Dünya

Sıkıyönetim krizinin ardından: Güney Kore lideri Yoon vatana ihanetle yargılanabilir mi?

Güney Koreli uzmanlar, ülkedeki sıkıyönetim krizinin baş aktörü Devlet Başkanı Yoon Suk-yeol'ün 'vatana ihanetle' yargılanıp yargılanmayacağı konusunda ikiye bölünmüş durumda.

Polis ve savcılık, görevden azil oylaması ve ölüm cezasına kadar varabilen vatana ihanet suçlamasıyla karşı karşıya olan Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk-yeol'u hedef alan suçlamaları incelemek üzere soruşturma ekiplerini harekete geçirdi.

Güney Kore medyasına konuşan hukuk uzmanları, Yoon'un sıkıyönetim kararının, Anayasa'nın sadece savaş veya savaş benzeri durumlarda sosyal istikrar için acil müdahale gerektiren durumlarda izin vermesi nedeniyle yasal dayanaktan yoksun olduğu konusunda büyük ölçüde hemfikir.

Ancak vatana ihanetten yargılanıp yargılanamayacağı konusunda görüş ayrılıkları var.

Güney Kore Ceza Kanunu'nun 87. Maddesine göre vatana ihanet 'ulusal toprakları gasp etmek veya Anayasayı yıkmak amacıyla yapılan ayaklanma' olarak tanımlanabilir. Bu suçtan başlıca sorumlu olduğu tespit edilen bir kişi ölüm cezasına ya da ömür boyu hapis cezasına çarptırılabilir.

Öte yandan, Anayasa cumhurbaşkanının 'görevi süresince ayaklanma ya da vatana ihanet dışında herhangi bir suçla itham edilemeyeceğini' de söylüyor.

Seul Ulusal Üniversitesi'nde hukuk profesörü olan Han In-sup sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, Yoon'un milletvekillerinin parlamentoya girmesini engellemeye çalışması halinde vatana ihanetten mahkum edilebileceğini söyledi.

Han'ın bu görüşüne katılan Kyung Hee Üniversitesi hukuk profesörü Suh Bo-hak da, Yonhap Haber Ajansına yaptığı açıklamada sıkıyönetim birliklerinin Meclis binasına girdiği anın, Yoon'un Anayasayı yıkma niyetini gösterdiği şeklinde yorumlanabileceğini söyledi.

Ancak herkes bu görüşleri paylaşmıyor. Güney Kore'de bazı uzmanlar ise, sıkıyönetim ilanının Başkan'ın kullanabileceği bir ayrıcalık olduğunu ve tüm bu süreçte herhangi bir şiddet olayı yaşanmadığı için vatana ihanet suçlamasıyla mahkum edilemeyeceği görüşünde. Bu görüşü savunan uzmanlar, milletvekillerinin sıkıyönetimi iptal etmesinin ardından, Yoon'un kararnameyi geri çekmiş olmasını da örnek gösteriyor.

Yoon'un sıkıyönetim ilanını, Yüksek Mahkeme'nin 1997'de iki eski cumhurbaşkanı Chun Doo-hwan ve Roh Tae-woo'nun vatana ihanet mahkumiyetlerini onayan kararıyla karşılaştıran Kore Üniversitesi hukuk profesörü Jang Young-soo, Yoon'un sıkıyönetiminin, Chun ve Roh'u kapsayan bir öncekinden farklı olarak, herhangi bir can kaybına veya ciddi insan hakları ihlallerine neden olmadığını ve bu nedenle mahkemenin davayı farklı göreceğini söyledi.

Güney Kore polisi ise, 120 kişilik bir müfettiş ekibinin Yoon ve diğerlerine yönelik vatana ihanet suçlamalarını inceleyeceğini söyledi. Seul Yüksek Savcılık Ofisi Başkanı Park Se-hyun liderliğindeki ayrı bir grubun da suçlamaları incelemek üzere çalıştığı biliniyor.