BM raportörleri, ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında Nisan 2023'ten bu yana devam eden iç savaşa ilişkin yazılı açıklama yaptı.
Açıklamada, "Ordu ile HDK arasındaki çatışmanın yol açtığı insani durum felaket boyutları ulaştı. Sudan'da sivillere yönelik şiddetteki keskin artışı kınıyoruz." ifadeleri kullanıldı.
Çatışmalarda uluslararası insan hakları hukukunun tamamen hiçe sayıldığı vurgulanan açıklamada, "Sudan'da şimdiye kadar görülmemiş bir şekilde yarısından fazlası çocuk olmak üzere 11 milyon insan ülke içinde yerinden edilmiş durumda." denildi.
Açıklamada, tarafların ayrım gözetmeksizin düzenlediği saldırıların can kayıplarına neden olduğu ve sivilleri patlamamış mühimmatın uzun vadeli tehdidine maruz bıraktığı vurgulandı.
Sudan'ın batısındaki Kuzey Darfur eyaletinin merkezi Faşir'e uygulanan kuşatma nedeniyle insani yardımların bu bölgeye ulaşmasında kısıtlamalara neden olduğu ve bölgede kıtlık yaşanmasını körüklediği bildirildi.
Açıklamada, "Sudan halkı, çatışma, kıtlık, suç, felaketler ve hastalıklar arasında sıkışmış, içinden çıkılması imkansız bir durumla karşı karşıya." ifadelerine yer verildi.
Taraflara sivillere yönelik saldırıları sonlandırma ve insani yardımlara sınırsız erişime izin verme çağrısının yapıldığı açıklamada, çatışmalar yerine müzakere yöntemini tercih etmeleri telkininde bulunuldu.
Açıklamada, uluslararası topluma da Sudan'da yaşananlara kayıtsız kalmama ve çatışmaları sonlandırmak için müzakereleri destekleme çağrısı yapıldı.
Sudan'daki savaş
Sudan'da 30 yıl süren Ömer el Beşir iktidarının halk ayaklanmasıyla devrilmesi sonrası sivillerin katılımıyla oluşturulan hükümete karşı ortak darbe yapan ordu ile HDK arasındaki güç mücadelesi 18 aydan fazla süredir devam ediyor.
Savaşın bitirilmesi için başlatılan tüm çözüm girişimleri sonuçsuz kalmıştı.
Birleşmiş Milletlere göre, dünyanın en büyük yerinden edilme ve açlık krizinin yaşandığı Sudan'daki çatışmalar sonucu 20 binden fazla kişi hayatını kaybetti, 14 milyondan fazla kişi yerinden edildi ve 25 milyondan fazla kişi insani yardıma muhtaç durumda bulunuyor.
BM özel raportörleri
BM özel raportörleri, "İnsan Hakları Konseyinin özel mekanizmaları" diye tanınan sürecin parçası olarak biliniyor.
BM İnsan Hakları sistemindeki bağımsız özel mekanizmalar, Konseyin belirli bir ülkenin durumunu veya dünyanın herhangi bir yerindeki tematik sorunları ele alan bağımsız bilgi toplama ve izleme mekanizmaları olarak öne çıkıyor.
Kurumun bünyesinde bulunmayan özel mekanizmaların uzmanları, gönüllülük esasına göre ve bağımsız şekilde çalışmalarını yürütüyor.