HÜDA-PAR Genel Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu, 12 Eylül tarihinde katıldığı bir TV programında anayasanın 4. maddesi ile ilgili açıklamalarda bulunmuş ve şu ifadeleri kullanmıştı:
"Ahmağa anlatır gibi tek tek söyledim, buna rağmen anlamamakta ısrar ediyorlar. Biz, anayasanın 4'üncü maddesi olmasın diyoruz. Kameraya bakarak söyleyeyim bir daha. Anayasa'nın 4. maddesi olmasın diyoruz. Anayasa'da değiştirilemez maddeler olması demek, bütün değiştirilemez dediğiniz maddelerin hepsini değiştirelim anlamında değildir. Anayasa'nın 4. maddesine karşıyız. Tamam mı anladınız mı? 4. madde gelecek nesillerin iradesine ipotek koymaktır. Diğer maddeleri oturalım beraber yazalım. İlk 4 madde değil, 4. madde."
Bu yaşanan gelişmelerin neticesinde anayasanın 4 maddesiyle birlikte bağlantılı olduğu ilk üç madde araştırma konusu olmaya bir kere daha başlamış durumda. Peki, bahsi geçen anayasanın ilk 4 maddesi ne? Anayasanın ilk 4 maddesi değiştirilebilir mi? Parti başkanları ne tepki verdi? İşte merak edilenler...
"Tartışmalar boş ve beyhudedir"
İlk tepki MHP Genel Başkan Yardımcısı İsmail Özdemir'den geldi. Özdemir, sosyal medya hesabından konuya ilişkin açıklama yaptı.
Özdemir şunları kaydetti:
"Ülkemizin darbe döneminden kalma ve tabir caizse yamalıklı bohçaya dönmüş 1982 anayasası yerine, sivil, kapsayıcı ve Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile uyumlu, aziz milletimizin ve 21'inci yüzyıl ülkülerimizin ihtiyacını karşılayacak yeni bir anayasa yapımına ihtiyaç duyduğu açıktır. Bu noktada anayasanın ilk 4 maddesi ile ilgili başlatılmak istenen tartışmalar ise boş ve beyhudedir. MHP'nin bu konudaki duruş, irade ve kararlılığı berrak, sarih ve katidir. Buna rağmen, anayasal düzeni bozmak üzere darbe girişiminde bulunan FETÖ ile kol kola giren, Türkiye’yi parçalamak maksadıyla etnik temelli bölücü faaliyet yürüten terör örgütü ve siyasi uzantıları ile ortaklık ve pazarlık masaları kuran, hatta bizzat PKK'ya müzahir bir televizyon kanalında anayasanın ilk 4 maddesini değiştirecekleri iddiasında bulunan CHP ile onun yandaşı konumunda olan ilkesiz ve tutarsız sol basının konuyla ilgili MHP'yi tartışmaya açma çabası trajikomiktir" ifadelerini kullandı.
Kimler kimlerle beraber?
CHP Genel Başkanı Özgür Özel de, Balıkesir’in Susurluk ilçesinde yaptığı konuşmada HÜDA PAR’ın Cumhur İttifakı ortağı olduğunu söyleyerek MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’ye seslendi.
Özel şunları söyledi:
“Biz Anayasa’nın 4'üncü maddesine karşıyız’ diyor. Türkiye Cumhuriyeti devleti, nitelikleri, bayrağı, İstiklal Marşı ve başkenti. Atatürk, Ankara’yı başkent yapmış, Ankara'nın başkent olmasına karşılar, bayrağa karşılar. Benim HÜDA PAR’a bir sözüm yok. Mikroba sen niye hastalık yapıyorsun diye hesap soramazsınız. Mikrop, mikroptur. Ama milliyetçi muhafazakarım diyenler… Hele hele Tayyip Bey’in sağ kolunda HÜDA-PAR, öbür kolunda Devlet Bahçeli var. Sen bu HÜDA PAR’a ne diyorsun Devlet Bey? Kimler kimlerle beraber?”
