Ukrayna Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha neden Türkiye'de? Volodimir Zelenskiy'nin 'Zafer Planı' neyi içeriyor? BRICS Liderler Zirvesi'nden hangi somut sonuçlar çıkabilir? Türkiye BRICS'e üye olacak mı?
Gündemdeki önemli konu başlıklarını Gazeteci Ceyda Karan CGTN Türk’e değerlendirdi.
"Rusya Federasyonu askeri hedeflerine ulaştı bile"
Ceyda Karan, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin 'Zafer Planı'yla ilgili şunları söyledi:
"2023'te malum, batı silahlarıyla artık Ukrayna'nın elindeki silahlar tükendi. Eski Sovyet ülkeleri ve Doğu Avrupa'dan gelen silahlar da tükendi. En son batılılar "onu vermeyiz, bunu vermeyiz; tank verirsek üçüncü dünya savaşı çıkar" dediler. Tank verdiler, işte ne dedilerse vermeyiz dedikleri en son F-16'lara kadar vardı konu. Baktığımızda, üçüncü Ukrayna ordusu da halledilmiş durumda. Bu dördüncü Ukrayna ordusu. Aslında Rusya Federasyonu, askeri hedeflerine ulaştı bile. Bu noktada Batı'da, yaz aylarından bu yana bir panik havası ve krizi dondurma tartışmaları yaşanıyor, çünkü olup biteni görüyorlar. Rusya'ya karşı diplomatik, ekonomik, askeri ve siyasi bir savaş açıldı ve başarı kaybedilmemiş gözüküyor. Bugün diplomasi cephesinde BRICS’i görüyoruz örneğin. Çok çabuk çökeceği düşünülüyordu, ancak yanıldılar. Geçtiğimiz son ilkbahar aylarından itibaren, düşünce kuruluşları ve diğer önde gelen isimler bu krizi nasıl donduracakları üzerine tartışmalar yaptılar. Ancak, Amerikan başkanlık seçimlerine düğümlü olduğu için her şey, Joe Biden hala başkanken, bir çöküş istemiyorlar. Çünkü bu durum tam bir mağlubiyet görüntüsü yaratacak ve şartlar da sürekli değişiyor; Rusya Federasyonu'nun şartları da bu ısrarla birlikte değişiyor. Dolayısıyla sonbahırın başlarında kendi aralarında Zafer Planı diye bir formülasyon oluşturulmuş."
"Zelenskiy diplomasiyi beceremiyor"
Karan, "Ukrayna, ABD seçimleri öncesi Türkiye'den bir arabuluculuk mu bekliyor?" sorusunu şöyle yanıtladı:
"Türkiye bu arabuluculuk meselesini ara ara sürekli dile getiriyordu. Ama Rusya Federasyonu bunu kabul etmedi; açık bir biçimde kabul etmediler. Fakat bir tabii venue olarak "İstanbul Plus" diye sürekli olarak Putin'in vurgulamasını biliyoruz. Ama ben, 5 Kasım'dan önce böyle bir şeyi pek mümkün görmüyorum, doğrusunu söylemek gerekirse, şartlar itibariyle. Zaten Zelenski, kararnameyle yasaklamış durumda. Gerçi Mayıs sonundan bu yana seçilmiş başkan da değil, ama özellikle en son nükleer mesele, nükleer silah sahibi olma konularından sonra ben açıkçası Rusya Federasyonu'nun Zelenski ile görüşeceğini pek düşünmüyorum. Yani, meşruiyet bakımından zaten sorguluyorlar onlar ve ardından bir de bu zafer planı, üçüncü dünya savaşı çağrısı neredeyse. Nükleer silah yaparız çıkışları ki, bence batılıları da çok memnun etmiş gözükmüyor bu söylemler. Çünkü pek bir diplomasi beceremiyor Zelenski."
"Rusya ve Çin son derece etkin bir diplomasi sağladı"
Karan, Türkiye'nin BRICS'e katılımı ve BRICS Bridge ödeme sistemi konularıyla ilgili zirveden çıkacak olası kararlarla ilgili şu tahminlerde bulundu:
"Bunlar uluslararası ekonomik dönüşümlerin de bir sonucu aslında. Putin'in en son, geçtiğimiz Cuma günü BRICS medyasıyla yaptığı toplantıda, ortak para birimi vs gibi konuların erken olduğunu söyledi. Bence son derece rasyonel bir yaklaşım sergiliyorlar. Bu bir süreç. Aslında bunun temeli, Amerika'nın başını çektiği dolar silahıyla artık tamamen yaptırım mekanizması Çin'e, Rusya'ya kurmaya çalıştıkları düzenin dikiş tutmamasına dayanıyor.
Halklar, kalkınmak isteyen ülkeler, Amerikan jeopolitiğinin üstünlüğünü ve mekanizmalarını aşmaya çalışıyorlar. Bu süreç, belki de Ukrayna çatışmasıyla daha da hızlandı. Bana sorarsan, hem Rusya hem de Çin son iki buçuk yılda son derece etkin bir diplomasi sağladı.
Bu zirveden somut olarak benim anladığım, daha ortak bir partner grubunun çıkacağı yönünde. Çünkü bir genişleme hemen olmaz. omut olarak ne çıkacağını 24 Ekim'de bu zirveden göreceğiz. Ama önemi küçümsenecek gibi değil."
