CGTN Türk Dış Haberler Servisi
Çin Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, ABD’nin Cenevre’de 3 Mayıs’ta varılan geçici ticaret mutabakatına uymadığı ve anlaşma hükümlerini kısa sürede ihlal ettiği ifade edildi. Pekin, Washington'un hem ekonomik baskı uygulamaya devam ettiğini hem de bilimsel ve insani alanlarda "temas engelleyici" önlemler aldığını vurguladı.
Ticaret Bakanlığı Sözcüsü Shu Jueting, konuyla ilgili basın toplantısında, “Çin tarafı, mutabakatın tüm gereklerini yerine getirmiştir. Ancak ABD, anlaşmanın ruhuna aykırı şekilde, teknolojik ambargolar ve siyasi dayatmalarla süreci baltalamaktadır” ifadelerini kullandı. Jueting, özellikle ihracat kontrolleri ve öğrenci vizelerine yönelik uygulamaların “iyi niyeti yok eden” adımlar olduğunu söyledi.
Çinli şirketler ve öğrenciler hedef alınıyor
Anlaşmanın imzalanmasından sadece üç hafta sonra, ABD Ticaret Temsilciliği tarafından yayımlanan yeni düzenlemelerle Çin’e yönelik gelişmiş yarı iletken üretim ekipmanları ve çip tasarım yazılımlarının ihracatına kısıtlama getirildiği hatırlatıldı. Bu adımın, Çinli teknoloji şirketlerinin büyümesini doğrudan hedef aldığı değerlendirmesinde bulunan Pekin yönetimi, bu uygulamaların yalnızca ikili ilişkileri değil, küresel tedarik zincirlerini de olumsuz etkileyeceği görüşünde.
Çin tarafı ayrıca, ABD’nin Çinli öğrencilerin ülkeye girişlerini engelleyen kararlarını da sert şekilde eleştirdi. Dışişleri Bakanlığı, ABD’nin bazı öğrenci vizelerini iptal etmesini “bilimsel işbirliğini engelleyen keyfi ve ayrımcı bir uygulama” olarak nitelendirdi. Yapılan yazılı açıklamada, “Amerika tarafı, öğrenci vizelerine sınırlama getirmekle sadece anlaşmaya değil, halklar arası temasların doğasına da zarar vermektedir” ifadeleri kullanıldı.
ABD’nin Tayvan politikası: Egemenliğe doğrudan müdahale
Pekin, mutabakat sonrası başlatılması planlanan eğitim ve araştırma alanındaki işbirliklerinin bu kararlar nedeniyle askıya alınma riskiyle karşı karşıya olduğunu belirtiyor. Bununla birlikte ABD’nin Tayvan’la temaslarını yoğunlaştırarak ticaret diplomasisini jeopolitik baskıya dönüştürmesinden de endişe duyuluyor.
Çin Dışişleri Bakanlığı, Washington’un Tayvanlı yetkilileri resmi davetlerle ağırlamasını ve Çin karşıtı etkinliklerde yer vermesini “Çin’in egemenliğine doğrudan müdahale” olarak değerlendirirken, bu gelişmelerin ticaret mutabakatı kapsamında taraflar arasında varılan iyi niyet ortamını zedelediğini vurguladı. Bakanlık, “ABD tarafı, ikili ticaret ilişkilerini Tayvan meselesine koşullandırmaya çalışmakta, Çin’in egemenlik haklarını ihlal etmektedir” ifadelerini kullandı.
Çin yönetimi, tüm bu adımların “ABD’nin güvenilmez bir müzakere ortağı olduğunu bir kez daha ortaya koyduğunu” vurguladı. Ticaret Bakanlığı'na göre Washington’un bu yaklaşımı yalnızca ikili ilişkilerde değil, çok taraflı ekonomik sistemde de istikrarsızlığa yol açıyor.
Çin, bu gelişmeler ışığında Birleşmiş Milletler ve Dünya Ticaret Örgütü gibi çok taraflı yapıları, ABD’nin sorumluluklarını ihlal eden adımlarını dikkatle incelemeye çağırdı.
