Bilim-Teknoloji

AB anlaştı: Yapay zekaya katı kurallar geliyor

Avrupa Parlamentosu (AP) komiteleri, ChatGPT ve Gemini gibi yapay zeka teknolojilerine katı kurallar getirecek yeni yasaya onay verdi.

AP'nin İç Pazar Komitesi ve Sivil Özgürlükler Komitesi'nin Brüksel'de yaptığı ortak toplantıda, üye ülkeler ve AP arasındaki müzakerelerde uzlaşılan ve dünyada yapay zekaya yönelik ilk kapsamlı kuralları getirecek olan "Yapay Zeka Yasası", 8 "hayır", 71 "evet" oyuyla kabul edildi.

Yasaya göre, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde kullanılacak yapay zeka sistemlerinin güvenli olması, temel haklara ve Birlik değerlerine saygı gösterilmesi gerekecek.

Yapay zeka sistemleri, topluma zarar verme ihtimaline göre "risk temelli" bir yaklaşımla düzenlenecek.

Yüksek riskli yapay zeka sistemlerine daha katı kurallar getirilecek.

Sınırlı riskli yapay zeka sistemleri, kullanıcıların bilinçli kararlar alabilmesi için içeriğin yapay zeka tarafından oluşturulduğunu açık biçimde bildirecek. Bu sistemler, hafif şeffaflık yükümlülüklerine tabi tutulacak.

Çeşitli yüksek riskli yapay zeka sistemlerine izin verilecek ancak yüksek riskli yapay zeka sistemlerinin AB pazarına erişimi bir dizi katı kural ve yükümlülüğe tabi olacak.

Yapay zekanın bazı kullanımlarındaki risk "kabul edilemez" olarak değerlendirilecek ve bu sistemler AB'de yasaklanacak.

Bilişsel davranış manipülasyonu, yüz görüntülerinin internetten veya kapalı kamera sistem görüntülerinden hedefsiz alınması, iş yerinde ve eğitim kurumlarında duygu tanıma, sosyal puanlama, cinsel yönelim veya dini inançlar gibi hassas verileri çıkarmak için biyometrik sınıflandırma yapılması yasak kapsamına girecek.

Kolluk kuvvetleri, faaliyetlerinde yapay zekayı kullanabilecek. Kolluk kuvvetleri, acil durum prosedürü ile normalde uygunluk değerlendirme prosedürünü geçemeyen yüksek riskli bir yapay zeka aracını devreye sokabilecek.

Emniyet birimleri, istisnai ve gerekli durumlarda kamuya açık alanlarda gerçek zamanlı uzaktan biyometrik tanımlama sistemlerini izin alarak kullanabilecek. Bu tür yapay zeka sistemleri kullanımı, terör saldırıları, mevcut veya öngörülebilir tehditlerin önlenmesi ve en ciddi suçlardan şüphelenilen kişilerin aranması gibi durumlarla sınırlı olacak.

Video, metin, görüntü oluşturma, başka dilde konuşma, hesaplama veya bilgisayar kodu yazma gibi çok çeşitli görevleri ifa edebilen büyük sistemlere özel kurallar getirilecek. Söz konusu genel amaçlı yapay zeka sistemlerinin piyasaya sürülmeden önce çeşitli şeffaflık yükümlülüklere uyması sağlanacak.

Kural ihlalinde şirketlere yüksek para cezaları kesilecek.

Yasa, nisan ayındaki AP Genel Kurul oturumunda oylanacak. Yapay Zeka Yasası, resmi onayların ardından 2 yıl sonra tam olarak yürürlüğe girecek.

Yasayla birlikte Google'ın yapay zeka modeli Gemini ve ChatGPT gibi yapay zeka teknolojileri katı kurallara tabi olacak.