Louisiana eyaleti yetkilileri, ABD’de H5N1 kuş gribi nedeniyle ilk insan ölümünü doğruladı. Hasta, hastaneye kaldırılmasının üzerinden haftalar geçtikten sonra yaşamını yitirdi.
Louisiana Sağlık Departmanı tarafından yapılan açıklamada, 6 Ocak’ta H5N1 kuş gribi nedeniyle hastaneye kaldırılan ve adı açıklanmayan hastanın 65 yaşın üzerinde olduğu ve “altta yatan sağlık sorunları” bulunduğu belirtildi. Hastanın H5N1’i vahşi kuşlara ve “ticari olmayan bir arka bahçe kümesine” maruz kaldıktan sonra kaptığı bildirildi.
Eyalette yüksek patojenik kuş gribinin başka bir vakasına rastlanmadığı açıklandı. Yetkililer, virüsün insandan insana bulaştığına dair de herhangi bir kanıt olmadığını vurguladı.
Louisiana Sağlık Ajansı, bu vakanın eyalette bilinen tek insan H5N1 vakası olduğunu ve hastanın ailesine ve arkadaşlarına başsağlığı dilediğini ifade etti. Ajans, hasta hakkında başka bir güncelleme yapılmayacağını belirtti.
İlk kez süt sığırlarında tespit edilmişti
H5N1 virüsü, 2024 Mart ayında ABD’de ilk kez süt sığırlarında tespit edilmişti. O tarihten bu yana kuş gribi, 16 eyaletteki en az 80 sürüde doğrulandı.
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’ne (CDC) göre, sekiz eyalette 60’tan fazla kişi enfekte oldu ve çoğunlukla hafif semptomlar yaşadı. Ancak Louisiana vakası, ülkede virüsün neden olduğu ilk ciddi hastalık olarak kayıtlara geçti.
Kanada’da benzer bir vaka
Kasım 2024’te Kanada’daki yetkililer, British Columbia eyaletinde bir gencin kuş gribi nedeniyle hastaneye kaldırıldığını bildirdi. CDC yetkilileri, ABD’deki yeni vaka ile Kanada’daki vaka arasında benzerlik veya farklılık olup olmadığına ilişkin soruları yanıtlamadı ve bu konudaki soruları Louisiana yetkililerine yönlendirdi.
Halk sağlığı riskine dair açıklama
Sağlık yetkilileri, kuş gribinin hâlâ esas olarak bir hayvan sağlığı sorunu olduğunu ve halka yönelik riskin düşük kaldığını belirtti. Virüsün insandan insana yayıldığına dair herhangi bir emareye rastlanmadı.
Son haftalarda Kaliforniya dahil en az bir eyalet kuş gribi nedeniyle acil durum ilan etti. Kaliforniya Valisi Gavin Newsom’un ofisi, bunun önleyici bir tedbir olduğunu ve süt sığırlarında görülen vakalar nedeniyle yapıldığını belirtti.
CDC: Virüsün mutasyonu muhtemel
CDC, Aralık 2024’te federal araştırmacılar tarafından toplanan örneklerin genetik analizinin, Louisiana’daki hastada kuş gribi virüsünün mutasyona uğradığını gösterdiğini açıkladı.
“Gözlemlenen değişikliklerin, hastalığın ileri safhasındaki virüs çoğalmasından kaynaklandığı, enfeksiyon sırasında doğrudan bulaşmadan meydana gelmediği düşünülmektedir” ifadeleri kullanıldı.
Yetkililer, Louisiana’daki vaka ve mutasyon raporlarına rağmen ABD’de geniş çaplı bir kuş gribi salgını riskinin hâlâ düşük olduğunu belirtti.
CDC, genetik izleme çalışmalarının devam etmesinin, hem insanlar hem de hayvanlar üzerindeki etkilerin izlenmesi ve kuş gribi salgınlarının kontrol altına alınması açısından önemli olduğunu vurguladı.
Öneriler
Louisiana Sağlık Departmanı, insanların ölü veya hasta hayvanlarla ve dışkılarıyla doğrudan temas etmekten kaçınmasını önerdi. Hasta veya ölü yabani hayvanların eve getirilmemesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca evcil hayvanların hasta veya ölü hayvanlardan ve dışkılarından uzak tutulması gerektiği belirtildi.
Departman, “çiğ veya az pişmiş gıdalardan” uzak durulması gerektiğini ve özellikle tavuk eti, yumurta gibi hayvansal ürünlerin uygun sıcaklıklarda pişirilmesi gerektiğini tavsiye etti.
CDC, yabani kuşlardan mümkün olduğunca uzak durulmasını, hasta veya ölü görünen yabani veya evcil kuşlarla temas edilmemesini ve bu tür kuşların rapor edilmesini önerdi.
Hem eyalet ajansı hem de CDC, çiğ süt veya çiğ sütten yapılmış ürünlerin tüketilmemesi gerektiği konusunda uyarıda bulundu.
