CGTN Türk Dış Haberler Servisi
ABD Başkanı Donald Trump’ın 20 Ocak’ta Beyaz Saray’a çıkmasından bu yana önem verdiği konuların başında devlet organlarını yeniden şekillendirilmesi yer alıyor. Ülkedeki birçok kuruma kendi ideolojik pozisyonuna düşman kadroların yerleştirildiğini düşünen Trump listesinin başına kamuoyunda USAID ismiyle anılan ABD Ulusal Kalkınma Ajansı’nı yazdı. Kurumu önce Dışişleri Bakanlığı’na bağlayan ve sonra birçok memuru istifaya zorlayan Trump’a göre USAID, ülke içinde rakibi olan Demokratlar lehine faaliyet yürütüyor. Trump’ın yakın çalışma arkadaşlarından olan Elon Musk, sosyal medya üzerinden USAID adlı kurumun başta New York Times ve Associated Press gibi kendisini bağımsız olarak tanıtan kurumların aslında yüksek miktarlarda fon aldığı duyurdu.
ABD Başkanı Donald Trump’ın USAID’i dönüştürme çabaları kurumun yurtdışı operasyonlarının da ifşa olmasına neden oldu. Zira USAID kurulduğu günden bu yana hasım olarak gördüğü ülkelerdeki muhalif sivil toplum kuruluşlarını, örgütleri ve medya organlarını desteklemek için milyarlarca dolar para harcadı. USAID, toplamda her yıl çeyrek milyar dolardan fazla parayı, “bağımsız medyayı” destekleme adı altında, yaklaşık 1.000 haber kuruluşu veya gazetecilik örgütünde çalışan 6.200’den fazla muhabirden oluşan geniş ve yaygın bir ağa eğitim ve fon sağlamak için harcıyor.
ABD’nin rejim değişikliği arzuladığı ülkelerin başında gelen Küba hafta içinde yaptığı açıklamada USAID’in sözde faaliyetlerini kamuoyuna duyurdu. Küba Dışişleri Bakanı Bruno Rodriguez, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada ABD’nin sadece USAID eliyle kamu düzenini bozmak için şimdiye değin 120 milyon dolardan fazla para harcadığını yazdı. Küba’nın Granma gazetesi ise ABD’nin Latin Amerika ve Karayipler’de 2023-2024 döneminde rejim değişikliği amacıyla 1,7 milyar dolar dağıttığını aktardı.
ABD’nin Küba’da “sinek kuşu” operasyonu
ABD’nin Küba’daki sözde yardım özde siyasi mühendislik projesine dair son ifşaatlar Washinggton’ıın geçmişteki eylemlerini bir kez daha gündeme getirdi. AP'nin 2014'te ABD'nin "Küba Twitter'ı" olarak bilinen ZunZuneo'yu kurdurduğunu ortaya çıkarmasıyla, USAID'in bu alandaki ifşaatının ilk ateşi yakılmış olmuştu. Buna göre, ABD hükümeti, Küba'daki komünist hükümeti "yıkmak" üzere Elon Musk'ın satın almasıyl adı X olarak değişen Twitter benzeri sosyal paylaşım ağının kurulmasını planlamıştı.
2010'da kurulan ve "Sinek kuşunun ötüşü" anlamına gelen "ZunZuneo" Projesi'yle ilgili binden fazla belge ele geçiren AP, iki yılda 40 binden fazla abone çeken sosyal paylaşım ağının, denizaşırı ülkelerdeki paravan şirketler tarafından kurulduğunu ve para transferinin de Cayman Adaları'ndaki bankalardan yapıldığını ifşa etmişti. Ülkedeki internet kısıtlamalarını delen ve "Küba'nın Twitter'ı" olarak tanınan sosyal paylaşım ağı, üyelerine siyasi gösteri düzenlemek için de kullanılabilen kısa mesaj hizmeti sunuyordu.
Yardımlar bitti nefes boruları tıkandı
ABD Başkanı Donald Trump’ın dış yardımları askıya alması ve USAID’i yeniden şekillendirmek istemesiyle birlikte kurumdan fon olan medya organlarının geleceği de belirsiz hale geldi. Reuters’ın haberine göre sadece 2024 yılında sözde “bağımsız medya ve bilginin serbest akışı” girişimi kapsamında USAID’den toplamda 2,3 milyon dolar alan kurumlar arasında yer alan CubaNet yayınladığı başyazıda yardım çağrısı yaptı.
ABD’den geçen yıl 500 milyon dolar alan Miami merkezli yayın kuruluşu “Beklenmedik bir zorlukla karşı karşıyayız: Çalışmalarımızın bir kısmını sürdüren önemli fonların askıya alınması. Çalışmalarımıza değer veriyorsanız ve gerçeği canlı tutmaya inanıyorsanız, desteğinizi istiyoruz." ifadelerini kullandı. Benzer şekilde Madrid merkezli Diario de Cuba da "ABD hükümetinin bağımsız gazeteciliğe yaptığı yardım askıya alındı, bu da çalışmalarımızı daha da zor hale getiriyor." itirafında bulundu.
Bununla birlikte uluslararası medyada yer alan bilgilere göre 1985 ile 2013 yılları arasında, Radio and TV Martí vergi mükelleflerinin parasından yarım milyar dolardan fazla para aldı.
