Avrupa Birliği'nin (AB) yeşil duvarına karşı harekete geçen Türk plastik sektörü sektörün ilk geri dönüşüm fuarı organize etti. RePlast Eurasia Plastik Geri Dönüşüm ve Hammaddeleri Fuarı'nda sorularımızı yanıtlayan Yeşil Dönüşüm ve Teknoloji Derneği’nin (PAGÇEV) Başkanı Yavuz Eroğlu'a Çinli firmaların da fuarda yer aldığını anımsattığımızda, "Çok kısa bir sürede fuarı organize etmemize rağmen katılım gösterdiler. Önümüzdeki yıllarda Çin'den çok daha güçlü bir katılım bekliyoruz. Türkiye küresel geri dönüşüm merkezi olma yolunda ilerliyor. Özellikle Çinliler, Türkiye’deki endüstriyi yakın markaja aldı. RePlast Fuarı’na Çinlilerin büyük bir ilgisi oldu. Çin, karbon net sıfır konusunun aynı zamanda bir ticari ticari engel oluşturacağının farkında. Dolayısıyla yaşlı Avrupa’dan daha hızlı davranıyor ve bu işlere yatırım yapıyorlar. Avrupa ile Gümrük Birliği anlaşması olduğu için Türkiye de onlar için iyi bir pazar ve burada olmak istiyorlar. Türkiye’ye hem geri dönüşüm konusunda makine ve ekipman satmak istiyorlar, hem de Türkiye’den geri dönüşüm firması satın almak istiyorlar. Şu anda Mersin’den aldıkları bir firma var, görüştükleri firmalar da var. Daha fazla firma satın almak istiyorlar." bilgilerini verdi.
AVRUPA DTÖ'YE AYKIRI MADDE KOYDU
TÜYAP Kongre ve Fuar Merkezi’nde 4 Mayıs’a kadar sürecek fuarda 10 ülkeden 123 firma katılımcı olarak yer alırken, en az 8 bin kişinin de fuarı ziyaret etmesi bekleniyor. Fuarın düzenleyicisi PAGÇEV Başkanı Yavuz Eroğlu, AB’nin Yeşil Mutabakat kapsamında otomobilden pet şişeye kadar birçok üründe belli oranlarda geri dönüştürülmüş plastik kullanımı konusunda zorunlulukları olduğunu hatırlattı. Yeşil dönüşümün yeni konulan kurallarla bir korumacılık önemine dönüştüğüne işaret eden Eroğlu, şunları anlattı: “Örneğin AB'ye göre bir pet şişenin yüzde 25’i geri dönüştürülmüş malzemeden olacak. Önceden bu geri dönüştürülmüş atık ister senin ülkenden olsun ister başka, bunu sormuyordu. Biz de Türkiye’de atık toplamayı yaygınlaştırma, sistemi geliştirmeye yönelik çalışmalar yapıyorduk. Daha sonra bunu değiştirdiler ve dediler ki; ‘Sadece Avrupa’daki atığı kabul ederim.’ Yaklaşık 2 hafta önce Ambalaj ve Ambalaj Atıkları Yönetmeliği’ne bunu eklediler. Fakat bu madde Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kurallarına aykırı. Çünkü DTÖ ‘Bir malı menşeine göre ayıramazsın.’ diyor. Bundan dolayı hemen ikinci bir madde eklediler ve iki şart koydular. Dediler ki ‘Atık üçüncü ülke olabilir, ama o ülkede geri dönüşüm şartları Avrupa şartlarıyla aynı olacak. İkinci şartları da geri dönüşüm firması Avrupa tarafından sertifikalandırılmış olacak. Aslında şunu demek istiyorlar, ‘Bizim endüstrimiz kötü bir durumda, Avrupa’nın rekabetçiliğini artıralım, Türkiye’ye de bu atığı vermeyelim. Atık bizde kalırsa bize mal satacak herkes atığı da bizden almak zorunda diye planlıyorlar."
AVRUPA'YA GÜVENEMEYİZ
AB’nin bu düzenlemelerle DTÖ’yü aşamayacağını öne süren Yavuz Eroğlu, Türkiye gibi ABD’nin de itirazları olduğunu anımsattı. Eskiden bu tür engellemeleri AB’nin masa altından yaptığını, ancak şu anda açık şekilde korumacılığa başvurduğunu dile getiren Eroğlu, “Avrupa bu mevzuatı çıkarmaya çalışırken, tam da bu dönemde bizim RePlast Fuarı’nı düzenlememiş olmamız çok yerinde oldu. Geri dönüşümde Türkiye Avrupa’ya güvenmemeli ve bu konuda ülke olarak kendi çözümlerini geliştirmeli. Bu nedenle ihracatta yüzde 50 Avrupa’ya bağlılık çok risk. Bizim pazarımızı çeşitlendirmemiz lazım. AB kendi derdine düşmüş, pazarını korumaya çalışıyor zira. Eğer bu mevzuattaki yeni maddeler kabul edilirse otomobil, ambalajlı gıda, beyaz eşya ve elektronik ihracatımızı çok olumsuz etkilenir. AB’de 27 ülke var. Almanya, İtalya, Fransa, Belçika da AB üyesi, Bulgaristan, Hırvatisyan, Letonya da. AB’ye sonradan dahil olan bu ülkelerin geri dönüşüm oranı Türkiye’nin çok çok altında. Özellikle Bulgaristan bu konuda çok kötü. Türkiye’nin atık geri dönüşümünde daha iyi durumda olması gerekiyor, evet ama Avrupa bu konuda samimi değil. Bu açık bir ticari engel." ifadelerini kullandı.
AVRUPA'DA 500 TÜRKİYE'DE 100
Eroğlu ile sohbet ederken Petcore Europe’un Başkanı Antonello Ciotti de yanımızdaydı. Avrupa'nın yeşil engeli konusundaki sorularımızı yanıtlayan Ciotti, “Mevzuat konusunda DTÖ ile ilgili bir sıkıntı var, henüz netleştiremedik. Ancak bunun bir ticari engel gibi durduğunu kabul ediyoruz. Bizim Avrupa’da şu anda yeteri kadar atık geri dönüştürüp üretmemiz mümkün değil. Biz daha fazla atığı nasıl toplarız ona bakacağız. Bizim daha fazla geri dönüştürülmüş malzemeye ihtiyacımız var. Avrupalı geri dönüşümcüler sıkıntı yaşıyor. Avrupa da bir ton atık toplama maliyeti 500 avro. Türkiye’de ise 100 avro... AB dışarıdan alınacaksa da bunun şartlarını daha kaliteli hala getirmek istiyor” bilgilerini aktardı.
ü