Semih Çelik'in, İkbal Uzuner ve Ayşenur Halil'i katletmesinin ardından, Discord'da yaşanan “çocukların cinsel istismarı ve müstehcenlik” suçlarına dair görüntülerin sosyal medyada gündeme gelmesi ve ardından Discord'un erişime kapatılması, toplumda infial yarattı. Aynı zamanda, Incel denilen ve toplum genelinde pek bilinmeyen "istemsiz bekarlar" kültürü de yeni bir tartışmaya neden oldu. Tüm bunlar, çocukların güvenliğini sağlamak için daha sıkı önlemler alınması gerektiğini ortaya koydu.
Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim Araştırma Merkezi (SODİMER) Başkanı Prof. Dr. Levent Eraslan, konuya ilişkin merak edilenleri CGTN Türk'e anlattı.
"Anneden başlayan bir süreç..."
Prof. Dr. Levent Eraslan, Incel kültürünü şöyle tanımladı:
"Incel örgütlenmesi, Amerika ve Kanada gibi Kuzey Amerika ülkelerinde yoğunlaşmış bir yapıdır. Bu tür gruplar, dijital dünyanın sunduğu olanaklar sayesinde hızlı bir şekilde bir araya gelebiliyorlar. Örneğin, Fatih'teki olaydan sonra cinayeti olumlayan kişiler, kolaylıkla bir araya gelebiliyor. Dijital ortam, örgütlenme pratiğini oldukça basit hale getiriyor. Bu nedenle, Türk Inceller dediğimiz yapı da ne yazık ki ön planda.
Bu yapıların arka planında, karşı cinsle olan ilişkilerde yaşanan patolojik problemler ve geçmişteki psikolojik travmalar yer alıyor. Bazı psikologlar, bu durumu Freudyen bir anlayışla, bireylerin çocukluk dönemlerinde yaşadıkları travmalarla ilişkilendiriyor. Kadın düşmanlıkları, anneden başlayan bir süreç olarak, yirmili ve otuzlu yaşlarda hiç kız arkadaşı olmamış ya da kadınlar tarafından reddedilmiş bireylerde şiddete dönüşebiliyor. Incel dediğimiz yapı, böyle bir yapı."
"Pandemi döneminde artış gösterdi"
Levent Eraslan, ebeveynlerin çocuklarının dijital dünyadaki güvenliğini sağlamak için şu adımları izlemeleri gerektiğini vurguladı:
"Bu grupların etkisinin azaltılması için devletin yanı sıra bireylerin ve ailelerin de dikkat etmesi gereken noktalar var. Eğitim sistemi, aile içindeki eğitim ve çocuklara verilecek dijital eğitim son derece önemli. Bu bağlamda, anne ve babaların dijital dünyadaki riskleri anlaması gerekiyor. Örneğin, Discord gibi birçok platform hakkında bilgi sahibi olmayan ebeveynler, çocuklarını bu tür tehlikelerden koruyamayabilir. Dijital dünyada çocukların toplandığı platformlar, pandemi döneminde de artış gösterdi. Ebeveynler, çocuklarının hangi platformlarda vakit geçirdiğini takip etmeli ve bu konularda bilgi sahibi olmalı."
"Radyo dinleyerek büyüyenler Discord'la büyüyen çocukları anlayamaz"
Öğretmenlerin dijital bilgisinin, öğrenciler karşısında yetersiz kaldığını söyleyen Eraslan şöyle konuştu:
"Öğretmenlerin de dijital yeterliliklerini artırması, öğrencilerle daha etkili bir iletişim kurabilmesi açısından önemlidir. Dijital güvenlik, bireylerin kendilerini korumalarıyla başlar. Okullarda ve öğretmenler aracılığıyla dijital okuryazarlığın artırılması, çocukların güvenliğini sağlamak açısından kritik öneme sahiptir. Ancak, öğretmenlerin genellikle öğrencilerin dijital bilgisi karşısında yetersiz kaldığı görülmektedir. Bu nedenle, eğitim sisteminin bu alanda güçlendirilmesi gerekmektedir. Radyo dinleyerek büyüyenler Discord'la büyüyen çocukları anlayamaz."
"Anne babalar uyumamalı"
Eraslan, kriminal aktivitelerin yoğunlaştığı saatlere dikkat çekerek ebeveynlere şu uyarıları yaptı:
"Gece saatleri, özellikle dijital dünyada kriminal aktivitelerin yoğunlaştığı 02.00 ile 05.00 saatlerdir. Bu zaman diliminde sanal kumar, örgütlenmeler ve sosyal medya saldırganlığı gibi istenmeyen davranışlar artar. Ebeveynler, çocuklarının bu saatlerde çevrimiçi olup olmadığını kontrol etmeli ve iletişimi güçlendirmelidir. 02:05'te el ayak çekilince, 15 yaşındaki bir çocuk gece üçte neden çevrimiçi? Fizik ödevini araştırmıyordur herhalde. Bu nedenle, anne babalar uyumamalı; biz bu konuda bir çalışma yapmıştık. Son model telefonlar, tabletler ve sınırsız internetle odalarında yalnız bıraktığımızda çocuklarımızın maruz kaldığı tehlikeleri göz önünde bulundurmalıyız. İyi bir iletişim kurmak son derece önemli."
