Kültür-Sanat

“Alev Kıtası”ndaki antik kent: Turfan

Çin’in Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi’nin orta kesiminde yer alan Turfan bölgesi, parlayan bir inci gibi benzersiz bir çekiciliğe sahip. Turfan, sadece modern bir şehir olmaktan öte çok zengin tarihi ve kültürel mirasa sahip antik bir şehirdir.

Batı Bölgeleri’nin 36 krallığından biri olan Turfan’ın tarihi, M.Ö. 2. yüzyıla kadar uzanıyor. Uzun tarih boyunca Turfan, Batı Han Hanedanı (M.Ö. 202-MS 25) dönemindeki Koçu Devleti ve Doğu Han Hanedanı (MÖ 25-220) dönemindeki Karaşehir Devleti ve diğer birçok krallığın başkentiydi. Tang Hanedanı döneminde (M.Ö. 618-907) Turfan, müreffeh ekonomisi ve gelişmiş kültürüyle İpek Yolu güzergâhındaki önemli bir merkez haline geldi. Song Hanedanı döneminde (960-1279) Turfan, birçok ünlü yazar ve sanatçının ortaya çıktığı Batı Liao Hanedanı’nın (1124-1218) önemli bir şehri oldu. Ming (1368 -1644) ve Qing Hanedanlıkları (1616-1911) döneminde, Turfan’ın ekonomisi ve kültürü sürekli gelişirken, Xinjiang’da önemli bir şehir haline geldi.

Turfan zengin tarihi ve kültürel miraslara ev sahipliği yapıyor. Bunların başında Yarğol Antik Kenti ve Edikut Antik Kenti geliyor. Yarğol Eski Şehri, dünyanın en büyük, en eski ve en iyi korunmuş ham topraktan mimari eser ve aynı zamanda Çin’de iki bin yıldan fazla bir süredir en mükemmel şekilde korunan kentsel kalıntı. Tang Hanedanı’nın Batı Bölgeleri’ndeki en yüksek askeri ve siyasi kurumu olan Anxi Komutanlığı, ilk olarak Yarğol Antik Kenti’nde kuruldu. Edikut Antik Kenti, Batı Han Hanedanı’ndan Wei ve Jin Hanedanı’na (MÖ 1. yüzyıl-MS 6. yüzyıl) kadar Turfan Havzası’nın merkezi şehri. Edikut Antik Kenti’nin mimari düzeni, Tang Hanedanı’nın başkenti Chang’an’a benzer. Kent, dış ve iç bölümler ve saray bölümü olmak üzere üç bölümden oluşur. Bu kalıntılar, Turfan’ın tarihine ve kültürüne tanıklık etmiş ve turistlerin Turfan’ın tarihini ve kültürünü keşfetmeleri için iyi bir olanak sağladı.

Yarğol Antik Kenti ve Edikut Antik Kenti’nin dışında Turfan’da Sugong Pagodası, Bezeklik bin Buda Mağarası ve Astana Antik Mezarlığı gibi çok sayıda tarihi ve kültürel yer bulunmaktadır. Bu manzara noktalarının hepsi eşsiz tarihi ve kültürel geçmişi ve doğal manzaralarıyla turistleri Turfan’ın tarihi ve kültürünü keşfetmeye çağırıyor.

Turfan turizm kaynakları açısından da oldukça zengindir ve burada Alev Dağı, Üzüm Vadisi, Karız Kanalları, Tuyuk Kanyonu ve Kumtag Çölü gibi çok sayıda ünlü doğal manzara noktası vardır. Bu manzara bölgeleri özgün doğal özellikleriyle sayısız turisti çekiyor.

Alev Dağı, Turfan’ın sembolü niteliğindeki manzara noktası. Dağın yazın en yüksek sıcaklığı 47.8°C ve yer yüzeyindeki sıcaklık ise 89 santigrat dereceye çıkar. Bir yumurta kuma gömülürse kolaylıkla pişirilebilir. Alev Dağı’nda doğanın büyüsünü ve ihtişamını hissedebilirsiniz, ayrıca yerel lezzetlerin ve özel atıştırmalıkların tadına bakabilirsiniz.

Turfan’daki bir başka ünlü cazibe merkezi konumundaki Üzüm Vadisi, Çin’in 5A düzeyindeki ulusal manzara bölgesi. Üzüm Vadisi’nde çeşitli üzümler yetiştirilirken, burası Turfan’ın başlıca üzüm üretim alanlarından biri. Buraya gelen turistler taze üzümler ve üzümden üretilmiş şarapların tadına bakabilir ve aynı zamanda üzüm yetiştiriciliği ve şarap yapım süreci hakkında bilgi edinebilir.

Karız kanalları, kazılarak inşa edilen geleneksel bir sulama sistemi. Kurak bölgelerde bulunan yeraltı sularını işlevsel kılmaya yarar ve bunlara, insan yapımı bir tür yeraltı nehri denebilir.

Karız; dikey kuyu, yeraltı kanalı, açık kanal ve baraj olmak üzere dört su sisteminden oluşur. Karızlarda suyun yeraltından taşınmasından dolayı yazın buharlaşma olmadığı gibi kışın donma da olmaz. Temiz karız suları yazın serin, kışın ılık olur. Ayrıca karız suyuyla sulanan toprak nemliliğini, diğer topraklara göre bir hafta daha uzun korur ve daha yumuşak olur. Bu özellikler tarım ürünlerinin kalitesine olduğu gibi yansır. Turfan’da köylüler bu sulama sistemi sayesinde kurak bölgelerde bile ekinler yetiştirebiliyor. Buraya gelen turistler Karız’da Çin’in eski çağlarındaki sulama proje tekniği hakkında bilgi edinebilir ve ayrıca Turfan halkının titizliğini ve bilgeliğini yaşayabilir.

Turfan’ın doğal bir manzara bölgesi konumundaki Tuyuk Kanyonu, Çin’in ulusal bir jeoparkıdır. Kanyon, çok sayıda garip yeryüzü oluşuma ve kayaya ev sahipliği yaparken, burası jeologlar ve gezginler için bir cennet ortamı sağlar. Tuyuk Kanyonu’nda doğanın gücünü ve güzelliğini hissedebilir, ayrıca dünyanın tarihi ve yapısı hakkında bilgi edinebilirsiniz.

Kumtag Çölü, Çin’deki en büyük sekiz çölden biri olmakla birlikte dünyada şehirle sıfır metre mesafede bulunan birkaç çölden de biridir. Kumtag Çölü’nde çölün enginliğini ve ihtişamını hissedebilir, aynı zamanda çöl keşfinin heyecanını yaşayabilirsiniz.

Alev Kıtası’nın antik kenti ve kadim İpek Yolu üzerindeki önemli güzergâhlardan biri olan Turfan, tarihin uzun sürecinde benzersiz bir çekiciliğiyle parlayan bir inci gibi. Turfan’ın dağları ve nehirleri, insanların doğanın güzelliğini ve tarihin ağırlığını hissetmelerini sağlayan şiirsel bir yolculuk.