Grönland'ın "kontrolünü alması" gibi bir riskin olup olmadığına ilişkin değerlendirme yapmayı reddetti ve konuya ilişkin soruları "çok teorik" olarak nitelendirdi.

Toplantıya katılan medya mensuplarından biri AB'nin Trump'ın açıklamalarına ilişkin tutumunu, "Egemenliğin her şeyden önemli olduğunu söylüyorsunuz ama ABD’nin yeni başkanından gelen oldukça açık bir tehdit hakkında yorum yapmayacaksınız. Bunu anlamakta zorlanıyorum, yani neyi bekliyorsunuz? ABD deniz piyadelerinin Grönland'a inmesini mi bekliyorsunuz?" sözleriyle eleştirdi.

ABD'de görevi devralmaya hazırlanan Trump, 23 Aralık 2024'te Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, Grönland'ın ABD kontrolünde olması gerektiğine ilişkin söylemini yineleyerek Ada'nın mülkiyeti ve kontrolüne sahip olmanın "mutlak zorunluluk" olduğunu savunmuştu.

Trump'ın bu sözleri, Grönland yetkilileri başta olmak üzere, birçok kesimden tepki çekmişti.

Grönland Başbakanı Mute Bourup Egede, AA muhabirine yaptığı yazılı açıklamada, Grönland'ın "satılık olmadığını" vurgulayarak "Grönland, Grönland halkına aittir. Biz satılık değiliz ve asla satılık olmayacağız. Uzun süredir devam eden özgürlük mücadelemizi kaybetmeyeceğiz." ifadelerini kullanmıştı.

Grönland'ın "kontrolü alma" açıklamalarını sürdüren Trump, 6 Ocak'ta ise Panama Kanalı ile Grönland'ı kontrol edebilmek için gerekirse asker kullanabileceğini ima etmişti.

Trump, Florida'daki yerleşkesi Mar-a-Lago'da düzenlediği basın toplantısında, "Bu ikisi hakkında size güvence veremem. Belki bir şeyler yapmamız gerekebilir. Ekonomik güvenliğimiz için bunlara ihtiyacımız var." diye konuşmuştu.

Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, Trump'ın son açıklamalarına verdiği cevapta hükümetinin ve kendisinin bakış açısının net olduğunu belirterek, "Grönland'ın geleceği Grönland'da belirlenecektir. Grönland, Grönlandlılara aittir." demişti.

Trump'ın açıklamalarına bir diğer tepki de Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot'tan gelmişti. Barrot, "AB'nin, dünyadaki diğer ulusların, hangisi olursa olsun, kendi egemen sınırlarına saldırmasına izin vermesi söz konusu değil." görüşünü paylaşmıştı.