Liu Cixin 2015’te İstanbul’daydı
“3 Cisim Problemi”, Çin bilimkurgu edebiyatının dünya çapında parlayan yıldızı Liu Cixin’in “Dünyanın Geçmişi” üçlemesinin 2006’da yayımlanan aynı adlı ilk kitabından uyarlama. Üçlemenin ikinci kitabı “Karanlık Orman” 2008’de, üçüncü kitap “Ölümün Sonu”, 2010’da yayımlanmıştı. Üç romanın 2015’ten itibaren İthaki Yayınları’nca Türk okurlara sunulduğunu ve Liu Cixin’in 2015’te İstanbul Kitap Fuarı’na konuk olduğunu da belirteyim.
Bir not daha: Gene Liu Cixin’in bir öyküsünden hareketle çekilen “Gezgin Dünya (The Wandering Earth) filmi 2019’da Çin’de en çok izlenen yapım olmuş, 2023’te devamı da çekilmişti.
Geçmişinde Lao She’nın enteresan bilimkurgu romanı “Kedi Gezegeni” (1936) gibi bir yapıt bulunan günümüz Çin bilimkurgu edebiyatının son yıllarda çok yönlü bir atak içinde olması dikkatlerden kaçacak gibi değil anlayacağınız. Üniversiteden mezun olduktan sonra Shanxi’de bir elektrik santralında mühendis olan çalışan, 1989’da ilk romanı “Çin 2185”i yazan, bol ödüllü Liu Cixin de bu dönemin en öndeki ismi.
Netflix’in manidar ilaveleri
Çin’de de 30 bölümlük bir dizi haline getirilen (2023) ve büyük beğeni toplayan “3 Cisim Problemi”, Amerikalıların elinde kimi ayrıntılar bakımından pek çok değişikliğe uğramış haliyle. Çin versiyonunu izlemedim, dolayısıyla iki dizi arasında ne gibi temel farklar bulunduğu hakkında bir şeyler söylemem zor ama Amerikalıların belli başlı karakterleri çeşitlendirip “tümünün Çinli olmasından” vazgeçtikleri çok belli. Çok konuşulan, Çin’de de tepkilere yol açan Kültür Devrimi’yle ilgili açılış sahnesinin daha hafif tonda romanın ortalarında bir yerde bulunduğu, Çin dizisinde ise şöyle bir değinilip geçildiği biliniyor. Bunun gibi, “3 Cisim Problemi”nin Türkiye’de yankı yaratmasını sağlayan unsurlardan, dünyayı kurtaracak üç kişiden birinin PKK-YPG’li kadın terörist Leyla Ariç olması da ne romanda ne de dizinin Çin versiyonunda yer alıyor; bu tamamen bir Netflix ilavesi.
Gerçek şu ki “Game of Thrones” dizisinin yapımcılarının elinden çıkan Netflix usulü “Üç Cisim Problemi” ABD’de ve Batı’da, “Görün bakın komünistler bilim insanlarına nasıl davranıyor… Görelilik teorisini savunmak ölüm nedeni… Çinliler uzaylılarla işbirliği halinde… ” vb. demek ve Çin karşıtı propagandayı güçlendirmek gibi bir işlev de yüklenmiş durumda. Netflix’in Çin’de yasaklı olmasında şaşıracak bir şey yok anlayacağınız. Dünya çapında kitlesel panik ve uzaylı korkusu, geleceğe dair; Çin korkusu ise, bugünün işi! Çekileceği açıklanan yeni sezonları bekleyelim ve iyice görelim. Bu arada belki Çin versiyonunu da seyretme fırsatı buluruz.
Tunca Arslan
YAZARIN TÜM YAZILARI İÇİN TIKLAYIN