Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, Katar, ABD ve Mısır'ın arabuluculuğunda İsrail ile Hamas arasındaki esir takası ve Gazze'de ateşkes görüşmelerine ilişkin, ABC News'e açıklamalarda bulundu.
Katar'ın ateşkes anlaşmasına varılması için arabulucu rolünde kararlı olduğunu vurgulayan Ensari, "Katar'ın taraflar arasındaki uçurumları kapatmak amacıyla Kahire’de düzenlenen oturumlara ek olarak yakın zamanda Doha'da gerçekleşen müzakere sürecinde arabulucu rolünü üstlenmeye kararlı” ifadelerini kullandı.
Ensari, Doha'nın Hamas ile İsrail arasındaki müzakerelere ilk defa arabuluculuk yapmadığının altını çizerek, Hamas ile İsrail arasında, Oslo Anlaşmaları sırasında olduğu gibi eski Filistin Devlet Başkanı Yaser Arafat ile eski İsrail Başbakanı İzak Rabin arasındaki gibi bir anlaşmaya varılmasının pek olası olmadığını dile getirdi.
Sahadaki krizin giderek kötüleşmesi nedeniyle tarafların anlaşmak istediğini ve müzakere sürecinin de devam ettiğini ifade eden Ensari, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Müzakereler diğer arabulucularla koordineli olarak yürütülüyor, bir tarafla varılan anlaşma şartlarının diğer tarafa aktarılması belirli bir üslupla ifade ediliyor. Hamas ve İsrail arasındaki doğrudan temaslar neredeyse hiç olmamasına rağmen, Katar devleti bu tür müzakerelere alışık ve bunun bir anlaşmaya varılmada bir sorun olmayacağını düşünüyorum. Ayrıca anlaşmaya varmak kolay değil ama görünen o ki her iki taraf da kötüleşen koşullar nedeniyle bunu sabırsızlıkla bekliyor. Şu anda olaya dâhil olan herkesin bir anlaşmaya varmakla ilgilendiğini düşünüyorum çünkü sahadaki durum herkes için her geçen gün daha da zorlaşıyor.”
Taraflar arasındaki güvensizliğe rağmen çözüme ulaşmanın tek yolunun müzakereler olduğunu söyleyen Ensari, "Müzakerelerin sonuna varmadan önce üzerinde anlaşmaya varılması gereken çok sayıda konu var. Taraflar arasında birçok sorun olsa da tek umudumuz ateşkes görüşmelerinin devam ediyor olması." şeklinde konuştu.
"Bu kolay bir arabuluculuk değil ve barışa giden kolay bir yol değil"
Arabuluculuğun zorluğundan bahseden Ensari, "Katar’ın arabuluculuğunda taraflar geçmişte bu tür masalarda yer aldılar ve bu tür anlaşmalar imzaladılar. Ancak bu kolay bir arabuluculuk değil ve barışa giden kolay bir yol değil. Her arabuluculuk toplantısında, arabulucuları, Mısır'daki ve ABD'deki ortaklarımızı ve tabii ki İsraillileri çağırdığımızda, her iki taraf arasında iletişim kurabildik ve daha sonra o toplantıda görüşülen her şeyi çok özel bir dille diğer tarafa ilettik ve bir anlaşmaya varmak için aralarında gidip geldik." değerlendirmesinde bulundu.
Hamas'ın müzakerelerde fiziki olarak yer alıp almadığıyla ilgili bir soru üzerine Ensari, "Hamas ile İsrail arasında doğrudan müzakereler görmemiz çok nadirdir" yanıtını verdi.
Ateşkesin ardından, İsrail'in Mısır sınırının Gazze tarafında (Philadelphi Koridoru) varlığını sürdürmek istemesi ve Gazze'nin ortasında, kuzeyi güneyden ayıran bir koridor (Netzarim Koridoru) oluşturulması talepleri ile ilgili Ensari: "Bu, her iki taraf arasındaki temel anlaşmazlık noktalarından biriydi ancak her iki tarafın endişelerini giderecek yenilikçi çözümler bulmaya çalışıyoruz" dedi.
Gazze'deki insani durumun dayanılmaz hale geldiğinin altını çizen Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, "40 binden fazla ölü, 100 binden fazla yaralı insandan bahsediyoruz. Bir çocuk felci salgını var. Bu durum tamamen insanlık dışı." ifadelerini kullandı.
Netanyahu, mutabakat için yeni şartlar istemişti
ABD Başkanı Joe Biden, 27 Mayıs'ta İsrail ile Hamas arasında esir takası ve Gazze'de ateşkese varılması için bir öneri sunmuştu.
Netanyahu ise Biden'ın açıkladığı ateşkes taslağının İsrail'in hazırladığı tekliften farklı olduğunu ileri sürerek yeni şartlar eklenmesini talep etmişti.
İsrail Başbakanı, Gazze'yi ikiye ayıran Netzarim Koridoru ve Gazze Şeridi ile Mısır sınırındaki Philadelphi Koridoru'nun yanı sıra Refah Sınır Kapısı'ndaki İsrail işgalinin devam etmesini istemişti.
Bunlara ek olarak Netanyahu, Hamas üyelerinin Gazze'nin diğer bölgelerinden kuzeye geçmesinin engellenmesini şart koşmuştu.
Katar'ın başkenti Doha'da 15-16 Ağustos'ta, İsrail ile Hamas arasında esir takası ve Gazze'de ateşkes sağlanması için müzakereler yapılmıştı.
Gazze Şeridi'nde ateşkes ve esir takası müzakerelerini görüşmek üzere 19 Ağustos'ta İsrail'e gelen ABD Dışişleri Bakanı Blinken, düzenlediği basın toplantısında, "İsrail'in masadaki ateşkes teklifini kabul ettiğini" söylemiş ancak taslaktaki şartları açıklamaktan kaçınmıştı.
Blinken, anlaşma için ön şartlar konusunda ısrarcı olacağını açıklayan Netanyahu'nun "boşlukları kapatan yeni teklifi kabul ettiğini" ileri sürmüştü.
Blinken ayrıca Katar'ın başkenti Doha'dan ayrılırken basın mensuplarına, "ABD, İsrail'in Gazze'de uzun süreli işgalini kabul etmiyor. Mutabakat, İsrail ordusunun konumu ve Gazze'den çekilmesi hususundaki program konusunda çok açık. İsrail, bunu kabul etti." açıklamasını yapmıştı.
Hamas; ABD, Mısır ve Katar'ın arabuluculuğunda yürütülen müzakerelerde Netanyahu'nun yeni şartlar sürerek anlaşmaya varılmasını engellediğini belirtmişti.