Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri ve Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping’in 12-13 Aralık tarihlerinde, Vietnam'a gerçekleştirdiği devlet ziyaretinin en önemli siyasi sonucu “ortak geleceğin inşa edilmesi” kararı oldu.
Çin ve Vietnam arasında “kader birliği” olarak da tanımlanan sürece dair Çin lideri Xi 6 temel öneride bulundu. Bu öneriler “Doğru siyasi yönün korunması, güvenlik konusunda karşılıklı güvenin derinleşmesi, pratik iş birliğinin gelişmesi, halklar arası dostluğun güçlenmesi, uluslararası ve bölgesel konularda birliktelik ve denizcilik alanında farklılıkların yönetilmesi” olarak sıralandı. Xi zirvede “Çin, Vietnam ile çok taraflı iş birliğini güçlendirmeye, çok taraflılığı savunmaya ve uluslararası meselelerde gelişmekte olan ülkelerin sesini ve etkini birlikte yükseltmek için çalışmaya hazırdır.” diye konuştu.
‘BAMBU DİPLOMASİSİ’NİN TEHLİKELERİ Süreci yakından takip eden uzmanlar taraflar arasında alınan kararların ve karşılıklı açıklamaların ABD ve takipçilerine de mesaj olduğu görüşünde. Vietnam’ın tüm güçlerle ilişki kurma politikasına “Bambu diplomasisi” adını verildiğini anımsatan gazeteci yazar Mustafa Kemal Erdemol CGTN’e yaptığı değerlendirmede bu politikanın ABD ve Japonya ile ilişkilere uyarlandığında tehlikeli olabileceğinin altını çizdi.ABD Başkanı Joe Biden ile Japonya Başbakanı Fumio Kishida’nın ziyaretleri sonrası Vietnam’ın bu iki ülke ile “stratejik ortaklık” kurduğuna işaret eden Erdemol “İlk başta büyük güçlerle esnek ilişki kurmayı amaçlayan bambu diplomasisi anlaşılabilir gelse de bölge için tehlikeli. Böylesi bir durum ABD’nin başka alanlarda kaybettiği hegemonyayı kısmen de olsa yeninden kazanabileceği anlamına gelir.” dedi. Gazeteci yazar Erdemol, Çin lideri Xi’nin ziyareti ile Washington ve Tokyo’ya da mesaj verildiğini belirtti.
“ÇİN ABD'YE BÖLGEDEKİ ETKİSİNİ GÖSTERDİ”Gazeteci- yazar Mehmet Ali Güller de Çin ve Vietnam arasındaki zirvenin sonuçlarına dikkat çekerek “Öncelikle ziyaretin ABD’nin Filipinler üzerinden Güney Çin Denizi’nde kışkırtıcılığını yükselttiği bir süreçte gelmesi önemliydi. Çin, Güney Çin Denizi’nde en uzun sınırı olan Vietnam’la savunma ve deniz alanlarını da içeren 37 anlaşma imzalayarak, ABD’ye “bölgedeki etkisini” göstermiş oldu.” dedi. Güller konuşmasının devamında şu değerlendirmelerde bulundu:
“Çin’in hem Filipinler ile hem de Vietnam ile Güney Çin Denizi’ndeki sorunları “bölgesel” düzeyde tutma ve ABD’nin bu alanı kışkırtma zemini olarak kullanmasını önleme siyasetleri bakımından Çin-Vietnam işbirliği kritik önemde. ABD, Çin’i çevrelemeyi esas alan Asya-Pasifik stratejisinde Hindistan’dan sonra Vietnam’ı özel faktör olarak görüyor. ABD bu amaçla Vietnam’la ilişkilerini geliştirmeyi hedefliyor. Xi’nin ziyareti ise Çin ile Vietnam’ın ilişkilerini “kapsamlı stratejik işbirliğinin derinleştirilmesi temelinde ortak geleceğe sahip Çin-Vietnam topluluğu” seviyesine yükselterek, Vietnam’ın “en önemli ilişkisinin adresini” göstermiş oldu. Nitekim Vietnam Devlet Başkanı Vo Van Thuong, iki ülke ilişkilerinin tarihte ilk kez bu kadar kapsamlı, sağlam ve dostane düzeyde olduğunu belirtti ve “Çin-Vietnam ilişkileri kaya gibi sağlam, dış güçlerin ara bozma çabalarına karşı dayanıklıdır” dedi. Bu mesajdaki “dış güçlerin” altı elbette kalınca çizilmelidir.”
Diğer Çin haberleri için tıklayınız.