CGTN Haber Merkezi
Aynı gün, İsrail Başbakanlık Ofisi de bir açıklama yayımlayarak, İsrail tarafının kendi önerisini arabulucu ülkelere ilettiğini duyurdu. Ancak Hamas ve İsrail’in sunduğu ateşkes planları arasında belirgin farklar bulunuyor. Bu da, iki tarafın anlaşmaya varıp varamayacağına dair soru işaretlerini beraberinde getiriyor.
Hamas ile İsrail arasında devam eden çatışmaların gölgesinde, her iki tarafın da mevcut arabuluculuk sürecini değerlendirme ve siyasi tıkanıklığı aşma yönünde çaba gösterdiği gözleniyor. Ancak taraflar arasındaki derin fikir ayrılıkları, çözüm yolunda ciddi engeller oluşturuyor.
İsrail basınında yer alan haberlere göre, Mısır’ın önerdiği plan 50 günlük bir geçici ateşkesi içeriyor. Bu süre zarfında Hamas, elinde tuttuğu 5 İsrailli esiri serbest bırakacak ve diğer esirlerin naaşlarını aşamalı olarak teslim edecek. Karşılığında İsrail, Filistinli tutukluların bir kısmını serbest bırakacak ve Gazze’ye insani yardım sevkiyatına izin verecek.
Uluslararası kamuoyunda bu yeni ateşkes önerisi, Gazze için daha önce üzerinde uzlaşılan uzun vadeli ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçişi kolaylaştıracak geçici bir adım olarak değerlendiriliyor.
Gazze ateşkes anlaşmasının ikinci aşaması, İsrail ordusunun bölgeden tamamen çekilmesini, Gazze üzerindeki ablukaların kaldırılmasını ve kalıcı bir barış mekanizmasının kurulmasını öngörüyor. Hamas, bu ikinci aşamanın hayata geçirilmesi için İsrail’le doğrudan görüşmeler yapmaya istekli olduğunu uzun süredir dile getiriyor. Ancak İsrail tarafı, Hamas’tan önce elindeki esirleri serbest bırakmasını talep ediyor. Bu karşılıklı ön koşullar, görüşmelerin tıkanmasına neden oldu.
İsrail basınında çıkan analizlerde, mevcut gelişmeler çerçevesinde hem Hamas’ın hem de İsrail’in iç ve dış baskılarla karşı karşıya olduğu ifade ediliyor. Hamas açısından bakıldığında, yeni ateşkes önerisini kabul etme kararı; bir yandan İsrail ordusunun Gazze’ye yönelik geniş çaplı askeri operasyonlarını engellemeyi, diğer yandan Gazze’deki ağır insani krizi hafifletmeyi ve örgütün yeniden toparlanması için zaman kazanmayı amaçlıyor. Ayrıca bu karar, arabulucu ülkelerle iş birliğini pekiştirme ve Hamas’ın ateşkese bağlı, uzlaşmacı bir aktör imajını pekiştirme arayışı olarak da değerlendiriliyor.
Öte yandan İsrail hükümeti de, esirlerin serbest bırakılması konusunda artan iç kamuoyu baskısıyla karşı karşıya. İsrail’de iktidar koalisyonunun adalet reformunu ilerletme girişimleri, ülkede ciddi siyasi istikrarsızlığa neden olmuş durumda. Bu ortamda Tel Aviv yönetimi, hem iç siyasette tansiyonu düşürmek hem de uluslararası alanda eleştirileri hafifletmek için ateşkes önerisine kapı aralayabilir.
Önümüzdeki günlerde başta Mısır olmak üzere arabulucu aktörlerin çabalarını yoğunlaştırması bekleniyor. Hamas ve İsrail’in kısa vadeli bir ateşkes için karşılıklı taviz vermesi olasılığı artarken, taraflar arasındaki derin güvensizlik ve uzun vadeli çözüm konularındaki uzlaşmazlıklar nedeniyle, kalıcı bir ateşkesin sağlanıp sağlanamayacağı halen belirsizliğini koruyor.
