Wang Yi, toplantıda yaptığı konuşmada çalkantılı ve karmaşık bir çağda bölgesel çatışmalar devam ederken jeopolitik ihtilafın ciddileştiğini, iklim değişikliği, terörizm ve internet güvenliği gibi yeni güvenlik sıkıntıları ortaya çıktığını dile getirdi. Wang, bunun yanı sıra tek taraflılık ve Soğuk Savaş zihniyetlerinin canlanarak sözde askeri güvenlik gruplarının arttığına dikkat çekti. Wang, bu durumda ARF’in ASEAN’ın liderliğinde Asya-Pasifik bölgesindeki başlıca çok taraflı güvenlik diyalogu platformu olarak bölgenin barışını ve istikrarını korumak için önemli katkıda bulunduğunu söyledi.
Wang Yi, söz konusu meydan okumalara karşı dört öneri ortaya koydu.
Barış versiyonunda ısrar edilmeli
Wang Yi, birinci olarak farklı tarafların çıkarlarını kapsayacak taleplerin göz önünde bulundurulmasıyla ortak, birleşik, sürdürülebilir ve işbirliğine dayalı bir güvenlik yolu takip edilmesi gerektiğini vurguladı. ABD’nin yönlendirdiği Hint-Pasifik stratejisinin güvenlik sıkıntısını artırdığını ve bu stratejinin bölgenin uzun vadeli barış ve refah vizyonuna ters düştüğünü belirtti. Wang, NATO’nun Asya-Pasifik bölgesine müdahale etmesinin gruplaşmaya ve bölgesel gerginliğe yol açacağı uyarısı yaparak ilgili tarafların buna karşı çıkıp uyanık davranmaları gerektiğine işaret etti.
ASEAN tarzında ısrar edilmeli
Wang, diyalogla karşılıklı güveni artırmak ve iş birliğiyle güvenliği güçlendirmek kuralının takip edilmesi gerektiğini vurguladı. ASEAN’ın barışçı, özgür ve tarafsız konumuna saygı gösterilerek Güneydoğu Asya’da Dostluk ve İşbirliği Antlaşması dahil olmak üzere her tarafın onayladığı bölgesel anlaşmalara sadık kalınması gerektiğini kaydeden Wang, ASEAN’ın liderliğinde açık ve hoşgörülü bir bölgesel çerçeve inşasının desteklenmesi gerektiğini dile getirdi.
İş birliği temeli pekiştirilmeli
Wang, önleyici diplomasinin kurulması için itici gücün artırılmasını desteklediklerini aktardı. Nükleer altyapı tesisi ve internet güvenliği alanlarındaki güvenlik iş birliğini pekiştirmeyi, terörizm, aşırıcılık ve sınır ötesi suçlarla mücadele konusundaki iletişimi artırmayı öneren Wang, yeni ortaya çıkan güvenlik sıkıntılarına karşı ortaklaşa tedbir alınması gerektiğini belirtti.
Diyalog ve müzakerenin yapılmasında ısrar edilmeli
Dış müdahalenin sorunları çözmek yerine sadece gerginliği kötüleştireceğinin altını çizen Wang, “Sorun ne kadar karışık olursa olsun diyalog ve müzakerede ısrar edilmeli; çatışma ne kadar şiddetli olursa olsun siyasi çözümden vazgeçilmemeli.” ifadesini kullandı. Gazze sorununa değinen Wang, ateşkesin ve insani yardımın gerçekleştirilmesinin şu an en acil görev olduğuna işaret etti. Filistin’in Filistin halkı tarafından yönetilmesinin, savaş sonrası yeniden yapılanma çalışmasının temel kuralı olduğunu belirten Wang, İki Devletli Çözüm’ün geleceğe dönük tek çıkış yolu olduğunu ifade etti. Wang, Ukrayna krizi konusunda savaşın başka bölgelere taşmaması, tırmanmaması ve ilgili tarafların kışkırtma girişiminde bulunmaması ilkelerine sadık kalınması gerektiğini yineledi. Wang, gerginliğin hafifletilerek barış görüşmesi için olanak yaratılması gerektiğini kaydetti.
