Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, her yıl sonunda mutat düzenlenen Bakanlar Konseyi Toplantısı, AGİT’in en önemli karar alma ve yürütme organı olarak öne çıkıyor.
Bu yılki toplantıya 57 üyeli AGİT'in 40'a yakın üyesinin bakan düzeyinde katılım sağlaması öngörülürken, Teşkilatın Asyalı ve Akdenizli işbirliği ortaklarının da toplantıya katılması bekleniyor.
Toplantıda, Avrupa-Atlantik ve Avrasya coğrafyasındaki güvenlik durumunun değerlendirilmesi, güncel sınamaların ele alınması ve AGİT’in gündemindeki konular ile işleyişine dair hususlar hakkında görüş alışverişinde bulunulması öngörülüyor.
Bu yılki toplantıda ayrıca, Teşkilat Genel Sekreterliği dahil AGİT'teki dört üst düzeyli pozisyona yapılacak atamaların da ele alınması bekleniyor.
Malta'da düzenlenecek Bakanlar Konseyi Toplantısı'nın ardından AGİT Dönem Başkanlığı'nı 2025 yılında Finlandiya devralacak. Finlandiya'nın Dönem Başkanlığı, AGİT'in temelini oluşturan 1975 tarihli Helsinki Nihai Senedi'nin 50. yıl dönümüne denk geliyor.
Dışişleri Bakanı Fidan, toplantının yarın düzenlenecek ilk genel oturumda hitapta bulunacak.
Fidan'ın hitabında, AGİT'in Avrupa'da güvenlik ve işbirliğine yönelik en kapsayıcı platform olduğuna dikkat çekmek suretiyle Teşkilatın Avrupa güvenlik mimarisinin ayrılmaz bir unsuru olarak kalmaya devam etmesi gerektiğini belirtmesi, AGİT'in işlevselliği ve kapsayıcılığına yönelik Türkiye'nin desteğinin altını çizmesi ve Türkiye'nin, Ukrayna'nın toprak bütünlüğü ve egemenliğine desteği ile adil ve kalıcı barışın sağlanmasını teminen diplomasi ve diyaloğa verdiği önceliği vurgulaması bekleniyor.
Bakan Fidan'ın aynı zamanda, AGİT coğrafyasının güvenliğinin, komşu bölgelerdeki güvenlikle ayrılmaz şekilde bağlantılı olduğunu belirtmesi ve bu çerçevede, Orta Doğu'da kalıcı barış ve istikrarın tesis edilmesinin önemine dikkat çekmesi öngörülüyor.
AGİT ve Türkiye
AGİT, Soğuk Savaş döneminde bloklar arasında düzenli diyalog zemini tesis etmek suretiyle gerginliği ve anlaşmazlık noktalarını azaltmak ve bu sayede Avrupa'da güvenliğin artırılmasını sağlamak amacıyla bir müzakere forumu ve konferanslar diplomasisi olarak ortaya çıktı. Söz konusu süreç, 1994 Budapeşte Zirvesi'nde alınan kararla AGİT'e dönüştü.
AGİT, esnek siyasi diyalog ve müzakere forumu yapısıyla, güvenliğin üç boyutunda (siyasi-askeri, ekonomi-çevre ve insani) ilke, norm ve standartlar geliştirirken, yükümlülüklerin uygulanma durumlarını izliyor.
Türkiye, AGİT’in bu üç boyutunda da aktif ve yapıcı bir tutum sergilerken, bu çerçevede terörizm, polis faaliyetleri, sınır güvenliği ve yönetimi, ekonomi ve çevre konuları, hoşgörüsüzlük ve ayrımcılıkla mücadele, göç ve entegrasyon, insan ticaretiyle mücadele gibi alanlar başta olmak üzere AGİT çalışmalarına katkıda bulunuyor.
1999'daki GİT Zirvesi'ne Türkiye ev sahipliği yapmış, İstanbul'da gerçekleştirilen Zirve'de imzalanan Avrupa Güvenlik Şartı (İstanbul Şartı), 21. yüzyılda AGİT bölgesinin güvenlik, barış ve istikrarının güvence altına alınabilmesi için gerekli ilke ve yöntemleri belirlemişti.
Ayrıca, 2014'te Türkiye'nin eş başkanlığında AGİT'te Arabuluculuk Dostlar Grubu tesis edilmişti.
Türkiye, mücavir bölgesindeki mevcut ve potansiyel çatışmalara ilişkin olarak ülkelerin toprak bütünlüğü ve egemenlikleri çerçevesinde AGİT’in çözüm arayışlarını destekliyor.