"Cumhuriyet düşmanıdır"
Demokrat Parti Genel Başkan Yardımcısı Cemal Enginyurt, HÜDA PAR Genel Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu'nun, Anayasa'nın 4'üncü maddesinin kaldırılmasına yönelik açıklamasındaki "ahmak" ifadesi nedeniyle suç duyurusunda bulundu.
Enginyurt, "Anayasa'nın ilk dört maddesinin 4'üncü maddesini ahmağa anlatıyorum gibi diyen Zekeriya Yapıcıoğlu; Cumhuriyet düşmanıdır, Türkiye Cumhuriyeti devletinin düşmanıdır, Atatürk ilke ve inkılaplarının düşmanıdır, laikliğin ve özgürlüğün düşmanıdır. Yapıcıoğlu'nun niyeti bir Kürdistan devleti kurmaktır. Bunu net bir şekilde ifade etmektedir. 'Anayasa'da ikinci dil Kürtçe olsun' diyerek DEM'in söylediklerinden daha ileriye gitmiştir. Bu sözleri DEM Parti söyleseydi kapatılması için koro halinde slogan atılırdı" dedi.
Ömer Çelik: Anayasa'nın ilk 4 maddesiyle ilgili herhangi bir tartışmamız yoktur
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik de, “Anayasanın ilk 4 maddesindeki temel prensiplerle ilgili herhangi bir tartışma söz konusu değildir" dedi.
MYK toplantısının ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan AKP Sözcüsü Çelik, HÜDA PAR Genel Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu'nun, yeni anayasa çalışmalarında Anayasa'nın 4'üncü maddesinin değiştirilmesi yönündeki açıklamalarının sorulması üzerine, "Anayasa'nın 4 maddesiyle ilgili herhangi bir tartışmamız yoktur. Bu konudaki değişiklik teklifleri bizim açımızdan olumlu değildir. Daha önce de ben bu konuda açıklamalarımı ifade ettim. Burada daha önce de belli gündemler olduğunda sorulmuştu. Evet sivil bir anayasa istiyoruz. Türkiye'yi geleceğe taşıyacak, Türkiye yüzyılına taşıyacak bir anayasa istiyoruz. Darbe anayasasından kurtulmak ve milli iradeyi burada esası teşkil eden yapı haline getirecek bir anayasa istiyoruz ama herhangi bir şekilde Anayasa'nın ilk 4 maddesindeki temel prensiplerle ilgili herhangi bir tartışma söz konusu değildir" diye konuştu.
"Anayasa’nın ilk 4 maddesiyle Cumhur İttifakı'nın bir derdi yoktur"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Yurt Dışı Müteahhitlik Başarı Ödülleri" töreninde anayasanın ilk 4 maddesiyle ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Erdoğan şunları söyledi:
"Anayasa'nın ilk 4 maddesi ile ilgili bizim açımızdan herhangi bir tartışma yoktur. Özellikle Cumhur ittifakı'nın böyle bir sıkıntısı böyle bir derdi yoktur."
Anayasa'nın ilk 4 maddesi nedir?
İlk üç madde üç madde, şekli, cumhuriyetin özellikleri ve bütünlüğü ile resmi dili, bayrağı, milli marşı ve başkenti gibi temel esasları içerir.
I. Devletin şekli
MADDE 1- Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir.
II. Cumhuriyetin nitelikleri
MADDE 2- Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devletidir.
III. Devletin bütünlüğü, resmî dili, bayrağı, millî marşı ve başkenti
MADDE 3- Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir.
Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır.
Millî marşı “İstiklal Marşı”dır.
Başkenti Ankara’dır.
IV. Değiştirilemeyecek hükümler
MADDE 4- Anayasanın 1 inci maddesindeki Devletin şeklinin Cumhuriyet olduğu hakkındaki hüküm ile, 2 nci maddesindeki Cumhuriyetin nitelikleri ve 3 üncü maddesi hükümleri değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez.
"Anayasa’nın ilk 4 maddesiyle Cumhur İttifakı'nın bir derdi yoktur"
"Anayasa'nın ilk 4 maddesi ile ilgili bizim açımızdan herhangi bir tartışma yoktur. Özellikle Cumhur ittifakı'nın böyle bir sıkıntısı böyle bir derdi yoktur."