Fransa Ulusal Meclisi’nde yapılan güvenoyu oylaması sol koalisyon ve aşırı sağcı milletvekillerinin ortak oylarıyla Başbakan Michel Barnier’nin aleyhine sonuçlanıp hükümetin düşmesine neden oldu. Macron’un haziran ayında yaptığı Ulusal Meclis’i feshederek yaptığı erken seçim çağrısı, kutuplara ayrılmış bir parlamento tablosu ile sonuçlanarak hükümet krizini tetiklemişti.
Barnier’nin Fransız Anayasa'sının 50’inci maddesine göre, istifa etmesi gerekirken 2025 bütçesi de dahil Barnier hükümetinin üzerinde çalıştığı tasarıların geçersiz sayılması bekleniyor.
Macron yeni bir başbakan atayacak
Başkan Macron'un hükümet krizinden sonra, Ulusal Meclis’teki çoğunluğun destekleyebileceği bir yeni başbakan ataması bekleniyor. Macron’un Barnier’yi yeniden atama ihtimali olsa da, Fransız medyasında yapılan analizlere göre bu beklenen bir senaryo değil.
Yeni bir başbakan atanana kadar, geçici bir rol üstlenmesi beklenen Barnier hükümeti bu süreçte günlük işleri yönetebilecek, ancak önemli politik kararlar alıp yeni yasalar uygulayamayacak. Ancak geçici hükümet, 2025 bütçesi onaylanana kadar vergi toplama ve devlet hizmetlerinin devamını sağlamak için acil önlemler önerebilir.
2025 bütçesinin bu yıl sonundan önce kabul edilmemesi riskine karşı Fransız Anayasası bütçe onaylanmadığı takdirde hükümetin faaliyetlerinin durmasını engellemek için önlemler içeriyor.
Teknokratik hükümet ihtimali
Eğer siyasi çıkmaz devam ederse, tarafsız bakanlardan oluşan bir teknik hükümet atanabilir. Bu hükümet, Fransa’daki farklı siyasi gruplardan destek alarak işleri yönetebilir ve önemli reformları meclisten geçirebilir. Fransa'da tarafsız bakanlardan oluşan bir teknokratik hükümetin kurulması için belirli bir zaman dilimi bulunmuyor.
Bu tür bir hükümet yapısı geçmişte İtalya'da çeşitli krizler sırasında denenmiş olsa sandıkta kazanılmış meşruiyetten yoksun teknokratik hükümetlerin uzun vadede varlığını sürdürmesi zor oluyor.
Fransa yasalarına göre meclis en erken Temmuz 2025'te yani bir önceki seçimden sonra yalnızca bir yıl içinde yeniden feshedilebilir. Ulusal Meclis’in feshedilmesiyle ilgili sınırlamalar nedeniyle yeni bir meclis seçimi en erken temmuzda yapılabilir. Ancak Fransız medyasına konuşan bazı uzmanlar, 1962'deki bir güvensizlik oyu örneğini göstererek, hükümetin çökmesinin meclisin feshedilmesine de yol açtığını belirtiyor.
Barnier hükümeti için neden gensoru verilmişti?
Michel Barnier, 2025 bütçe tasarısını mecliste oylanmadan, anayasanın 49/3’üncü maddesini kullanarak geçirmişti. Barnier, Fransa'da Anayasa'nın bu maddesini kullanarak bir bütçe tasarının meclisten oylanmadan geçmesini sağlayan ilk başbakan olarak tarihe geçti.
Hükümet, parlamentoda bir yasa tasarısının oylamasını engellemek veya tasarının onaylanmasını hızlandırmak amacıyla anayasanın 49/3’üncü maddesini kullanarak yasa tasarılarını meclise sunmadan doğrudan onay alma yoluna gidebiliyor. Barnier, bu yolu seçerek bütçenin mecliste oylanmasına gerek kalmadan kabul edilmesini sağlamayı hedeflemişti. Ancak bu adım, hükümet hakkında gensoru önergesi verilmesine ve güvenoyu oylamasına tabi tutulmasına sonunda da hükümetin düşmesine yol açtı.
