ABD'li uçak üreticisi Boeing, iki "737 Max" tipi yolcu uçağının düşmesi sonucu açılan davada 243,6 milyon dolarlık tazminatı kabul etti. ABD Adalet Bakanlığı, 346 kişinin hayatını kaybettiği bu trajik kazalarla ilgili Boeing ile anlaşmaya vardıklarını duyurdu.
Kazaların ardından gelen cezalar ve denetimler
Anlaşmaya göre, bağımsız denetimciler önümüzdeki üç yıl boyunca Boeing'in güvenlik ve kalite prosedürlerini inceleyecek. Şirket, 243,6 milyon dolar para cezası ödemeyi ve uyum ile güvenlik programları için en az 455 milyon dolar bütçe ayırmayı kabul etti. Adalet Bakanlığı yetkilisi, anlaşmanın yalnızca Mart 2019'da Etiyopya'da ve Ekim 2018'de Endonezya'da meydana gelen kazalar öncesindeki hataları kapsadığını, 5 Ocak 2024'teki acil iniş olayının ise anlaşmaya dahil olmadığını belirtti.Ailelerden tepki ve anlaşmanın reddedilmesi için mücadele
Kazalarda hayatını kaybedenlerin aileleri, anlaşmanın reddi için mahkemeye başvuracaklarını açıkladı. Etiyopya'daki kazada iki oğlunu kaybeden Ike Riffel, Boeing yetkililerinin de ceza alması gerektiğini ifade ederek, "Boeing defalarca para cezası ödedi ve bu herhangi bir değişiklik meydana getirmedi," şeklinde konuştu. Adalet Bakanlığı, anlaşmanın 19 Temmuz'a kadar Texas eyaletinde mahkemeye sunulacağını duyurdu.
Trajik kazaların detayları
Endonezya'da Lion Air'e ait "JT 610" sefer sayılı Boeing "737 Max 8" tipi uçak, 29 Ekim 2018'de Cakarta'dan Sumatra Adası'ndaki Pangkal Pinang şehrine gitmek üzere havalandıktan kısa süre sonra denize çakılmıştı. 189 kişinin yaşamını yitirdiği bu kaza, "bu tip uçakların ilk kazası" olarak tarihe geçti. Etiyopya Hava Yolları'na ait Boeing "737 Max 8" tipi yolcu uçağı ise 10 Mart 2019'da Addis Ababa'dan Kenya'nın başkenti Nairobi'ye gitmek için havalandıktan kısa süre sonra düşmüş ve uçaktaki 157 kişi hayatını kaybetmişti. Bu kazanın ardından Türkiye, Çin, Etiyopya, İngiltere, Almanya, Fransa, Hollanda ve Avusturya gibi birçok ülke, "Boeing 737 Max" tipi uçakların operasyonlarını geçici olarak durdurmuş ve hava sahalarını bu uçuşlara kapatmıştı.Her iki kazanın da uçaklardaki yükseliş açısını ayarlayan sensörler arasındaki veri uyuşmazlığından kaynaklandığı tespit edildi.
Boeing'in daha önceki anlaşmaları
Boeing, 2021 yılında da ABD Adalet Bakanlığı ile benzer bir anlaşma yapmıştı. Bu anlaşma, şirketin Federal Havacılık İdaresi (FAA) görevlileri tarafından denetlenmesini ve 2,5 milyar dolar tazminat ve para cezası ödemeyi içeriyordu. Federal savcılar, anlaşma gereği şirketi denetleyen FAA görevlilerini, "2018 ve 2019'daki kazalarda etkili olduğu düşünülen uçuş kontrol sistemi hakkında yanlış yönlendirdiği" gerekçesiyle Boeing'i suçlamıştı.
Süren diğer davalar
Boeing'in başı hala çeşitli davalarla dertte. Şirket, 737 Max kazalarının yanı sıra, üretim ve kalite kontrol süreçlerindeki eksiklikler nedeniyle çeşitli davalarla karşı karşıya. Bu davalar arasında, güvenlik sertifikasyon süreçlerindeki ihlaller ve kalite kontrol eksiklikleri nedeniyle açılan toplu davalar da bulunuyor. Ayrıca, 787 Dreamliner uçaklarının üretiminde ortaya çıkan kalite sorunları nedeniyle de davalar devam ediyor.
CEO değişikliği
Boeing, kazaların ardından büyük bir yönetim değişikliğine gitti. Aralık 2019'da Dennis Muilenburg'un CEO'luk görevine son verildi ve yerine David Calhoun getirildi. Calhoun, şirketin güvenilirliğini yeniden inşa etmeye ve güvenlik standartlarını yükseltmeye odaklandı. Bu değişiklik, Boeing'in krizden çıkış sürecinde önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Zülal Çelik DÜNYA HABERLERİNİN TAMAMI İÇİN TIKLAYINü