BYD’nin yanı sıra, Çinli bir şirket tarafından satın alınan SWM Motor’un da Türkiye’de yılda 50 bin araç üretim kapasiteli bir fabrika kuracağı bildirildi. Edinilen bilgilere göre, Chery, Great Wall ve MG gibi Çinli otomobil firmaları da Türkiye’ye yatırım yapmak için ilgili kurumlarla müzakere etmeye başladı.
Peki Çinli elektrikli araç şirketleri niçin Türkiye’yi tercih ediyor? Esasen, Chery ve Geely dâhil Çinli firmaların otomobilleri on yıldan fazla süredir Türkiye’de satılıyor.
Ankara’nın ithal otomobillere yüksek gümrük vergisi uygulaması ve Batılı otomobil devleriyle yaşanan güçlü rekabet gibi nedenlerle Çinli otomobil şirketlerinin Türkiye’deki satışlarında büyük yükseliş görülmedi. Çinli otomobil şirketlerinin maliyetleri düşürmek ve daha uygun fiyatlarla Türkiye’de satış yapmak için ülkede fabrika kurması gerekiyor.
Diğer yandan, Avrupa ve Asya’yı birbirine bağlayan Türkiye, ürünlerini kolaylıkla Avrupa ve Orta Doğu ülkelerine satabiliyor. Türkiye ve AB arasındaki Gümrük Birliği Anlaşması sayesinde Türkiye’de üretilen otomobiller düşük vergiyle Avrupa pazarına girebiliyor.
Çinli otomobil şirketlerinin yatırımları, Türkiye’ye istihdam fırsatı ve vergi geliri getirecek. BYD’nin kurmayı planladığı fabrikanın 5 bin kişilik istihdam yaratması bekleniyor.
Bunun yanı sıra, elektrikli araç geliştirme konusunda büyük hedeflere sahip olan Türkiye, Çinli otomobil şirketlerinin ileri teknolojilerinden faydalanmayı arzuluyor.
2023 yılının sonundan itibaren, Çin’e ziyaretler gerçekleştiren Sanayi ve Teknoloji Bakanı ile Dışişleri Bakanı da Türkiye’nin Çinli elektrikli araç şirketleriyle iş birliğini güçlendirme arzusunu dile getirmişti.
Türkiye, Orta Doğu bölgesinde elektrikli araç üretebilen tek ülke konumunda. 2023 yılı sonu itibarıyla TOGG-T10X’in satış miktarı 20 bini aştı. Türkiye’de elektrikli araç sektörü şu an kritik bir başlangıç döneminde bulunuyor. TOGG, kalite ve maliyet açılarından daha iyi bir performans gösterirse, kısa sürede uluslararası elektrikli araç piyasasında güçlü bir marka hâline gelebilir. Çinli otomobil şirketlerinin yatırımları, TOGG ve Çinli şirketler arasındaki iş birliğinin de yoğunlaşmasını sağlayacak. TOGG ve Çinli batarya şirketi Farasis Energy’in iş birliğiyle Bursa’da bir batarya üretim tesisi kuruluyor.
Gelgelelim, Türkiye ve Çin’in elektrikli araç alanındaki işbirliğinin pürüzsüz bir yolda ilerlemesi zor. ABD ve AB’nin baskıları dolayısıyla Ankara yönetimi bir ay önce Çin menşeli otomobillere yüzde 40’lık ek gümrük vergisi uygulama kararı aldı. Ancak, Türkiye’nin Çinli şirketleri yatırıma teşvik etmek için söz konusu kararı kaldıracağı bildirildi. Ortak çıkarlarını korumak için siyasi unsurların engellerinden kurtularak iş birliği yolunu tercih eden iki ülke, küresel serbest ticaret, özellikle de Çin ve Avrupa arasındaki ticaret için iyi bir örnek teşkil ediyor.