Kendi adına bir kültür ve sanat aktarma merkezine sahip olan Yang Yuni, bugünlerde dünyada en çok izlenen animasyon filmi “Ne Zha 2”de yer alan Dong etnik grubuna ait şarkıyı örnek gösterip, maddi olmayan kültür mirasının yeni çağda nasıl dinamik kalabileceği konusunda kendi çalışmalarını paylaşıp görüşlerini aktardı.
Teraslı tarlaların kızı, şimdi kültürün koruyucusu
Hani halkının geliştirdiği teraslı tarlalar
Yunnan eyaletinin Hani-Yi Özerk İli’nden gelen Yang Yuni, dünyanın kültür miraslarından Hani teraslı tarlalarda büyüdü. Hani halkının bin 300 yıldır geliştirip ektiği teraslı tarlalar, yeryüzünde görkemli heykelsi bir manzara oluştururken, aynı zamanda parlak bir kültür de yarattı. Yang Yuni, davul sesi, folk şarkılarının ahengi ve tarlalarda ekim yapılırken söylenen şarkıların eşliğinde büyüdü. Ancak zamanla ne yazık ki, şarkı ve dans becerisi olan gençlerin sayısı azaldı. Bunun farkında olan Yang Yuni, kendisini bu kültür mirasını aktarmaya adadı.
Çalışmasının sadece geçmişi tekrarlamak değil, gelenekleri günümüzde yaşatmak anlamı taşıdığını savunuyor. Kendi misyonunu iyi bilen Yang, üniversite döneminde Yuni Kültür Aktarma Merkezi’ni kurdu. Geçen 9 yılda 3 binden fazla mirası aktarmaya istekli öğrenci yetiştiren Yang Yuni, Hani kültürünü dağların derinliğinden dünya arenasına taşıdı.
Yang Yuni, bir Hani halk sanatçısından davul çalmayı öğreniyor
Geleneksel halk dansını modern sokak dansıyla bir araya getirme deneyimi
Yang Yuni, çalışmasını anlatırken, “Hani etnik grubunun teraslı tarlaların temsil ettiği bin yıllık tarım kültürünü korumak, tarihe dönme projesi değil, sürekli inovasyonu gerektiren bir gençlik davasıdır. Atalarımızın bize bıraktığı sadece eski şarkılar değil, daha önemlisi atılım ve inovasyon ruhudur.” ifadelerini kullandı.
Yang Yuni, çeşitli etnik gruplardan 100’den fazla gençten oluşan bir dans topluluğu kurdu. Çeşitli çevrelerden gelen bu gençler, şarkı, dans ve müzik içeren Hani Dansı’nı modern sokak dansıyla birleştirerek, “Maddi Olmayan Kültür Mirası da Moda Olur” adlı dans programı yaptı. Bu program, 2024 yılında düzenlenen Lancang-Mekong Havzası Kültür ve Sanat Festivali’nde büyük ilgi topladı. Yerli ve yabancı izleyiciler, “geleneğin de bu kadar harika olabileceğine” hayran kaldı.
Yang Yuni ayrıca, maddi olmayan kültür mirasının kampüslere girmesi için çaba gösterdi. Yang, üniversitelerle iş birliği içinde ders programı geliştirdi. Gençlerin hareketlerinde kendi kültürel genlerini hissetmelerini sağlamaya çalışıyor.
Yang Yuni’nin dans topluluğu, Kunming’de “Maddi Olmayan Kültür Mirası da Moda Olur” programını gösteriyor
Dünyadaki dijitalleşme trendine karşı, Yang Yuni, “teknoloji+maddi olmayan kültür mirası” uyumunu yakalamaya çalıştı. Kısa video platformunda Hani şarkı ve dans eğitimi veren Yang Yuni, aynı zamanda AR teknolojisiyle teraslı tarlalardaki ekim çalışmasını canlandırıyor, VR deneyimi yönetimiyle internet kullanıcılarına sanal ortamda teraslı tarlaları gezdiriyor…
Yang Yuni, kendisinin yürüttüğü maddi olmayan kültür mirasını dijitalleştirme pratiğini değerlendirirken, “Teknolojiler geleneklerin düşmanı değil, kültürleri canlı yapan hızlandırıcıdır.” ifadesini kullandı.
Yang: misyonum, kültür mirasını köylerin kaliteli gelişmesini hızlandıran unsur haline getirmek
Maddi olmayan kültür mirasın koruyucusu ve aktarıcısı olarak, Yang Yuni öteden beri geleneksel kültürün canlandırılmasına özen gösteriyor. Yang, “Ne Zha 2”yi örnek gösterdi“ ‘Ne Zha 2’de lotus çiçeğinin açıldığı an çalınan müzik, Dünya Maddi Olmayan Kültür Mirası olan ve halâ canlı şekilde aktarılan Dong Şarkısı’ndan alıntılandı. Bin yıldan uzun geçmişe sahip bu şarkı, filme ruh kazandırdı.” Yang sözlerine şöyle devam etti: “Maddi olmayan kültür mirası, modern sanatlarla buluştuğunda, bin yıllık şarkı da popüler IP olabilir. Benim işim işte maddi olmayan kültür mirasını çağdaş melodiyle kaynaştırarak, Çin milletinin seçkin geleneksel kültürünü yeni nesillere aktarmak.”
Yang Yuni, maddi olmayan kültür mirasını kampüslere götürüyor
Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı Ulusal Komitesi üyesi olan Yang Yuni’nin odak noktası sadece Hani teraslı tarlalarla sınırlı olmayıp, kültür ve yerel ekonominin entegrasyon içinde birlikte gelişmesini sağlamayı da kapsıyor. Yang, geleneksel kültürün hareketsiz şekilde değil, çağın “moda trendlerinden” korunup canlı kalabileceğinin farkında olduğunu dile getirdi. Ayrıca, maddi olmayan kültürün köylerin kaliteli şekilde kalkınmasında hızlandırıcı rol oynayabileceğini vurguladı.
Beijing’e “kültürün gücüyle kırsal kesimlerin ekonomik büyümesine katkı sağlamak” başlıklı önergesiyle gelen Yang Yuni, maddi olmayan kültür mirasını eyalet dışına hatta dünyaya tanıtırken, aynı zamanda Çin’in diğer bölgelerinden vatandaşların ve dünya genelindeki dostların Yunnan eyaletine davet edilmesi çağrısında bulundu. Yang, yabancı dostların da aralarında bulunduğu, daha fazla insanı Çin halkı arasında iyi bilinen “Yunnan tarzı yaşamı” deneyimlemeye, Hani halkıyla birlikte teraslı tarlaları ve onun temsil ettiği tarım kültürünü korumaya davet etti.