Cao Beidan

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping’in 15-17 Nisan’da gerçekleşen resmi Malezya ziyaretinde, iki ülke yüksek düzeyli stratejik Çin-Malezya kader birliğini tesis etmek ve Çin-Malezya ilişkilerinin yeni “Altın 50 Yıl”ını yaratmak konusunda fikir birliğine vardı.

Çin Sosyal Bilimler Akademisi’nden Güneydoğu Asya Uzmanı Xu Liping’e göre, Çin-Malezya ilişkilerinin seviyesinin yükseltilmesi, iki ülke arasındaki stratejik karşılıklı güvenin daha da güçlendiğini ve ortak çıkarların sürekli genişlediğini gösteriyor. Bu, bir yandan ikili iş birliğinin her alanda yeni bir seviyeye çıkmasına yardımcı olurken, diğer yandan, hem Çin ile ASEAN ülkeleri arasındaki iş birliği için bir örnek oluşturacak, hem de Küresel Güney’de dayanışmayı ilerletip, dünyada refah ve istikrarın korunmasını teşvik edecek.

Peki, Çin-Malezya iş birliği neden hız kazandı?

Bu, aralarındaki uzun bir geçmişe dayanan dostluktan ve her iki ülkenin sahip olduğu ulusal kalkınma arzusundan kaynaklanıyor. Aynı zamanda tarafların ekonomik avantajlarının tamamlayıcı nitelikte olması ile kalkınma yolunda yoldaş olmalarına bağlanıyor.

Dünyanın içine girdiği karmaşık koşullar ve ABD’nin "zincir koparma" ve keyfi vergi tarifeleri uygulaması karşısında, gerek Çin gerekse Malezya aktif olarak bölgesel ekonomik entegrasyonu teşvik ediyor, açık ve kapsayıcı ekonomik iş birliğini destekliyor ve tek taraflı ticaret kısıtlamalarına karşı çıkıyor. Tüm bu ortak anlayışlar, ikili iş birliği için sağlam bir temel sunuyor.

Yeni koşullar altında, yüksek düzeyli stratejik Çin-Malezya kader birliği nasıl inşa edilebilir?

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, bu konuda üç öneri sundu. Bu öneriler; "Stratejik özerkliği korumak, yüksek düzeyli stratejik iş birliği yürütmek", "Kalkınma güçlerini birleştirmek, yüksek kaliteli kalkınma iş birliği için bir örnek oluşturmak" ve "Nesilden nesile dostluğu sürdürmek, medeniyetler arası iletişim ve etkiletişimi derinleştirmek" şeklinde, üç ana başlık altında sıralanıyor.

Gözlemciler, bu üç önerinin siyasi güvenlik, faydalı iş birliği, kültürel ve beşeri değişim gibi açılardan Çin-Malezya ilişkilerinin kalite ve seviyesinin yükseltilmesi için yön gösterdiği ve tarafların yeni "Altın 50 Yıl" yaratmasını güçlü bir şekilde teşvik edeceği kanısında.

Stratejik düzeyden bakıldığında, iki ülkenin liderlerinin bu ziyaret sürecinde imzaladıkları hem ikili ilişkilere dayanan, hem de ikili ilişkileri aşan bir dizi anlaşma önemli anlamlar taşıyor. Bir yandan, iki taraf birbirlerinin temel çıkarları ve büyük endişelerini ilgilendiren konularda karşılıklı destek sözü verdi, diğer yandan, hem Çin hem de Malezya risk ve zorluklarla başa çıkmak için dayanışma ve işbirliğinin güçlendirilmesini savundu ve çok taraflı ticaret sistemini ortaklaşa koruma sözü verdi.

Somut işbirliği, Çin-Malezya ilişkilerinin temelini oluşturuyor. Çin, 16 yıldır üst üste Malezya'nın en büyük ticaret ortağı olurken aynı zamanda Malezya'nın başlıca yatırım kaynağı ülkelerinden biridir. Malezya da ASEAN ülkeleri arasında Çin'in ikinci en büyük ticaret ortağı ve birinci büyük ithalat kaynağı ülke konumunda. Dolayısıyla öngörülebilir ki, yeni "Altın 50 Yıl"da, Çin-Malezya işbirliği, daha sıkı ve daha yüksek kalitede, iki ülkenin daha büyük bir atılım elde etmesine yardımcı olacaktır.

"İyi ve kötü günlerde birlikte olmak”, “şeref ve utancı paylaşmak”, “zorlukların üstesinden birlikte gelmek”…

Bu ifadeler, Çin-Malezya kader birliğinin gerçek bir tasviridir. Yeni bir başlangıç noktasında, yüksek düzeyli stratejik Çin-Malezya kader birliğinin inşası, iki halkın kalbini kazanır ve iki ülke iş birliğine yeni bir itici güç katacaktır. Çin ve Malezya'ya ait yeni "Altın 50 yıl"ın daha da güzel olacağına kesin gözle bakılabilir. İki ülkenin tarihte biriktirdiği dostluk, yeni yolculukta yeni bir sayfa yazacaktır.