CGTN Türk Dış Haberler Servisi
Çin’de yılın en önemli siyasi etkinliği olarak bilinen İki Toplantı süreci başladı. 14. Çin Ulusal Halk Kongresi ve Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı 14. Ulusal Komitesi’nin Üçüncü Oturumu 4-5 Mart tarihlerinde başkent Pekin’de toplanıyor. Toplantılar 14. Beş Yıllık Planı’nın sona erdiği ve 15. Beş yıllık Planı’nın başlangıç yılı olması nedeniyle ayrıca dikkat çekiyor. Kısacası toplantılar sayesinde Pekin yönetiminin geçmişi nasıl değerlendirdiği ve geleceğe dair nasıl bir yol haritası üzerinde çalıştığı hakkında uluslararası toplum bilgi sahibi olacak.
İki Toplantı’nın takibi aynı zamanda Çin’e özgü demokratik sistemin işleyişini anlamak açısından önem taşıyor. Zira Çin Halk Ulusal Kongresi’ne yaklaşık 3 bin, Danışma Konferası’na ise 2 binden fazla yetkili katılacak. Çin’deki tüm sınıfları ve etnik kökenden gelenleri temsil etmesi açısından katılımcıların dağılımına özen gösteriliyor. Katılımcılar arasında işçi sınıfının, kırsal kesimin, aydınların, askeri personelin temsilcileri ön safta yer alırken özel şirket yöneticileri ve endüstriyel uzmanlar da kendine yer buluyor.
Yüzde 5’lik büyüme dünyaya yüzde 30 katkı sundu
1,4 milyar nüfusa sahip Çin’de halkın nabzını tutmak için düzenlenen toplantılarda yöneticiler sorunları tasnif ederek ele almakta. Örneğin sadece geçen yıl İki Toplantı kadroları ve Devlet Konseyi’ne bağlı çeşitli departmanlar 5 binden fazla öneriyi tartışmış ve nihayetinde 2 binden fazla politika ve çözüm önerisi geliştirilmiştir. Çin’in önde gelen gazetelerinden Global Times bu yıl yayınladığı İki Toplantı analizinde “halk demokrasisinin” Batı’da örneklerine sıkça rastlanan “veto siyasetinden” ayrıldığını vurguladı. Çin’in Halkın Günlüğü gazetesi ise bu yılki İki Toplantısı’na dair sunduğu bir ankette halkın “geçim garantisi”, “yolsuzlukla mücadele” ve “sosyal yönetişim” gibi üç konunun ele alınmasını talep ettiğini aktardı.
Çin’de geçen sene yapılan İki Toplantı’da büyüme hedefi yüzde 5 olarak kayıtlara geçerken, toplantı sonrasında duyurulan belgede istihdamın istikrara kavuşturulması, tüketimin teşviki ve iç talebin canlandırılması gibi görevler sıralandı. Çin Ulusal İstatistik Bürosu tarafından açıklanan 2024 yılındaki yüzde 5’lik büyüme verisi bu hedeflerin en önemlisine ulaşıldığını ve bu başarının uluslararası topluma da katkı sunduğunu gösteriyor. Zira Çin’in yüzde 5’lik büyüme oranı küresel ekonomik büyümeye yüzde 30’luk bir katkı anlamına gelmekte.
Bu yıl gündemde neler olacak?
Çin'deki bu yılki İki Toplantı'da da büyüme hedefinin yüzde 5 olaral belirlenmesi ve 12 milyon ek istihdam yaratma hedefinin duyurulması bekleniyor. Bununla birlikte merkezi hükümetin, mevcut eğilim karşısında 2004'ten bu yana "yüzde 3" olarak belirlediği enflasyon oranını bu yıl "yüzde 2"ye düşürebileceği öngörülüyor. Ulusal Halk Kongresi öncesi düzenlenen Yerel Halk Kongrelerinde Çin'in 31 eyalet ve bölgesinden 27'si enflasyon hedefini "yüzde 2"ye düşürmüştü.
Öte yandan bu yılın gündeminde inovasyon harcamaları ve ileri teknoloji yatırımları da önemli yer tutacak. Çinli yapay zeka şirketi DeepSeek'in daha düşük maliyetler ve bilgisayar gücüyle sektöre hakim olan Amerikan şirketlerinden daha iyi performans gösteren modeller geliştirmesi, Çin'de hem yerli teknolojiye hem de özel sektöre duyulan güvenin arttığı ortamı yaratmış durumda. Ekonomide dış belirsizliklerin çoğaldığı ve büyümenin yenilikçi teknolojilere daha fazla bel bağladığı dönemde inovasyon harcamaları, ülkenin teknolojide kendi yeterliliğini geliştirmesi açısından önemli görülüyor.